Câu băng (Ice Fishing) là hoạt động câu cá qua một lỗ khoan trên bề mặt băng của hồ, sông hoặc biển đã đóng băng trong mùa đông ở các vùng khí hậu lạnh.

Câu băng (Ice Fishing) là một phương pháp câu cá đặc trưng của các vùng có mùa đông lạnh giá. Người câu sẽ khoan một lỗ xuyên qua lớp băng dày trên mặt hồ, sông hoặc đại dương. Sau đó, họ thả dây câu và mồi xuống nước qua lỗ băng đó để bắt cá. Đây không chỉ là một cách kiếm thức ăn mà còn là một môn thể thao giải trí và hoạt động xã hội phổ biến ở nhiều quốc gia ôn đới và hàn đới.

An toàn là yếu tố quan trọng nhất trong câu băng. Lớp băng phải đủ dày để chịu được trọng lượng của người và thiết bị. Độ dày tối thiểu an toàn thường từ 10 cm trở lên.

Bộ dụng cụ cho câu băng có nhiều điểm khác biệt so với câu cá thông thường để phù hợp với điều kiện khắc nghiệt.

• Khoan băng (Ice Auger): Dụng cụ dùng để khoan lỗ trên mặt băng. Có hai loại chính là khoan tay và khoan máy chạy bằng xăng hoặc pin.

• Cần câu băng (Ice Rod): Thường ngắn hơn nhiều so với cần câu tiêu chuẩn, chỉ dài khoảng 60-90 cm. Thiết kế này giúp bạn dễ dàng thao tác trong không gian hẹp của lều câu hoặc khi ngồi gần lỗ băng.

• Lều câu băng (Ice Shelter): Một chiếc lều chuyên dụng giúp che chắn gió, tuyết và giữ ấm cho người câu trong nhiều giờ.

• Vợt vớt băng (Ice Skimmer): Dụng cụ giống một chiếc muôi có lỗ để vớt các mảnh băng vụn ra khỏi lỗ câu, giữ cho lỗ luôn thông thoáng.

• Mồi câu (Lures và Bait): Các loại mồi giả nhỏ, mồi jig hoặc mồi sống như giun, cá nhỏ là lựa chọn phổ biến.

• Thiết bị định vị cá (Fish Finder/Flasher): Một loại sonar di động giúp bạn xác định độ sâu, cấu trúc đáy và phát hiện cá bên dưới lỗ băng.

• Quần áo giữ nhiệt: Mặc quần áo nhiều lớp là điều bắt buộc. Các lớp bao gồm lớp thoát ẩm, lớp cách nhiệt và lớp ngoài cùng chống gió, chống nước.

Kỹ thuật phổ biến nhất là giật mồi (Jigging). Bạn sẽ liên tục thực hiện các chuyển động nhấc và hạ đầu cần một cách nhịp nhàng. Hành động này làm cho mồi câu di chuyển lên xuống trong nước, mô phỏng một con mồi bị thương để thu hút cá săn mồi đến tấn công.

Một phương pháp khác là dùng phao và cờ báo cá (Tip-up). Đây là một thiết bị đơn giản giữ dây câu ở một độ sâu nhất định. Khi cá cắn câu, một lá cờ nhỏ sẽ bật lên để báo hiệu cho bạn.

Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa, không có điều kiện tự nhiên để hình thành lớp băng đủ dày và an toàn cho hoạt động câu băng. Ngay cả vào mùa đông ở các vùng núi cao phía Bắc như Sapa hay Mẫu Sơn, nhiệt độ có thể xuống dưới 0 độ C và xuất hiện băng giá, nhưng lớp băng trên các ao hồ rất mỏng và không ổn định.

Ví dụ, vào những đợt rét đậm nhất, đỉnh Fansipan có thể có băng tuyết. Tuy nhiên, các vũng nước đóng băng chỉ là một lớp mỏng trên bề mặt. Việc đi lại hay thực hiện bất kỳ hoạt động nào trên lớp băng này đều cực kỳ nguy hiểm. Do đó, câu băng không phải là một hoạt động khả thi hay an toàn tại Việt Nam.

Độ dày băng an toàn tối thiểu để một người đi bộ là 10 cm đối với băng mới và trong.

Bạn cần đảm bảo cơ thể đủ ấm, mang theo đồ ăn nhẹ và nước ấm để duy trì năng lượng và thân nhiệt.

Các loài cá nước lạnh như cá vược, cá walleye, cá chó và các loại cá hồi là mục tiêu phổ biến của người câu băng.

Dù câu băng chưa thể thực hiện tại Việt Nam, việc chuẩn bị quần áo giữ ấm và dụng cụ dã ngoại cho các chuyến đi mùa đông lên vùng cao là rất cần thiết. Xem các sản phẩm giữ ấm và dã ngoại mùa đông tại WeTrek.vn.