Bệ phóng là một mặt dốc nhân tạo hoặc tự nhiên giúp bạn hạ thủy và đưa thuyền, kayak, SUP lên bờ một cách an toàn và dễ dàng.
Định nghĩa Bệ phóng (Launch Ramp)
Bệ phóng, hay còn gọi là dốc hạ thủy, là một cấu trúc dốc được xây dựng ven sông, hồ, hoặc biển. Chức năng chính của nó là tạo ra một lối đi liền mạch từ đất liền xuống mặt nước. Điều này cho phép bạn di chuyển các phương tiện thể thao dưới nước như thuyền kayak, ván chèo đứng (SUP), và các loại thuyền nhỏ khác một cách thuận lợi. Bệ phóng loại bỏ việc phải mang vác nặng nhọc qua các địa hình gồ ghề, trơn trượt hoặc bờ kè dốc đứng.
Thay vì tìm kiếm một lối xuống nước tự nhiên, bạn có thể dùng bệ phóng để kiểm soát quá trình hạ thủy và lên bờ, giảm thiểu rủi ro hư hỏng thiết bị và đảm bảo an toàn cho bản thân.
Cấu tạo và vật liệu của Bệ phóng
Một bệ phóng tiêu chuẩn thường bao gồm các bộ phận cơ bản, được thiết kế để chịu được tác động của nước và trọng lượng của phương tiện.
• Mặt dốc: Đây là phần chính, có độ nghiêng vừa phải để thuyền trượt xuống hoặc được kéo lên dễ dàng. Độ dốc quá lớn sẽ gây nguy hiểm, trong khi độ dốc quá nhỏ lại gây khó khăn khi đẩy thuyền.
• Bề mặt: Bề mặt của bệ phóng cần có độ nhám để tăng ma sát, chống trơn trượt cho cả người và bánh xe. Các rãnh hoặc vân trên bề mặt bê tông giúp thoát nước và tạo độ bám tốt hơn.
• Kết cấu chìm: Phần cuối của bệ phóng thường chìm dưới nước một khoảng nhất định. Điều này giúp thuyền nổi lên ngay khi rời khỏi mặt dốc, giúp việc hạ thủy diễn ra suôn sẻ.
• Vật liệu phổ biến: Bê tông cốt thép là vật liệu thông dụng nhất do độ bền cao và khả năng chống chịu ăn mòn tốt. Ngoài ra, một số bệ phóng tạm thời hoặc ở khu vực tự nhiên được làm từ các tấm kim loại, ván gỗ, hoặc đơn giản là đất đá được gia cố.
Các loại Bệ phóng phổ biến tại Việt Nam
Tại Việt Nam, bạn sẽ gặp nhiều loại bệ phóng khác nhau tùy thuộc vào địa điểm và mục đích.
• Bệ phóng công cộng: Thường được xây dựng tại các công viên ven sông, hồ lớn như khu vực Hồ Tây (Hà Nội) hoặc dọc bờ sông Sài Gòn (TP.HCM). Các bệ phóng này phục vụ cộng đồng và thường miễn phí.
• Bệ phóng tư nhân: Nằm trong các khu du lịch, resort, câu lạc bộ thuyền buồm hoặc bến du thuyền. Các bệ phóng này có chất lượng tốt, được bảo trì thường xuyên và đi kèm các dịch vụ khác. Bạn thường phải trả phí để dùng chúng.
• Bệ phóng tự nhiên: Đây là những lối xuống nước không có cấu trúc nhân tạo, chẳng hạn như một bãi cát thoai thoải ở biển Vũng Tàu, một bờ sông đất phẳng ở Đồng bằng sông Cửu Long. Dù tiện lợi, bạn cần kiểm tra kỹ độ lún và chướng ngại vật trước khi dùng.
Hướng dẫn sử dụng Bệ phóng an toàn và hiệu quả
Việc tuân thủ đúng quy trình giúp bạn bảo vệ thiết bị và đảm bảo an toàn cho chuyến đi.
Chuẩn bị trước khi hạ thủy
• Kiểm tra bệ phóng: Quan sát bề mặt dốc xem có rong rêu, bùn đất trơn trượt hay vật cản nào không.
• Chuẩn bị thiết bị: Đặt tất cả dụng cụ cần thiết như mái chèo, áo phao, túi chống nước vào trong thuyền hoặc SUP trước khi di chuyển xuống dốc.
• Mang thiết bị bảo hộ: Luôn mặc áo phao trước khi tiếp cận mép nước.
Quy trình hạ thủy kayak hoặc SUP
• Di chuyển thuyền xuống dốc: Đặt đuôi thuyền hướng xuống nước. Giữ chắc mũi thuyền và từ từ cho thuyền trượt xuống bệ phóng.
• Đẩy thuyền ra khỏi dốc: Khi phần lớn thân thuyền đã ở dưới nước và bắt đầu nổi, hãy đẩy nhẹ thuyền ra khỏi bệ phóng.
• Lên thuyền: Giữ thuyền song song với bờ. Một tay vịn vào mép thuyền, một chân bước vào trọng tâm thuyền, sau đó nhanh chóng ngồi xuống và ổn định vị trí.
Quy trình đưa thuyền lên bờ
• Tiếp cận bệ phóng: Chèo thuyền đến gần bệ phóng, mũi thuyền hướng thẳng vào mặt dốc.
• Lên bờ: Khi mũi thuyền chạm vào bệ phóng, nhanh chóng bước ra khỏi thuyền lên phần khô ráo của dốc.
• Kéo thuyền lên: Dùng dây hoặc tay kéo thuyền lên khỏi mặt nước cho đến khi toàn bộ thuyền nằm trên bệ phóng.
Những lưu ý quan trọng khi dùng Bệ phóng
• Nhường đường: Bệ phóng là khu vực chung. Hãy thao tác nhanh gọn và nhường không gian cho người khác.
• Quan sát thủy triều: Mực nước thay đổi ảnh hưởng đến độ dốc và độ trơn của bệ phóng.
• Dọn dẹp sạch sẽ: Không để lại rác hoặc vật dụng cá nhân trên bệ phóng sau khi dùng xong.
• Cẩn thận với dòng chảy: Tại các khu vực sông có dòng chảy mạnh, hãy giữ thuyền thật chắc chắn trong suốt quá trình lên xuống.
Câu hỏi thường gặp
Dùng bệ phóng có tốn phí không?
Các bệ phóng công cộng thường miễn phí, trong khi bệ phóng tại các khu tư nhân hoặc bến du thuyền sẽ yêu cầu trả phí.
Làm sao để tìm bệ phóng gần tôi?
Bạn tìm kiếm trên bản đồ trực tuyến với từ khóa 'dốc hạ thủy' hoặc 'bến thuyền' hoặc tham gia các cộng đồng chèo thuyền tại địa phương để có thông tin.
Tôi có cần kỹ năng đặc biệt để dùng bệ phóng không?
Bạn không cần kỹ năng đặc biệt nhưng cần sự cẩn thận, chuẩn bị kỹ và tuân thủ các bước an toàn cơ bản.
Xem các mẫu thuyền kayak và ván chèo đứng SUP tại WeTrek.vn.