Đoạn chui hẹp (Squeeze Passage) là gì?

Đoạn chui hẹp (Squeeze Passage) là một khe hẹp trong hang động hoặc vách đá, buộc bạn phải bò, trườn hoặc lách người qua để vượt qua.

Trong các hoạt động thám hiểm như đi hang động (caving) hay vượt thác (canyoning), bạn sẽ thường xuyên gặp những thử thách tự nhiên. Một trong những thử thách đặc trưng nhất là Đoạn chui hẹp (Squeeze Passage). Đây là những đoạn đường có không gian bị giới hạn đáng kể, đòi hỏi người tham gia phải dùng kỹ năng, sự bình tĩnh và kỹ thuật phù hợp để đi qua. Vượt qua một Đoạn chui hẹp không chỉ là một bài kiểm tra về thể chất mà còn là một thử thách lớn về mặt tinh thần. Nó yêu cầu bạn phải hiểu rõ giới hạn của cơ thể và giữ được sự tập trung cao độ.

Đặc điểm của một Đoạn chui hẹp

Đoạn chui hẹp có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Chúng được hình thành do quá trình kiến tạo địa chất, sự xói mòn của nước hoặc sự sụp đổ của các khối đá. Kích thước của chúng có thể từ vừa đủ một người lách qua cho đến những khe nhỏ đến mức bạn phải trườn sát đất và thở ra hết cỡ để qua được. Mỗi Đoạn chui hẹp là độc nhất, mang đến một thử thách riêng biệt.

Các yếu tố chính xác định độ khó của một Đoạn chui hẹp bao gồm:

• Chiều rộng và chiều cao: Yếu tố rõ ràng nhất quyết định bạn có qua được hay không.
• Chiều dài: Một đoạn hẹp và dài sẽ khó hơn một đoạn ngắn vì nó đòi hỏi sức bền và tâm lý vững vàng hơn.
• Hình dạng: Các đoạn cong, gấp khúc hoặc có nhiều góc cạnh sẽ khó di chuyển hơn các đoạn thẳng.
• Điều kiện bề mặt: Bề mặt trơn trượt, lầy lội hoặc có đá sắc nhọn làm tăng thêm độ khó và rủi ro.

Các loại Đoạn chui hẹp thường gặp

Các nhà thám hiểm phân loại Đoạn chui hẹp dựa trên hướng và đặc điểm của chúng. Việc nhận biết các loại này giúp bạn chuẩn bị kỹ thuật và tâm lý phù hợp.

Khe hẹp ngang (Horizontal Squeeze)

Đây là loại phổ biến nhất. Bạn phải nằm xuống và bò, trườn bằng bụng, lưng hoặc nghiêng người để đi qua. Kỹ thuật di chuyển phụ thuộc vào không gian có sẵn. Đôi khi bạn phải đẩy ba lô phía trước hoặc kéo theo sau. Ví dụ, trong nhiều hang động tại hệ thống Tú Làn, Quảng Bình, các nhà thám hiểm phải trườn qua những đoạn hẹp ngang ngập trong bùn để đến các khu vực tiếp theo.

Khe hẹp dọc (Vertical Squeeze)

Loại này yêu cầu bạn di chuyển lên hoặc xuống qua một khe nứt thẳng đứng. Nó thường được gọi là ống khói (chimney). Bạn cần sử dụng kỹ thuật tì, đẩy bằng cả tay và chân vào hai bên vách đá để di chuyển. Vượt qua khe hẹp dọc đòi hỏi sức mạnh phần thân trên và khả năng phối hợp toàn bộ cơ thể. Các tour vượt thác ở Đà Lạt thường có những đoạn hẹp dọc giữa các tảng đá lớn mà bạn phải tụt xuống.

Khe hẹp dưới nước (Underwater Squeeze / Sump)

Đây là loại thử thách và nguy hiểm nhất, chỉ dành cho các chuyên gia lặn hang động (cave diving) có chứng chỉ và kinh nghiệm. Đoạn chui hẹp này nằm hoàn toàn dưới mặt nước. Người tham gia phải nín thở hoặc dùng bình khí nén để vượt qua trong điều kiện tầm nhìn hạn chế và không gian cực kỳ chật hẹp. Việt Nam có nhiều hệ thống hang động ngập nước phức tạp, nhưng hoạt động này không dành cho công chúng.

