Áo khoác phản quang, hay còn gọi là áo high-visibility (Hi-Vis), là một loại trang phục bảo hộ cá nhân (PPE). Cấu tạo của áo gồm hai yếu tố chính để tối đa hóa khả năng nhận diện của người mặc:

1. Vật liệu nền huỳnh quang: Lớp vải chính của áo thường có các màu sắc cực kỳ nổi bật như vàng chanh, cam sáng, hoặc hồng dạ quang. Các màu này hấp thụ tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời và phát lại thành ánh sáng nhìn thấy, khiến chiếc áo trông sáng hơn hẳn so với môi trường xung quanh, đặc biệt hiệu quả vào ban ngày, lúc bình minh và hoàng hôn.

2. Vật liệu phản xạ ngược (Retroreflective): Đây là các dải băng màu bạc hoặc xám được may trên áo. Chúng chứa hàng triệu hạt thủy tinh siêu nhỏ hoặc vi lăng kính. Khi có nguồn sáng chiếu vào (như đèn pha xe), các dải này sẽ phản xạ ánh sáng ngược trở lại nguồn sáng đó. Điều này giúp người lái xe nhìn thấy người mặc từ khoảng cách xa trong bóng tối.

An toàn là lý do hàng đầu. Trong các hoạt động ngoài trời, việc được nhìn thấy rõ ràng giúp ngăn ngừa tai nạn, đặc biệt là va chạm với các phương tiện giao thông. Áo khoác phản quang quan trọng trong các trường hợp sau:

• Tăng khả năng nhận diện: Giúp người khác nhìn thấy bạn từ xa trong điều kiện thời tiết xấu như sương mù, mưa lớn hoặc trong môi trường ánh sáng yếu như rạng sáng và chập tối.

• Phòng tránh tai nạn giao thông: Khi bạn chạy bộ, đạp xe, hoặc đi bộ gần đường sá, áo phản quang làm bạn nổi bật trước các phương tiện đang di chuyển.

• Hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn: Trong trường hợp bạn bị lạc khi leo núi hoặc trekking, một chiếc áo màu sắc nổi bật giúp đội cứu hộ dễ dàng xác định vị trí của bạn từ trên cao hoặc từ xa.

• Giữ kết nối với đội nhóm: Khi di chuyển theo nhóm trong rừng rậm hoặc địa hình phức tạp, màu áo nổi bật giúp các thành viên dễ dàng nhận ra nhau, tránh bị tách đoàn.

Các tiêu chuẩn quốc tế như ANSI/ISEA 107 (Mỹ) và EN ISO 20471 (Châu Âu) phân loại áo phản quang thành 3 cấp độ dựa trên diện tích vật liệu nền và vật liệu phản quang. Bạn có thể dựa vào đây để chọn sản phẩm phù hợp:

• Cấp 1 (Class 1): Cung cấp mức độ nhận diện cơ bản. Phù hợp cho những người làm việc ở khu vực xa luồng giao thông di chuyển với tốc độ dưới 40 km/h. Đối với hoạt động outdoor, nó phù hợp cho việc đi bộ ở những khu vực ít xe cộ.

• Cấp 2 (Class 2): Cung cấp độ nhận diện tốt hơn. Yêu cầu diện tích vật liệu huỳnh quang và phản quang lớn hơn. Đây là lựa chọn phổ biến cho người chạy bộ, đạp xe trong đô thị hoặc gần các tuyến đường có xe cộ di chuyển với tốc độ trên 40 km/h.

• Cấp 3 (Class 3): Cung cấp mức độ nhận diện cao nhất, đảm bảo người mặc được nhìn thấy từ mọi góc độ (360 độ). Phù hợp cho người làm việc trên đường cao tốc hoặc những người tham gia hoạt động trong điều kiện thời tiết cực đoan và tầm nhìn rất kém.

Đối với hầu hết các hoạt động outdoor tại Việt Nam, một chiếc áo khoác đạt chuẩn Cấp 2 là lựa chọn cân bằng và hiệu quả.

Bạn cần xem xét các yếu tố sau để chọn được chiếc áo phù hợp nhất với nhu cầu của mình:

• Mục đích sử dụng: Bạn chạy bộ trong thành phố hay leo núi cuối tuần? Áo cho chạy bộ cần nhẹ, thoáng khí. Áo cho leo núi cần bền bỉ, có khả năng chống thấm nước và chống gió.

