Cảm biến độ ẩm là thiết bị điện tử đo lường lượng hơi nước trong không khí, giúp bạn dự báo thời tiết và bảo vệ các thiết bị outdoor.

Cảm biến độ ẩm đo lường sự thay đổi của các yếu tố vật lý hoặc hóa học khi tiếp xúc với hơi nước trong không khí. Hầu hết các cảm biến trong thiết bị outdoor hoạt động dựa trên hai nguyên lý chính.

Cảm biến điện dung: Loại này sử dụng một vật liệu đặc biệt có khả năng hút ẩm nằm giữa hai bản cực kim loại. Khi độ ẩm không khí thay đổi, lượng hơi nước mà vật liệu này hấp thụ cũng thay đổi. Điều này làm thay đổi điện dung giữa hai bản cực. Mạch điện tử sẽ đo sự thay đổi này và chuyển đổi thành chỉ số độ ẩm tương đối (%).

Cảm biến điện trở: Loại này sử dụng một vật liệu bán dẫn có điện trở thay đổi theo độ ẩm. Khi độ ẩm tăng, vật liệu hấp thụ nhiều hơi nước hơn, làm giảm điện trở của nó. Thiết bị sẽ đo lường sự thay đổi điện trở này để tính toán độ ẩm trong không khí. Đây là công nghệ phổ biến trong nhiều thiết bị cá nhân.

Dữ liệu về độ ẩm cung cấp thông tin giá trị cho các hoạt động ngoài trời. Nó giúp bạn đưa ra quyết định tốt hơn về lịch trình, trang phục và cách bảo quản thiết bị.

• Dự báo thời tiết cục bộ: Độ ẩm không khí tăng nhanh là một dấu hiệu sớm của mưa hoặc sương mù dày đặc. Khi bạn đang ở trên một cung đường trekking như Tà Xùa hay Lảo Thẩn, việc biết trước khả năng mưa vài giờ giúp bạn tìm nơi trú ẩn hoặc chuẩn bị áo mưa kịp thời.
• Bảo vệ thiết bị điện tử: Độ ẩm cao là kẻ thù của máy ảnh, flycam, điện thoại và các thiết bị GPS. Hơi nước có thể ngưng tụ bên trong, gây chập mạch hoặc làm mờ ống kính. Dựa vào chỉ số độ ẩm, bạn có thể quyết định khi nào cần cất thiết bị vào túi chống ẩm. Ví dụ, khi cắm trại qua đêm ở rừng Cúc Phương với độ ẩm thường trên 85%, bạn phải bảo vệ thiết bị cẩn thận.
• Đảm bảo sức khỏe và sự thoải mái: Độ ẩm cao khiến cơ thể khó thoát mồ hôi, tạo cảm giác oi bức và nhanh mất sức hơn. Ngược lại, độ ẩm quá thấp có thể gây khô da, mất nước nhanh. Việc theo dõi độ ẩm giúp bạn điều chỉnh lượng nước uống và trang phục phù hợp.
• An toàn trên đường đi: Sương mù và mưa do độ ẩm cao làm giảm tầm nhìn và khiến đường mòn, đá trở nên trơn trượt. Biết trước điều này giúp bạn di chuyển cẩn thận hơn, đặc biệt trên các địa hình dốc như đường lên đỉnh Fansipan.

Bạn có thể tìm thấy cảm biến độ ẩm được tích hợp trong nhiều thiết bị outdoor phổ biến. Các thiết bị này cung cấp dữ liệu ngay tại vị trí của bạn, chính xác hơn dự báo thời tiết chung.

• Đồng hồ GPS đa năng: Hầu hết các dòng đồng hồ thể thao cao cấp từ Garmin, Suunto hay Coros đều có cảm biến độ ẩm, cùng với khí áp kế và nhiệt kế. Chúng cung cấp một bộ dữ liệu môi trường toàn diện ngay trên cổ tay.
• Thiết bị theo dõi thời tiết cầm tay: Đây là những thiết bị chuyên dụng, nhỏ gọn, cho kết quả đo độ ẩm, nhiệt độ, tốc độ gió rất chính xác. Chúng phù hợp cho các nhà leo núi hoặc những người cần thông tin thời tiết đáng tin cậy.
• Thiết bị định vị GPS chuyên dụng: Một số thiết bị GPS cầm tay cũng tích hợp cảm biến môi trường để hỗ trợ người dùng trong các chuyến đi dài ngày ở nơi hẻo lánh.

Việc hiểu các con số giúp bạn chuyển dữ liệu thành hành động cụ thể. Độ ẩm tương đối được đo bằng phần trăm (%).

Độ ẩm trên 80%: Không khí rất ẩm. Khả năng cao có mưa hoặc sương mù dày đặc. Bạn cần mặc quần áo nhanh khô, chuẩn bị sẵn áo mưa và bọc chống nước cho ba lô, thiết bị điện tử.

Độ ẩm từ 60% - 80%: Không khí ẩm. Thời tiết có thể ổn định nhưng vẫn cần chú ý các dấu hiệu thay đổi. Đây là mức độ ẩm thường thấy trong các khu rừng nhiệt đới ở Việt Nam.

Độ ẩm từ 40% - 60%: Mức lý tưởng cho hầu hết các hoạt động ngoài trời. Thời tiết khô ráo, cơ thể thoát nhiệt tốt, tạo cảm giác thoải mái khi vận động.

Độ ẩm dưới 40%: Không khí khô. Bạn cần uống nhiều nước hơn bình thường để tránh mất nước. Da và môi dễ bị khô nẻ. Tình trạng này thường xảy ra vào mùa khô ở các vùng như Ninh Thuận, Bình Thuận.

Một chỉ số quan trọng khác là sự thay đổi đột ngột. Nếu bạn thấy độ ẩm tăng vọt 10-20% trong một khoảng thời gian ngắn, đó là dấu hiệu một cơn mưa đang đến rất gần.

Cảm biến trên đồng hồ thường được hiệu chỉnh tại nhà máy và hoạt động tốt trong hầu hết điều kiện nhưng mồ hôi hoặc nước mưa có thể ảnh hưởng tạm thời đến độ chính xác.

Độ ẩm tương đối là tỷ lệ hơi nước hiện có trong không khí so với mức tối đa, còn điểm sương là nhiệt độ mà tại đó hơi nước bắt đầu ngưng tụ thành sương.

Xem các mẫu đồng hồ GPS và thiết bị outdoor tích hợp cảm biến tại WeTrek.vn.