Chu kỳ đóng băng - tan chảy là quá trình nước lặp đi lặp lại việc đóng băng khi nhiệt độ dưới 0°C và tan chảy khi nhiệt độ trên 0°C, gây hư hại vật liệu.

Định nghĩa

Chu kỳ đóng băng - tan chảy (Freeze-Thaw Cycle) mô tả một hiện tượng vật lý tự nhiên. Khi nước len lỏi vào các kẽ hở, vết nứt của đá, đất hoặc vật liệu của trang bị, nó sẽ nở ra khoảng 9% về thể tích khi đóng băng. Sự giãn nở này tạo ra một áp suất cực lớn, tác động từ bên trong và làm các vết nứt ngày càng rộng ra. Khi nhiệt độ tăng lên, băng tan thành nước, lấp đầy các kẽ hở lớn hơn vừa được tạo ra. Quá trình này lặp lại, dần dần phá vỡ cấu trúc của vật liệu hoặc địa hình.

Vì sao quan trọng

Hiểu rõ chu kỳ đóng băng - tan chảy là yếu tố sống còn trong các chuyến đi outdoor ở vùng cao. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn và độ bền của trang bị.

Thông số và phạm vi ảnh hưởng

Chu kỳ này không có một thông số kỹ thuật cố định như trên sản phẩm, nhưng nó hoạt động mạnh mẽ nhất trong các điều kiện cụ thể.

Cách chọn đúng trang bị

Lựa chọn trang bị phù hợp giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của chu kỳ đóng băng - tan chảy.

Giày trekking

Ưu tiên giày có màng chống thấm như Gore-Tex hoặc các công nghệ tương đương. Lớp màng này ngăn nước từ bên ngoài thấm vào trong, giữ cho chân và vật liệu cách nhiệt của giày luôn khô. Chọn giày có phần thân làm từ vật liệu tổng hợp hoặc da đã qua xử lý chống thấm tốt.

Quần áo

Sử dụng hệ thống trang phục nhiều lớp. Lớp ngoài cùng (áo khoác, quần) phải có khả năng chống thấm nước và gió, thường được phủ một lớp DWR (Durable Water Repellent). Lớp phủ này khiến nước trượt đi trên bề mặt thay vì thấm vào vải.

Lều trại

Chọn lều có chỉ số chống thấm (Hydrostatic Head) cao và các đường may được ép seal cẩn thận. Điều này ngăn nước mưa hoặc sương đọng thấm qua vải lều, đóng băng và làm hỏng cấu trúc sợi vải.

Ví dụ thực tế ở Việt Nam

Tại Việt Nam, chu kỳ đóng băng - tan chảy thể hiện rõ rệt ở các vùng núi phía Bắc vào mùa đông.

Lỗi thường gặp

Nhiều người thường mắc phải các sai lầm sau khi đối mặt với điều kiện đóng băng - tan chảy.

Thuật ngữ liên quan

Câu hỏi thường gặp

Chu kỳ đóng băng - tan chảy nguy hiểm nhất khi nào?

Hiện tượng này nguy hiểm nhất khi nhiệt độ dao động liên tục quanh mốc 0°C, thường xảy ra vào lúc chạng vạng và rạng sáng ở các vùng núi cao.

Làm sao để bảo vệ giày khỏi tác động của chu kỳ này?

Hãy chọn giày có màng chống thấm, luôn làm khô giày sau mỗi chuyến đi và bảo dưỡng lớp phủ chống thấm của giày theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Xem các mẫu giày trekking chống thấm tại WeTrek.vn.