Lốc xoáy là một cột không khí xoáy tròn dữ dội, kéo dài từ một đám mây dông xuống tới mặt đất, có sức tàn phá lớn trên đường di chuyển của nó.

Đặc điểm nhận biết lốc xoáy

Lốc xoáy là một hiện tượng thời tiết cực đoan và nguy hiểm. Bạn cần nhận biết các đặc điểm của nó để phản ứng kịp thời, đặc biệt khi đang hoạt động ngoài trời. Lốc xoáy thường xuất hiện dưới dạng một ống hoặc phễu mây xoay tròn, tối màu, nối liền giữa mặt đất và chân một đám mây dông lớn.

Các đặc điểm chính bao gồm:

Tốc độ gió bên trong lốc xoáy là yếu tố nguy hiểm nhất. Gió có thể đạt tốc độ từ 100 km/h đến hơn 480 km/h, đủ sức phá hủy các công trình kiên cố, nhổ bật gốc cây cổ thụ và cuốn bay các vật thể nặng. Hướng di chuyển của lốc xoáy thường khó đoán định, làm cho việc phòng tránh trở nên phức tạp.

Lốc xoáy hình thành như thế nào?

Lốc xoáy hình thành trong các cơn dông mạnh, đặc biệt là các siêu ổ dông (supercell). Quá trình này đòi hỏi sự kết hợp của nhiều yếu tố khí quyển cụ thể. Về cơ bản, không khí ấm và ẩm ở tầng thấp gặp không khí lạnh và khô ở tầng cao. Luồng không khí ấm bốc lên nhanh chóng qua lớp không khí lạnh. Sự thay đổi về tốc độ và hướng gió ở các độ cao khác nhau, gọi là sức cắt gió (wind shear), tạo ra một luồng khí xoáy tròn theo chiều ngang trong khí quyển. Luồng khí nóng bốc lên sẽ đẩy một phần của ống khí xoáy này lên phương thẳng đứng. Từ đó, một cột khí xoay tròn hình thành bên trong đám mây dông. Cột khí này sau đó có thể hạ thấp xuống, chạm đất và tạo thành lốc xoáy.

Lốc xoáy ở Việt Nam có phổ biến không?

Lốc xoáy có xảy ra ở Việt Nam nhưng không thường xuyên và cường độ không mạnh bằng các khu vực nổi tiếng trên thế giới như "Hành lang Lốc xoáy" ở Hoa Kỳ. Tại Việt Nam, hiện tượng này thường được gọi là "vòi rồng" và xuất hiện trong các cơn dông nhiệt đới mạnh, đặc biệt vào giai đoạn chuyển mùa từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại.

Các khu vực đồng bằng, ven biển là nơi có khả năng xảy ra lốc xoáy cao hơn. Nhiều tỉnh thành đã ghi nhận hiện tượng này gây thiệt hại. Ví dụ, các tỉnh như Thái Bình, Nam Định, Nghệ An, Hà Tĩnh ở miền Bắc và Trung. Các tỉnh miền Tây Nam Bộ như Bến Tre, Sóc Trăng, Cà Mau cũng thường xuyên đối mặt với các cơn lốc xoáy quy mô nhỏ, làm tốc mái nhà và hư hại cây trồng.

Kỹ năng an toàn khi gặp lốc xoáy lúc đang dã ngoại

Đối với người yêu thích các hoạt động ngoài trời như trekking, cắm trại, việc trang bị kiến thức về lốc xoáy là cực kỳ quan trọng để bảo vệ bản thân.

Trước chuyến đi

Trong chuyến đi: Dấu hiệu cảnh báo

Khi lốc xoáy xuất hiện

Nếu bạn đang ở ngoài trời và không có nơi trú ẩn kiên cố, hãy hành động ngay lập tức.

Câu hỏi thường gặp

Phân biệt lốc xoáy và lốc bụi như thế nào?

Lốc xoáy luôn kết nối với một đám mây dông, trong khi lốc bụi hình thành trong điều kiện thời tiết quang đãng, khô ráo.

Nơi nào an toàn nhất khi có lốc xoáy?

Nơi an toàn nhất là tầng hầm, hầm trú ẩn hoặc một phòng không có cửa sổ ở tầng thấp nhất của một tòa nhà kiên cố.

Có thể lái xe chạy thoát khỏi lốc xoáy không?

Bạn không nên cố gắng lái xe chạy thoát khỏi lốc xoáy vì hướng di chuyển của nó rất khó đoán và mảnh vỡ có thể cản đường bạn.

Chuẩn bị kỹ lưỡng là chìa khóa cho mọi chuyến đi an toàn. Bạn cần đảm bảo mình có đủ các công cụ và thiết bị cần thiết cho các tình huống khẩn cấp. Xem các mẫu thiết bị sinh tồn chất lượng cao tại WeTrek.vn.