Chỉ số chống UV (UPF) là thước đo khả năng chống lại tia cực tím của vải, giúp bạn chọn trang phục bảo vệ da hiệu quả dưới nắng.
Chỉ số chống UV (UPF) là gì?
UPF là viết tắt của Ultraviolet Protection Factor, hay còn gọi là Yếu tố Bảo vệ khỏi Tia cực tím. Đây là tiêu chuẩn dùng để đo lường mức độ một loại vải có thể ngăn chặn tia cực tím (UV) tiếp xúc với làn da của bạn. Chỉ số này áp dụng cho quần áo và các loại trang phục khác.
Một điểm quan trọng là UPF đo lường khả năng bảo vệ da khỏi cả hai loại tia UVA và UVB. Tia UVA gây lão hóa da, trong khi tia UVB gây cháy nắng. Trang phục có chỉ số UPF cao sẽ bảo vệ bạn khỏi cả hai tác nhân này.
Phân biệt UPF và SPF
Bạn thường nghe về chỉ số SPF (Sun Protection Factor) trên các sản phẩm kem chống nắng. Dù cùng liên quan đến chống nắng, UPF và SPF có những điểm khác biệt cơ bản:
• UPF: Dành cho vải. Nó đo lường lượng tia UV (cả UVA và UVB) bị chặn lại. Ví dụ, vải có chỉ số UPF 50 cho phép chỉ 1/50 (tức 2%) tia UV xuyên qua.
• SPF: Dành cho kem chống nắng. Nó đo lường thời gian da được bảo vệ khỏi tia UVB gây cháy nắng, so với khi không dùng sản phẩm nào.
Nói cách khác, UPF cho bạn biết mức độ che chắn của quần áo, còn SPF cho biết thời gian bảo vệ của kem chống nắng.
Các mức chỉ số UPF và ý nghĩa
Chỉ số UPF trên trang phục outdoor cho bạn biết mức độ bảo vệ của sản phẩm. Các nhà sản xuất thường dán nhãn theo ba cấp độ chính:
• UPF 15 – 24: Mức độ bảo vệ Tốt (Good). Chặn được 93.3% – 95.9% tia UV. Mức này phù hợp cho các hoạt động thường ngày, ít tiếp xúc với nắng gắt.
• UPF 25 – 39: Mức độ bảo vệ Rất Tốt (Very Good). Chặn được 96.0% – 97.4% tia UV. Đây là lựa chọn tốt cho các chuyến đi dã ngoại, cắm trại cuối tuần.
• UPF 40 – 50+: Mức độ bảo vệ Xuất Sắc (Excellent). Chặn được từ 97.5% tia UV trở lên. Trang phục có chỉ số UPF 50+ là lựa chọn tối ưu cho các hoạt động ngoài trời kéo dài dưới nắng gắt như trekking, leo núi, chèo thuyền.
Vì sao người yêu thích outdoor tại Việt Nam cần quan tâm đến UPF?
Việt Nam có khí hậu nhiệt đới với số giờ nắng cao và chỉ số UV luôn ở mức báo động, đặc biệt từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Đối với người thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời, việc bảo vệ da khỏi tia UV là cực kỳ cần thiết.
Ví dụ thực tế:
• Trekking Tà Năng – Phan Dũng: Bạn sẽ đi bộ qua những quả đồi trọc, gần như không có bóng râm trong nhiều giờ liền. Một chiếc áo dài tay và mũ rộng vành có chỉ số UPF 50+ sẽ giúp ngăn ngừa cháy nắng và say nắng.
• Chèo thuyền kayak ở Vịnh Hạ Long: Ánh nắng không chỉ chiếu trực tiếp từ trên xuống mà còn phản xạ từ mặt nước lên. Lượng tia UV bạn phải tiếp xúc sẽ tăng lên đáng kể. Trang phục chống UV chuyên dụng sẽ bảo vệ da toàn diện hơn.
• Leo núi Fansipan: Càng lên cao, không khí càng loãng, khả năng lọc tia UV của khí quyển càng giảm. Điều này có nghĩa là bạn tiếp xúc với bức xạ UV mạnh hơn. Trang bị quần áo có UPF cao là một yêu cầu để bảo vệ sức khỏe.
Sử dụng trang phục có chỉ số UPF phù hợp không chỉ giúp bạn tránh được tình trạng cháy nắng tức thì mà còn giảm nguy cơ lão hóa da sớm và các bệnh về da trong dài hạn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số UPF của trang phục
Không phải tất cả các loại vải đều có khả năng chống UV như nhau. Chỉ số UPF của một món đồ phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
• Cấu trúc sợi dệt: Vải dệt càng khít, các sợi vải càng sát nhau thì khả năng ngăn tia UV xuyên qua càng tốt. Vải denim có UPF cao hơn vải voan mỏng.
• Chất liệu vải: Các loại sợi tổng hợp như polyester và nylon thường có khả năng chống UV tự nhiên tốt hơn so với sợi tự nhiên như cotton hay lanh.
• Màu sắc: Màu tối và màu sẫm hấp thụ nhiều tia UV hơn, do đó bảo vệ da tốt hơn so với màu sáng. Một chiếc áo thun màu đen sẽ có chỉ số UPF cao hơn một chiếc áo thun màu trắng cùng chất liệu.
• Độ co giãn và độ ẩm: Khi vải bị kéo căng hoặc bị ướt, khả năng chống UV của nó sẽ giảm xuống. Các sợi vải bị tách xa nhau, tạo điều kiện cho tia UV lọt qua.
• Công nghệ xử lý: Nhiều thương hiệu trang phục outdoor sử dụng các công nghệ xử lý vải với chất hấp thụ tia UV để tăng chỉ số UPF mà không làm thay đổi cảm giác hay trọng lượng của sản phẩm.
Câu hỏi thường gặp
Quần áo thông thường có chống UV không?
Hầu hết quần áo thông thường đều có một mức độ chống UV nhất định, nhưng không cao bằng trang phục chuyên dụng có chỉ số UPF.
Giặt nhiều có làm giảm chỉ số UPF không?
Chỉ số UPF có thể giảm nhẹ sau nhiều lần giặt và sử dụng, đặc biệt với các loại vải co giãn hoặc được xử lý hóa chất.
UPF và SPF khác nhau như thế nào?
UPF dùng cho vải và đo lường cả tia UVA và UVB, trong khi SPF dùng cho kem chống nắng và chủ yếu đo lường tia UVB.
Việc hiểu rõ về chỉ số UPF giúp bạn lựa chọn trang phục phù hợp cho mỗi chuyến đi. Đầu tư vào quần áo, mũ và phụ kiện có chỉ số UPF cao là cách thông minh để bảo vệ làn da và sức khỏe của bạn, cho phép bạn tận hưởng trọn vẹn các hoạt động ngoài trời.
Xem các sản phẩm trang phục chống UV tại WeTrek.vn.