Bình gas mini, hay butane canister, là một hộp chứa kim loại nhỏ gọn, chứa hỗn hợp khí đốt hóa lỏng dưới áp suất. Nó là nguồn cung cấp nhiên liệu chính cho các loại bếp gas dã ngoại. Nhờ thiết kế tiện lợi và trọng lượng nhẹ, bình gas mini trở thành vật dụng không thể thiếu trong các chuyến đi trekking, cắm trại, leo núi hoặc các hoạt động ngoài trời khác.

Nhiên liệu bên trong không chỉ có butane. Nó thường là hỗn hợp của ba loại khí: butane, isobutane và propane. Tỷ lệ pha trộn các loại khí này quyết định hiệu suất của bình gas trong những điều kiện thời tiết khác nhau, đặc biệt là ở nhiệt độ thấp.

Trên thị trường Việt Nam, bạn sẽ gặp hai loại bình gas mini chính, khác nhau về thiết kế đầu van và mục đích sử dụng.

Đây là loại bình gas tiêu chuẩn cho các hoạt động trekking và leo núi chuyên dụng.

• Thiết kế: Dạng lùn, đế rộng, tạo sự vững chãi khi gắn trực tiếp vào bếp.
• Đầu van: Sử dụng van vặn theo chuẩn Lindal quốc tế, giúp kết nối chắc chắn và an toàn. Bạn chỉ cần đặt bếp lên và vặn theo chiều kim đồng hồ.
• Hiệu suất: Thường chứa hỗn hợp khí isobutane và propane, giúp duy trì áp suất ổn định và cháy tốt ngay cả ở những nơi có không khí loãng hoặc nhiệt độ thấp. Ví dụ, khi bạn cắm trại ở Tà Xùa hay leo Fansipan vào mùa lạnh.
• Tương thích: Phù hợp với hầu hết các loại bếp dã ngoại của các thương hiệu như Fire-Maple, Maxsun, MSR.

Loại bình này rất quen thuộc trong các buổi ăn lẩu gia đình hoặc những buổi picnic cắm trại trong ngày.

• Thiết kế: Dạng lon cao và thon dài.
• Đầu van: Sử dụng cơ chế van gài, chỉ cần ấn và xoay để khóa.
• Hiệu suất: Thành phần chủ yếu là butane tinh khiết, hoạt động tốt ở điều kiện nhiệt độ ấm áp. Hiệu suất giảm đáng kể khi nhiệt độ xuống thấp.
• Tương thích: Thường dùng cho bếp lẩu mini. Để sử dụng với bếp trekking, bạn cần một đầu chuyển (adapter) riêng. Việc này có thể làm hệ thống bếp cồng kềnh và kém ổn định hơn.

Hiểu rõ về thành phần khí đốt giúp bạn chọn đúng loại bình gas cho chuyến đi của mình.

Butane: Đây là thành phần phổ biến và giá rẻ nhất. Butane có nhiệt độ sôi là -0.5°C. Điều này có nghĩa là nó sẽ hóa lỏng và không tạo đủ áp suất để cháy khi nhiệt độ môi trường xuống dưới 0°C.

Isobutane: Là một đồng phân của butane, isobutane có cấu trúc phân tử khác biệt giúp nó bay hơi tốt hơn ở nhiệt độ thấp. Nhiệt độ sôi của isobutane là -11.7°C, giúp bếp hoạt động hiệu quả hơn trong thời tiết lạnh.

Propane: Propane có nhiệt độ sôi cực thấp ở -42°C, lý tưởng cho môi trường mùa đông và độ cao lớn. Tuy nhiên, propane tạo ra áp suất rất cao, đòi hỏi bình chứa phải dày và nặng hơn. Vì vậy, nó thường được pha trộn với tỷ lệ nhỏ trong các bình gas dã ngoại để tăng hiệu suất trong thời tiết lạnh mà không làm tăng đáng kể trọng lượng.

Một bình gas "4 mùa" chất lượng cao thường có tỷ lệ isobutane và propane cao hơn. Nó đảm bảo bếp của bạn vẫn hoạt động mạnh mẽ khi cắm trại ở Sapa vào mùa đông hoặc những vùng núi cao phía Bắc.

An toàn là ưu tiên hàng đầu khi sử dụng nhiên liệu. Bạn cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Kiểm tra bình gas trước mỗi lần sử dụng. Không dùng bình bị móp méo, gỉ sét hoặc có dấu hiệu rò rỉ.
• Lắp bình gas vào bếp ở nơi thông thoáng. Vặn van đúng khớp, vừa đủ chặt, không dùng lực quá mạnh để tránh làm hỏng ren.
• Luôn đặt bếp và bình gas trên một mặt phẳng ổn định, cách xa các vật liệu dễ cháy như lều, túi ngủ, lá khô.
• Không sử dụng tấm chắn gió quá kín bao quanh bình gas. Điều này có thể gây tích tụ nhiệt và làm tăng áp suất trong bình.
• Bảo quản bình gas ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp. Tuyệt đối không để bình gas trong cốp xe ô tô dưới trời nắng nóng.
• Chờ bếp nguội hoàn toàn trước khi tháo bình gas ra để cất giữ.

Trách nhiệm với môi trường là một phần của văn hóa dã ngoại. Đừng bao giờ vứt lại bình gas rỗng trên đường trekking hoặc tại khu cắm trại.

Trước khi xử lý, hãy chắc chắn bình gas đã cạn hoàn toàn. Bạn có thể lắc nhẹ để kiểm tra. Nếu không còn nghe thấy tiếng chất lỏng, nghĩa là bình đã hết.

Để đảm bảo an toàn cho việc tái chế, bạn nên dùng một dụng cụ chuyên dụng để đục một lỗ nhỏ trên bình. Việc này giúp giải phóng toàn bộ áp suất còn sót lại. Chỉ thực hiện bước này khi bạn chắc chắn 100% bình đã hết gas. Sau đó, hãy mang bình rỗng về thành phố và bỏ vào đúng nơi quy định cho rác thải kim loại tái chế.

Tôi có thể mang bình gas mini lên máy bay không?

Bạn không được phép mang bình gas mini trong hành lý ký gửi hoặc xách tay trên các chuyến bay.

Làm sao để biết bình gas còn hay hết?

Bạn lắc nhẹ bình gas để cảm nhận lượng chất lỏng bên trong hoặc dùng cân tiểu ly để đo trọng lượng.

Một bình gas 230g dùng được trong bao lâu?

Thời gian sử dụng phụ thuộc vào công suất bếp và điều kiện thời tiết, trung bình khoảng 1-2 giờ đun sôi liên tục.

Việc lựa chọn đúng loại bình gas sẽ giúp chuyến đi của bạn an toàn và thuận tiện hơn. Hãy trang bị kiến thức để nấu những bữa ăn ngon giữa thiên nhiên.

Xem các loại bình gas mini và bếp dã ngoại tại WeTrek.vn.