Độ chính xác GPS là sai số giữa vị trí thiết bị của bạn hiển thị và vị trí thực tế của bạn trên mặt đất, được đo bằng mét.

Độ chính xác GPS hoạt động như thế nào?

Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS) hoạt động dựa trên một mạng lưới vệ tinh bay quanh Trái Đất. Mỗi vệ tinh liên tục phát tín hiệu chứa thời gian và vị trí của nó. Thiết bị GPS của bạn, như đồng hồ hoặc máy định vị cầm tay, sẽ nhận tín hiệu từ nhiều vệ tinh cùng một lúc.

Bằng cách đo thời gian tín hiệu di chuyển từ vệ tinh đến thiết bị, máy có thể tính toán khoảng cách đến từng vệ tinh. Khi nhận được tín hiệu từ ít nhất bốn vệ tinh, thiết bị sẽ dùng phương pháp tam giác đạc (trilateration) để xác định chính xác vị trí của bạn trên bản đồ. Độ chính xác phụ thuộc vào việc thiết bị nhận và xử lý các tín hiệu này tốt đến đâu.

Các yếu tố ảnh hưởng đến độ chính xác GPS

Độ chính xác GPS không phải lúc nào cũng như nhau. Nhiều yếu tố môi trường và kỹ thuật tác động trực tiếp đến sai số của vị trí.

Môi trường vật lý

Tín hiệu GPS yếu đi khi phải xuyên qua vật cản. Nhà cao tầng trong thành phố, hẻm núi sâu, hoặc tán lá rậm rạp trong rừng đều cản trở tín hiệu. Ví dụ, độ chính xác GPS khi bạn trekking trong rừng Cúc Phương sẽ thấp hơn khi bạn đi bộ trên cung đường Tà Năng - Phan Dũng quang đãng.

Số lượng và vị trí vệ tinh

Thiết bị của bạn cần “nhìn thấy” nhiều vệ tinh để có vị trí chính xác. Càng nhiều vệ tinh trong tầm nhìn, kết quả càng tốt. Nếu bạn ở một thung lũng hẹp, số lượng vệ tinh nhìn thấy được sẽ ít đi, làm giảm độ chính xác.

Chất lượng thiết bị thu

Chất lượng của ăng-ten và bộ xử lý bên trong thiết bị GPS đóng vai trò quan trọng. Một thiết bị định vị chuyên dụng thường có ăng-ten lớn và nhạy hơn, cho kết quả tốt hơn so với GPS tích hợp trên điện thoại thông minh, đặc biệt trong điều kiện khó khăn.

Nhiễu khí quyển

Tín hiệu GPS khi đi qua tầng điện ly và tầng đối lưu của khí quyển có thể bị chậm lại. Các thiết bị GPS hiện đại có thuật toán để tính toán và bù trừ cho sự chậm trễ này, nhưng nó vẫn là một nguồn gây sai số.

Hệ thống vệ tinh (GNSS)

Thiết bị của bạn hỗ trợ càng nhiều hệ thống định vị toàn cầu (GNSS) thì càng tốt. Ngoài GPS của Mỹ, các hệ thống khác bao gồm GLONASS (Nga), Galileo (Châu Âu), và BeiDou (Trung Quốc). Một thiết bị hỗ trợ đa hệ thống (Multi-GNSS) có thể truy cập nhiều vệ tinh hơn, giúp cải thiện độ chính xác và tốc độ định vị.

Cách cải thiện độ chính xác GPS cho chuyến đi

Bạn có thể thực hiện một số bước đơn giản để nhận được tọa độ chính xác nhất từ thiết bị của mình.

Chọn thiết bị phù hợp. Ưu tiên các thiết bị hỗ trợ Multi-GNSS hoặc Multi-band. Công nghệ Multi-band (đa băng tần) cho phép thiết bị nhận tín hiệu trên nhiều tần số từ mỗi vệ tinh, giúp loại bỏ nhiễu khí quyển và tăng độ chính xác lên đáng kể, đặc biệt hữu ích ở các khu vực có vách đá hoặc nhà cao tầng.

Chờ tín hiệu ổn định. Khi mới bật thiết bị, hãy dành vài phút để nó “bắt” đủ tín hiệu vệ tinh. Đừng bắt đầu ghi lại hành trình (tracklog) hoặc điều hướng ngay lập tức. Hãy đợi đến khi thiết bị báo tín hiệu GPS đã sẵn sàng hoặc độ sai số (accuracy) xuống dưới 5-10 mét.

Bắt đầu ở nơi quang đãng. Trước khi vào rừng rậm hoặc hẻm núi, hãy đứng ở một khu vực thoáng đãng để thiết bị khóa vị trí ban đầu một cách nhanh chóng và chính xác.

Cập nhật phần mềm. Các nhà sản xuất thường xuyên phát hành các bản cập nhật phần mềm cho thiết bị GPS. Những bản cập nhật này có thể cải thiện thuật toán tính toán vị trí và hiệu suất chung.

Ý nghĩa của độ chính xác GPS với người đi outdoor

Đối với người yêu thích các hoạt động ngoài trời, độ chính xác GPS không chỉ là một thông số kỹ thuật. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn và trải nghiệm của chuyến đi.

An toàn là trên hết. Khi bạn cần gọi cứu hộ ở một nơi hẻo lánh như vùng núi Hà Giang, việc cung cấp tọa độ chính xác có thể quyết định thời gian đội cứu hộ tìm thấy bạn. Sai số vài chục mét có thể khiến việc tìm kiếm khó khăn hơn.

Điều hướng hiệu quả. Trên những con đường mòn có nhiều ngã rẽ không rõ ràng, độ chính xác cao giúp bạn đi đúng hướng. Sai số 10 mét có thể đủ để bạn đi nhầm vào một lối mòn khác và bị lạc.

Ghi lại hành trình đáng tin cậy. Nếu bạn muốn phân tích lại quãng đường, tốc độ, và độ cao của mình sau chuyến đi, một tracklog chính xác là điều cần thiết. Nó cho bạn dữ liệu đúng về thành tích của mình.

Câu hỏi thường gặp

Độ chính xác GPS của điện thoại có tốt không?

GPS trên điện thoại đủ dùng cho đô thị nhưng kém chính xác hơn thiết bị chuyên dụng trong môi trường outdoor hiểm trở.

Multi-band GNSS là gì?

Multi-band GNSS cho phép thiết bị nhận tín hiệu từ nhiều tần số và hệ thống vệ tinh khác nhau, tăng độ chính xác ở khu vực khó.

Tại sao tracklog GPS của tôi bị lệch khỏi đường mòn?

Lệch tracklog có thể do tín hiệu vệ tinh yếu, thiết bị cũ hoặc sai số vốn có của hệ thống GPS.

Xem các mẫu đồng hồ GPS và thiết bị định vị tại WeTrek.vn.