Kỹ thuật vượt qua Đoạn chui hẹp an toàn

An toàn là ưu tiên hàng đầu. Việc nắm vững các kỹ thuật sau sẽ giúp bạn tự tin và giảm thiểu rủi ro khi đối mặt với thử thách này.

• Đánh giá trước khi vào: Luôn dừng lại và quan sát kỹ Đoạn chui hẹp. Kiểm tra kích thước, độ dài, các vật cản và lối ra. Đừng bao giờ vào một khe hẹp nếu bạn không chắc chắn về lối ra của nó.
• Tháo bỏ trang bị cồng kềnh: Tháo ba lô và các vật dụng lớn ra khỏi người. Bạn có thể đẩy ba lô phía trước hoặc dùng dây buộc để kéo theo sau khi đã qua.
• Tìm vị trí rộng nhất: Luôn tìm hướng đi rộng rãi nhất. Cơ thể người không đối xứng, vai thường rộng hơn hông. Hãy thử xoay người, nghiêng vai để tìm góc đi tối ưu.
• Kiểm soát hơi thở: Đây là kỹ thuật quan trọng nhất. Hít vào khi bạn dừng lại. Thở ra từ từ khi bạn di chuyển qua điểm hẹp nhất. Việc thở ra làm lồng ngực và bụng của bạn xẹp xuống, giúp cơ thể nhỏ lại vài centimet quý giá.
• Di chuyển chậm và chắc chắn: Dùng tay và chân để làm điểm tựa và đẩy cơ thể đi một cách từ từ. Tránh các chuyển động giật cục hoặc hoảng loạn vì chúng có thể khiến bạn bị kẹt.
• Giữ bình tĩnh: Hoảng loạn là kẻ thù lớn nhất trong một Đoạn chui hẹp. Nếu cảm thấy lo lắng, hãy dừng lại, hít thở sâu và tập trung vào từng cử động nhỏ. Giao tiếp liên tục với đồng đội cũng giúp giữ vững tinh thần.

Trang bị cần thiết

Lựa chọn trang bị phù hợp giúp bạn vượt qua Đoạn chui hẹp hiệu quả và an toàn hơn.

• Mũ bảo hiểm: Bắt buộc phải có để bảo vệ đầu khỏi va đập vào các mỏm đá.
• Đèn đội đầu: Giúp bạn rảnh tay để di chuyển và quan sát rõ chướng ngại vật trong điều kiện tối.
• Quần áo bền chắc: Chọn quần áo làm từ vật liệu chống mài mòn, co giãn tốt và ôm vừa vặn cơ thể. Quần áo rộng có thể bị vướng vào đá.
• Găng tay: Bảo vệ tay khỏi bị trầy xước bởi các bề mặt đá sắc nhọn.
• Đệm gối và khuỷu tay: Giúp giảm đau và chấn thương khi bạn phải bò hoặc trườn trên nền đá cứng trong thời gian dài.

Câu hỏi thường gặp

Làm gì nếu tôi bị kẹt trong Đoạn chui hẹp?

Giữ bình tĩnh, thở ra từ từ để giảm kích thước lồng ngực và thử lùi lại vị trí vừa qua.

Người có hội chứng sợ không gian hẹp có nên thử không?

Người có hội chứng sợ không gian hẹp nên cân nhắc kỹ và không nên thử thách này nếu cảm thấy không thoải mái.

Cần chuẩn bị thể chất như thế nào để vượt qua?

Bạn cần có sức bền, sự dẻo dai và khả năng kiểm soát cơ thể tốt để vượt qua các Đoạn chui hẹp.

Vượt qua các Đoạn chui hẹp là một phần của trải nghiệm thám hiểm, mang lại cảm giác chinh phục và khám phá những nơi ít người đặt chân đến. Chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng và trang bị là chìa khóa cho một chuyến đi thành công và an toàn. Xem thêm các trang bị thám hiểm chuyên dụng tại WeTrek.vn.