Cáng cứu thương là thiết bị chuyên dụng để di chuyển người bị thương an toàn khỏi địa hình hiểm trở, nơi cáng y tế thông thường không hoạt động hiệu quả.

Cáng cứu thương, hay rescue stretcher, là một công cụ được thiết kế đặc biệt để sơ tán và vận chuyển người bị nạn trong các điều kiện khó khăn. Không giống như cáng y tế thường thấy trong bệnh viện, cáng cứu thương được chế tạo để chịu được va đập, địa hình gồ ghề và các yếu tố thời tiết khắc nghiệt. Chúng là một phần trang bị không thể thiếu của các đội cứu hộ chuyên nghiệp, nhóm thám hiểm và những người tham gia hoạt động ngoài trời có tính rủi ro cao.

Mục đích chính của cáng cứu thương là cố định nạn nhân một cách an toàn, hạn chế tối đa các chấn thương thứ phát trong quá trình di chuyển. Thiết kế của chúng ưu tiên sự ổn định, bảo vệ và khả năng tương thích với các thiết bị cứu hộ khác như dây thừng, ròng rọc hoặc tời của trực thăng.

Cáng cứu thương khác biệt với các loại cáng thông thường nhờ vào những đặc điểm cấu tạo chuyên biệt, phục vụ cho mục đích cứu hộ trong môi trường phức tạp.

• Vật liệu siêu bền: Khung cáng thường làm từ hợp kim nhôm, thép không gỉ hoặc titan để đảm bảo độ cứng và khả năng chịu lực. Phần thân cáng làm từ nhựa Polyethylene mật độ cao (HDPE) hoặc các vật liệu composite, giúp chống mài mòn, va đập và dễ dàng vệ sinh.
• Hệ thống đai an toàn: Cáng được trang bị nhiều đai an toàn để cố định các bộ phận quan trọng của cơ thể nạn nhân như đầu, ngực, hông và chân. Điều này giúp nạn nhân không bị xê dịch khi cáng bị nghiêng, lắc hoặc nâng theo phương thẳng đứng.
• Thiết kế linh hoạt: Nhiều loại cáng có thể tách làm đôi hoặc gấp gọn lại, giúp việc vận chuyển đến hiện trường trở nên dễ dàng hơn. Một số loại có dạng cuộn để sử dụng trong không gian hẹp.
• Tay cầm và điểm kết nối: Xung quanh cáng có nhiều tay cầm chắc chắn để đội cứu hộ có thể khiêng vác. Quan trọng hơn là các điểm kết nối chịu lực cao, cho phép móc nối với hệ thống dây và ròng rọc để kéo hoặc thả cáng trên địa hình dốc đứng.

Tùy thuộc vào địa hình và tình huống cứu hộ, có nhiều loại cáng cứu thương khác nhau được sử dụng. Mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng.

Cáng giỏ (Basket Stretcher)

Đây là loại cáng phổ biến nhất trong cứu hộ. Cáng có dạng một chiếc giỏ hoặc thuyền, bao bọc và bảo vệ toàn bộ cơ thể nạn nhân. Thiết kế này lý tưởng cho việc cứu hộ trên vách đá, địa hình dốc hoặc khi cần nâng hạ nạn nhân bằng trực thăng. Ví dụ, các đội cứu hộ tại Fansipan thường sử dụng cáng giỏ để đưa người leo núi gặp nạn xuống núi an toàn.

Cáng linh hoạt (Flexible/Sked Stretcher)

Loại cáng này được làm từ một tấm nhựa dẻo nhưng rất bền. Khi sử dụng, nó được cuộn tròn quanh người nạn nhân như một chiếc kén. Ưu điểm lớn nhất là sự nhỏ gọn và linh hoạt, cho phép luồn lách qua các không gian hẹp như hang động hoặc đường hầm. Đây là lựa chọn hàng đầu cho các hoạt động thám hiểm hang động tại Quảng Bình.

Cáng ván cứng (Spine Board)

Mặc dù trông đơn giản, cáng ván cứng lại cực kỳ quan trọng trong các trường hợp nghi ngờ có chấn thương cột sống. Nó là một tấm ván phẳng, hoàn toàn không uốn cong, giúp bất động hoàn toàn cột sống của nạn nhân trong quá trình di chuyển. Cáng ván cứng thường được dùng kết hợp với cáng giỏ để tăng cường sự bảo vệ.

Cáng cứu thương là trang bị cần thiết trong nhiều tình huống và hoạt động ngoài trời. Sự chuẩn bị sẵn sàng một chiếc cáng phù hợp có thể quyết định sự an toàn của cả một đội.

• Leo núi và trekking đường dài: Các cung đường hiểm trở như Tà Xùa, Lảo Thẩn, Bạch Mộc Lương có nguy cơ trượt ngã, chấn thương cao. Một chiếc cáng gấp gọn là trang bị dự phòng quan trọng cho các đoàn lớn.
• Thám hiểm hang động: Địa hình hẹp, trơn trượt bên trong hang động đòi hỏi phải có cáng linh hoạt để sơ tán người khi có sự cố.
• Cứu hộ trên sông, suối: Cáng giỏ có khả năng nổi và giữ nạn nhân an toàn khi di chuyển qua vùng nước.
• Tổ chức sự kiện thể thao mạo hiểm: Các giải chạy địa hình (trail running) hoặc đua xe đạp leo núi luôn cần có đội ngũ y tế và cáng cứu thương túc trực tại các điểm trọng yếu.

Việc lựa chọn đúng loại cáng phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng cụ thể của bạn hoặc đội nhóm của bạn. Hãy xem xét các yếu tố sau:

• Mục đích chính: Bạn dùng cáng cho đội cứu hộ chuyên nghiệp, một câu lạc bộ leo núi hay để dự phòng cho các chuyến đi cá nhân? Mục đích sẽ quyết định yêu cầu về độ bền và tính năng.
• Địa hình thường gặp: Nếu bạn thường hoạt động ở vùng núi đá, cáng giỏ là lựa chọn tốt. Nếu bạn thám hiểm hang động, hãy ưu tiên cáng linh hoạt.
• Khả năng vận chuyển: Một đội đi bộ cần cáng có thể gấp gọn và trọng lượng nhẹ. Một đội cứu hộ có xe chuyên dụng có thể chọn loại cáng giỏ nguyên khối chắc chắn hơn.
• Ngân sách: Các loại cáng chuyên dụng có giá thành khác nhau. Xác định ngân sách giúp bạn tìm được sản phẩm phù hợp với túi tiền mà vẫn đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn cơ bản.

Trang bị kiến thức và một chiếc cáng cứu thương phù hợp giúp bạn tự tin hơn khi đối mặt với những thử thách của thiên nhiên. Nó không chỉ bảo vệ người bị nạn mà còn đảm bảo an toàn cho chính những người tham gia cứu hộ.

Xem các mẫu cáng cứu thương chuyên dụng tại WeTrek.vn.

Cáng cứu thương có cần bảo dưỡng không?

Có, bạn cần kiểm tra đai, khóa và khung cáng định kỳ để đảm bảo an toàn.

Một người có thể vận hành cáng cứu thương không?

Không, việc vận hành cáng cứu thương an toàn luôn yêu cầu tối thiểu hai người.

Cáng cứu thương khác cáng y tế thông thường điểm nào?

Cáng cứu thương được thiết kế cho địa hình hiểm trở với độ bền và hệ thống đai an toàn vượt trội.