Tại sao bạn cần tháo khí phanh?

Hệ thống phanh dầu (Hydraulic Brakes) trên xe đạp của bạn hoạt động dựa trên nguyên lý chất lỏng không thể bị nén. Khi bạn bóp tay phanh, lực được truyền qua dầu phanh để ép má phanh vào đĩa, giúp xe dừng lại. Tuy nhiên, theo thời gian hoặc sau va đập, các bọt khí nhỏ có thể lọt vào hệ thống. Không khí có thể bị nén, không giống như dầu. Sự hiện diện của không khí tạo ra cảm giác "mềm" hoặc "lún" khi bóp phanh. Điều này làm giảm đáng kể lực phanh và gây nguy hiểm, đặc biệt khi bạn đổ dốc cao như đèo Tam Đảo hoặc xử lý các đoạn đường kỹ thuật ở Đà Lạt.

Tháo khí phanh, hay còn gọi là "bleeding", là quá trình loại bỏ hoàn toàn các bọt khí này và thay thế dầu phanh cũ bằng dầu mới. Việc này khôi phục lại hiệu suất ban đầu của hệ thống phanh, đảm bảo an toàn cho mọi chuyến đi.

Một bộ tháo khí phanh gồm những gì?

Một bộ tháo khí phanh (Brake Bleeder Kit) tiêu chuẩn thường chứa tất cả các dụng cụ cần thiết để bạn thực hiện công việc này tại nhà. Các thành phần chính bao gồm:

Bộ tháo khí phanh hoạt động như thế nào?

Nguyên lý cơ bản của việc tháo khí phanh là dùng dầu phanh mới để đẩy dầu cũ và các bọt khí bị kẹt ra khỏi hệ thống. Quá trình này tạo ra một dòng chảy một chiều từ củ phanh lên tay phanh hoặc ngược lại.

Một xi lanh chứa đầy dầu mới được gắn vào cổng xả khí ở củ phanh. Xi lanh còn lại, thường là rỗng, được gắn vào cổng trên tay phanh. Bằng cách bơm dầu từ xi lanh dưới và hút ở xi lanh trên, bạn tạo ra một áp lực đẩy toàn bộ không khí và dầu cũ ra ngoài. Khối chặn giữ cho các piston phanh ở đúng vị trí, không bị ảnh hưởng trong suốt quá trình. Khi dầu chảy qua ống trong suốt không còn bọt khí, quá trình hoàn tất.

Khi nào bạn cần tháo khí phanh?

Bạn nên kiểm tra và tháo khí phanh ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường. Việc bảo dưỡng định kỳ cũng giúp hệ thống phanh luôn hoạt động ở trạng thái tốt nhất. Dưới đây là các dấu hiệu cho thấy phanh của bạn cần được tháo khí:

Cách chọn bộ tháo khí phanh phù hợp

Yếu tố quan trọng nhất khi chọn mua một bộ tháo khí phanh là tính tương thích với hệ thống phanh trên xe đạp của bạn. Có hai loại dầu phanh chính trên thị trường và chúng không thể thay thế cho nhau.

Sử dụng sai loại dầu phanh sẽ phá hủy các gioăng cao su bên trong củ phanh và tay phanh, dẫn đến hỏng hóc toàn bộ hệ thống. Luôn kiểm tra thông tin trên tay phanh hoặc tài liệu kỹ thuật của nhà sản xuất để biết xe của bạn dùng loại dầu nào. Chọn bộ tháo khí có đúng loại dầu và các đầu nối tương thích với hệ thống phanh của bạn.

Câu hỏi thường gặp

Tự tháo khí phanh tại nhà có khó không?

Thao tác này đòi hỏi sự cẩn thận và làm theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.

Bao lâu thì nên tháo khí phanh một lần?

Bạn nên tháo khí phanh ít nhất mỗi năm một lần hoặc khi thấy dấu hiệu bất thường.

Dùng sai loại dầu phanh có sao không?

Dùng sai dầu phanh sẽ làm hỏng các gioăng cao su và toàn bộ hệ thống phanh.

Xem các bộ tháo khí phanh và dụng cụ bảo dưỡng xe đạp chuyên dụng tại WeTrek.vn.