Đệm giày là gì?

Đệm giày (cushioning) là lớp vật liệu được đặt ở phần đế giữa (midsole) của đôi giày. Chức năng chính của nó là hấp thụ lực tác động khi chân bạn tiếp đất. Lớp đệm này nén lại để giảm chấn động rồi sau đó đàn hồi trở lại, trả lại một phần năng lượng cho bước đi tiếp theo. Nó đóng vai trò như một bộ giảm xóc cho cơ thể, đặc biệt là cho bàn chân, mắt cá, đầu gối và hông.

Đệm giày được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau. Mỗi loại có đặc tính riêng về độ mềm, độ bền và khả năng hoàn trả năng lượng. Việc lựa chọn đệm giày phù hợp phụ thuộc vào hoạt động bạn tham gia, địa hình di chuyển và cấu trúc bàn chân của bạn.

Tại sao đệm giày quan trọng cho hoạt động outdoor?

Khi bạn tham gia các hoạt động ngoài trời như trekking, leo núi hay chạy trail, đôi chân phải chịu áp lực lớn hơn nhiều so với đi lại hàng ngày. Địa hình không bằng phẳng, dốc đá và những quãng đường dài đòi hỏi một hệ thống bảo vệ hiệu quả. Đệm giày mang lại những lợi ích cụ thể sau:

• Bảo vệ khớp. Đệm giày hấp thụ phần lớn chấn động từ mỗi bước chân, giảm tải lực tác động lên các khớp xương như mắt cá, đầu gối và hông. Điều này giúp ngăn ngừa các chấn thương do quá tải.
• Giảm mỏi cơ. Bằng cách giảm chấn động, lớp đệm giúp các cơ bắp của bạn không phải làm việc quá sức để giữ ổn định. Bạn sẽ cảm thấy ít mệt mỏi hơn sau một ngày dài di chuyển.
• Tăng sự thoải mái. Một lớp đệm êm ái giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn khi đi trên địa hình gồ ghề, sỏi đá. Sự thoải mái này giúp bạn duy trì hiệu suất và sự tập trung trong suốt chuyến đi.

Ví dụ thực tế, khi bạn trekking cung Tà Năng - Phan Dũng với địa hình đồi dốc liên tục, một đôi giày có đệm tốt sẽ giúp đầu gối của bạn đỡ đau mỏi hơn nhiều so với một đôi giày đế mỏng. Ngược lại, khi đi dạo trong thành phố, yêu cầu về đệm giày sẽ không quá khắt khe.

Các loại vật liệu đệm giày phổ biến

Các nhà sản xuất sử dụng nhiều loại vật liệu khác nhau để tạo ra lớp đệm, mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng.

EVA (Ethylene Vinyl Acetate)

Đây là vật liệu phổ biến nhất trong sản xuất giày thể thao và outdoor. EVA là một loại bọt xốp nhẹ, linh hoạt và có chi phí sản xuất hợp lý. Nó mang lại cảm giác êm ái và thoải mái ngay từ lần đầu sử dụng. Tuy nhiên, qua thời gian, EVA có xu hướng bị nén và mất đi khả năng đàn hồi ban đầu.

PU (Polyurethane)

PU là một loại bọt xốp khác, nhưng đặc và bền hơn EVA. Giày sử dụng đệm PU thường nặng hơn một chút nhưng giữ được phom dáng và khả năng giảm chấn lâu hơn. Vật liệu này thường được dùng trong các loại giày leo núi chuyên dụng, nơi độ bền được ưu tiên hàng đầu.

TPU (Thermoplastic Polyurethane)

TPU là một loại nhựa dẻo, bền và có khả năng đàn hồi tốt. Nó không phải là bọt xốp như EVA hay PU. Các nhà sản xuất thường sử dụng TPU để tạo ra các bộ phận nhỏ trong đế giữa nhằm tăng cường độ ổn định và khả năng hoàn trả năng lượng. Nó bền hơn EVA và không bị xẹp lún theo thời gian.

Công nghệ độc quyền của các hãng

Nhiều thương hiệu phát triển công nghệ đệm riêng để tạo ra sự khác biệt. Ví dụ, Hoka nổi tiếng với đế giữa Profly dày và êm ái, trong khi Brooks có công nghệ DNA LOFT mang lại cảm giác mềm mại nhưng vẫn phản hồi tốt. Các công nghệ này thường là sự kết hợp của nhiều loại vật liệu để tối ưu hóa hiệu suất.

Các mức độ đệm giày và cách chọn

Đệm giày được phân loại theo các mức độ khác nhau để phù hợp với từng nhu cầu sử dụng.

Đệm tối thiểu (Minimalist)

Giày có đệm tối thiểu thường rất mỏng và nhẹ, giúp bạn có cảm nhận mặt đất rõ ràng nhất. Loại này phù hợp với những người chạy bộ có kinh nghiệm, muốn rèn luyện sức mạnh bàn chân hoặc di chuyển trên các quãng đường ngắn, địa hình quen thuộc.

Đệm vừa phải (Moderate)

Đây là mức đệm cân bằng và phổ biến nhất. Nó cung cấp đủ sự êm ái để bảo vệ chân trên nhiều loại địa hình mà không quá cồng kềnh. Hầu hết các loại giày trekking và chạy trail đa dụng đều thuộc nhóm này, phù hợp cho phần lớn người dùng và các hoạt động cuối tuần.

Đệm tối đa (Maximum)

Giày có đệm tối đa sở hữu lớp đế giữa rất dày, mang lại sự êm ái vượt trội. Loại này lý tưởng cho các hoạt động đường dài như ultra marathon, trekking nhiều ngày hoặc cho những người cần bảo vệ khớp tối đa. Giày Hoka Speedgoat là một ví dụ điển hình được cộng đồng chạy trail Việt Nam ưa chuộng.

Đệm giày và các yếu tố khác cần xem xét

Lựa chọn giày không chỉ dựa vào lớp đệm. Bạn cần cân nhắc các yếu tố khác để có một đôi giày hoàn hảo.

• Độ chênh lệch gót-mũi (Heel-to-toe drop). Đây là sự chênh lệch độ cao giữa gót và mũi giày. Drop thấp khuyến khích tiếp đất bằng giữa bàn chân, trong khi drop cao hỗ trợ người tiếp đất bằng gót.
• Độ ổn định (Stability). Một số giày được thiết kế thêm các cấu trúc hỗ trợ để ngăn bàn chân bị lật vào trong hoặc ra ngoài quá mức khi di chuyển.
• Trọng lượng cơ thể và địa hình. Người có cân nặng lớn hơn hoặc thường xuyên di chuyển trên địa hình đá cứng nên chọn giày có đệm dày và bền hơn để được bảo vệ tốt nhất.

Lựa chọn đệm giày phù hợp giúp chuyến đi của bạn thoải mái và an toàn hơn. Xem các mẫu giày trekking và chạy trail có đệm tốt nhất tại WeTrek.vn.

Câu hỏi thường gặp

Giày có đệm dày hơn có tốt hơn không?

Không phải lúc nào cũng vậy, nó phụ thuộc vào hoạt động và sở thích cá nhân của bạn.

Khi nào tôi nên thay giày vì đệm bị xẹp?

Bạn nên thay giày sau khoảng 500-800 km sử dụng hoặc khi cảm thấy độ êm ái giảm rõ rệt.

Tôi có thể thêm miếng lót để tăng đệm không?

Có, miếng lót giày chuyên dụng giúp tăng thêm độ êm và hỗ trợ cho bàn chân.