• Màu sắc: Màu vàng chanh và cam sáng là hai màu phổ biến nhất vì chúng tương phản tốt với hầu hết các môi trường đô thị và tự nhiên ở Việt Nam.

• Vị trí dải phản quang: Chọn áo có các dải phản quang được bố trí ở cả thân trước, thân sau và hai bên cánh tay. Điều này đảm bảo bạn được nhìn thấy từ mọi hướng.

• Khả năng chống chịu thời tiết: Nếu bạn thường xuyên hoạt động trong điều kiện mưa hoặc gió, hãy tìm những chiếc áo có màng chống thấm (waterproof) và chống gió (windproof) nhưng vẫn đảm bảo khả năng thoát hơi ẩm (breathable).

• Sự vừa vặn: Áo nên đủ rộng để bạn có thể mặc thêm các lớp áo khác bên trong nhưng không quá thùng thình gây vướng víu khi di chuyển.

• Chạy bộ quanh Hồ Tây (Hà Nội) hoặc dọc kênh Nhiêu Lộc (TP.HCM) vào sáng sớm hoặc tối muộn, khi lượng người và xe cộ qua lại đông đúc.

• Đạp xe trên các cung đường đèo như Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, nơi sương mù dày đặc và các khúc cua tay áo che khuất tầm nhìn.

• Trekking các cung đường như Tà Năng - Phan Dũng, nơi địa hình trống trải nhưng thời tiết thay đổi nhanh, hoặc các cung đường trong rừng rậm, nơi màu áo nổi bật giúp phân biệt với màu xanh của cây cối.

• Các giải chạy ultra-trail như Vietnam Mountain Marathon (VMM) hay Vietnam Trail Marathon (VTM) thường yêu cầu vận động viên phải có áo khoác hoặc phụ kiện phản quang khi chạy vào ban đêm.

• Chọn áo tối màu có vài chi tiết phản quang nhỏ: Những chi tiết này không đủ để đảm bảo an toàn. Bạn cần một chiếc áo có lớp vải nền màu huỳnh quang.

• Mặc balo che mất dải phản quang: Khi đeo balo, hãy chắc chắn balo của bạn cũng có các chi tiết phản quang hoặc sử dụng thêm một lớp bọc balo phản quang bên ngoài.

• Giặt và bảo quản sai cách: Sử dụng thuốc tẩy hoặc giặt ở nhiệt độ cao có thể làm hỏng các hạt phản quang và làm phai màu vải huỳnh quang, giảm hiệu quả của áo.

• Nghĩ rằng áo chỉ cần thiết vào ban đêm: Vải huỳnh quang phát huy tác dụng mạnh nhất vào ban ngày, đặc biệt là lúc bình minh và hoàng hôn, giúp bạn nổi bật hơn.

• Hi-Vis / Hi-Viz: Viết tắt của 'High-Visibility', thuật ngữ tiếng Anh chỉ các loại trang phục có khả năng nhận diện cao.

• Retroreflection (Phản xạ ngược): Hiện tượng phản xạ ánh sáng ngược thẳng về hướng nguồn sáng, khác với phản xạ gương thông thường.

• Fluorescence (Huỳnh quang): Khả năng của một vật liệu hấp thụ ánh sáng ở một bước sóng và phát lại nó ở một bước sóng dài hơn, tạo ra hiệu ứng màu sắc rực rỡ.

Áo phản quang có tác dụng vào ban ngày không?

Có, lớp vải màu huỳnh quang giúp bạn nổi bật và dễ nhìn thấy hơn dưới ánh sáng ban ngày, đặc biệt là lúc trời chạng vạng.

Giặt áo phản quang như thế nào để không hỏng?

Bạn nên lộn trái áo, giặt bằng nước lạnh với chất tẩy rửa nhẹ và phơi khô tự nhiên để bảo vệ vật liệu phản quang.

Tôi có thể dùng áo màu sáng thông thường thay cho áo phản quang không?

Không, áo màu sáng thông thường không có đặc tính huỳnh quang và phản xạ ngược chuyên dụng nên hiệu quả nhận diện kém hơn rất nhiều.