Bộ lọc nước trọng lực là thiết bị dùng lực hút Trái Đất để đẩy nước qua lõi lọc, cung cấp nước sạch cho các hoạt động dã ngoại mà không cần bơm hay bóp tay.

Bộ lọc nước trọng lực là một hệ thống xử lý nước di động. Nó sử dụng chính lực hấp dẫn của Trái Đất để kéo nước từ nguồn tự nhiên (sông, suối, hồ) đi qua một lõi lọc. Quá trình này loại bỏ các sinh vật gây hại như vi khuẩn và động vật nguyên sinh. Nhờ đó, bạn có được nguồn nước an toàn để uống và nấu ăn khi đi trekking, cắm trại.

Hệ thống này thường bao gồm hai bộ phận chính. Một túi chứa nước chưa qua xử lý ("túi bẩn") và một túi hoặc bình chứa nước đã lọc sạch ("túi sạch"). Lõi lọc và ống dẫn sẽ kết nối hai bộ phận này với nhau. Thiết kế này giúp bạn xử lý một lượng nước lớn mà không tốn công sức.

Nguyên lý hoạt động của bộ lọc nước trọng lực rất đơn giản và hiệu quả. Nó mô phỏng quá trình lọc nước tự nhiên, dựa hoàn toàn vào một lực vật lý cơ bản. Bạn không cần dùng pin, điện hay sức người để bơm tay.

Quy trình hoạt động diễn ra theo các bước sau:

• Bước 1: Lấy nước. Bạn múc đầy nước từ suối, sông hoặc hồ vào túi chứa nước bẩn. Túi này thường có dung tích lớn, từ 2 đến 10 lít, tùy thuộc vào mẫu mã.
• Bước 2: Treo cao. Bạn tìm một vị trí cao như cành cây, mỏm đá để treo túi nước bẩn lên. Vị trí treo phải cao hơn nơi bạn đặt bình hoặc túi chứa nước sạch.
• Bước 3: Kết nối hệ thống. Bạn nối ống dẫn từ túi nước bẩn vào lõi lọc, và từ lõi lọc vào túi nước sạch.
• Bước 4: Quá trình lọc. Trọng lực sẽ kéo nước từ túi bẩn chảy xuống, ép nước đi qua các lỗ siêu nhỏ của lõi lọc. Lõi lọc giữ lại các cặn bẩn, vi khuẩn và ký sinh trùng.
• Bước 5: Thu nước sạch. Nước sạch sau khi qua lõi lọc sẽ chảy vào túi hoặc bình chứa bên dưới. Bạn chỉ cần chờ đợi cho đến khi quá trình hoàn tất.

Ví dụ, khi bạn cắm trại qua đêm tại hồ Tà Đùng (Đắk Nông), bạn có thể múc đầy túi lọc 4 lít, treo lên một cành cây gần lều. Trong lúc bạn dựng trại hoặc chuẩn bị bữa tối, hệ thống sẽ tự động làm việc. Sau khoảng 20-30 phút, bạn có đủ nước sạch cho cả nhóm dùng.

Bộ lọc nước trọng lực mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt cho các chuyến đi dài ngày hoặc đi theo nhóm đông người.

• Lọc được lượng nước lớn. Các hệ thống trọng lực thường có dung tích lớn, giúp bạn xử lý đủ nước cho việc uống, nấu ăn và vệ sinh cho cả nhóm một cách dễ dàng.
• Không tốn sức. Đây là ưu điểm lớn nhất. Bạn không cần phải bơm tay hay bóp túi liên tục. Chỉ cần treo hệ thống lên và để nó tự làm việc. Điều này giúp bạn tiết kiệm năng lượng sau một ngày đi bộ mệt mỏi.
• Sử dụng đơn giản. Thao tác lắp đặt và sử dụng rất trực quan, không đòi hỏi kỹ thuật phức tạp. Bất kỳ ai cũng có thể vận hành hệ thống chỉ sau vài phút làm quen.
• Lý tưởng cho nhóm. Với khả năng cung cấp nhiều nước sạch cùng lúc, bộ lọc trọng lực là lựa chọn hàng đầu cho các hoạt động cắm trại nhóm, dã ngoại gia đình hoặc các khu cắm trại cố định.

Bên cạnh các ưu điểm, bạn cũng cần xem xét một vài nhược điểm trước khi quyết định chọn mua.

• Tốc độ lọc chậm hơn. So với bộ lọc dạng bơm, quá trình lọc bằng trọng lực mất nhiều thời gian hơn. Bạn cần kiên nhẫn chờ đợi để có nước sạch.
• Cồng kềnh và nặng hơn. Một hệ thống hoàn chỉnh bao gồm túi chứa, ống dẫn và lõi lọc sẽ chiếm nhiều không gian và có trọng lượng lớn hơn so với một bút lọc hoặc bộ lọc bóp cá nhân.
• Yêu cầu điểm treo. Bạn cần tìm được một vị trí thích hợp để treo túi nước bẩn. Điều này có thể gây khó khăn ở những địa hình trống trải như đồi trọc hoặc bãi cát.
• Dễ tắc nghẽn với nước đục. Nếu nguồn nước có nhiều cặn bẩn, bùn đất, lõi lọc có thể bị tắc nhanh hơn, làm giảm tốc độ dòng chảy.

Bộ lọc bóp như Sawyer Squeeze rất nhẹ và gọn, phù hợp cho người đi một mình hoặc cần lấy nước nhanh khi di chuyển. Bạn đổ nước vào túi mềm rồi dùng tay bóp để ép nước qua lõi lọc. Lọc trọng lực phù hợp hơn khi bạn cần xử lý lượng nước lớn tại khu cắm trại cho nhiều người.

Lọc bơm cho tốc độ lọc nhanh và có thể xử lý tốt nguồn nước đục. Tuy nhiên, bạn phải tốn sức để bơm tay liên tục. Lọc trọng lực hoạt động chậm hơn nhưng lại giúp bạn rảnh tay để làm việc khác. Lọc bơm thường bền bỉ hơn trong điều kiện khắc nghiệt.

Bút lọc như Lifestraw là thiết bị siêu nhẹ, cho phép bạn uống nước trực tiếp từ nguồn. Nó là lựa chọn dự phòng hoặc cho các chuyến đi cực ngắn. Nhược điểm là bạn không thể dùng nó để lấy nước sạch cho việc nấu ăn hay trữ trong bình.

Thời gian lọc 1 lít nước thường mất từ 5 đến 10 phút, phụ thuộc vào độ sạch của nguồn nước và tình trạng của lõi lọc.

Hầu hết các bộ lọc trọng lực tiêu chuẩn chỉ loại bỏ vi khuẩn và động vật nguyên sinh, không loại bỏ được virus.

Bạn cần thực hiện thao tác rửa ngược (backflush) bằng cách dùng ống tiêm đi kèm hoặc bóp túi nước sạch để đẩy nước chảy ngược qua lõi lọc.

Xem các mẫu bộ lọc nước trọng lực chính hãng tại WeTrek.vn.