Đống lửa trại là một ngọn lửa được kiểm soát ngoài trời, dùng để sưởi ấm, nấu ăn, hoặc sinh hoạt chung khi đi dã ngoại, cắm trại.
Mục đích của đống lửa trại
Lửa trại phục vụ nhiều mục đích thiết thực trong các chuyến đi ngoài trời. Bạn dùng lửa để sưởi ấm cơ thể vào ban đêm hoặc khi thời tiết lạnh. Lửa cũng là một công cụ nấu nướng hiệu quả, giúp bạn chuẩn bị các bữa ăn nóng. Ngoài ra, ánh sáng từ lửa trại cung cấp tầm nhìn, tạo không gian an toàn và giúp xua đuổi côn trùng hoặc động vật hoang dã. Ngọn lửa còn là trung tâm cho các hoạt động tập thể, giúp mọi người kết nối và chia sẻ câu chuyện.
Các loại hình lửa trại phổ biến
Có nhiều cách để sắp xếp củi tạo thành một đống lửa trại. Mỗi cách sắp xếp mang lại hiệu quả cháy và mục đích sử dụng khác nhau. Việc lựa chọn loại hình phù hợp phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, loại củi bạn có và mục đích sử dụng chính.
Lửa trại hình chóp (Teepee)
Đây là cấu trúc lửa trại cơ bản và dễ nhóm nhất. Bạn xếp củi mồi theo hình nón hoặc chóp lều, đặt bùi nhùi ở giữa. Cấu trúc này cho phép không khí lưu thông tốt, giúp lửa bén nhanh và cháy mạnh. Lửa hình chóp phù hợp để bắt đầu một đống lửa hoặc khi cần lửa cháy nhanh để đun sôi nước.
Lửa trại hình nhà gỗ (Log Cabin)
Bạn xếp hai thanh củi lớn song song với nhau, sau đó đặt hai thanh nhỏ hơn vuông góc lên trên. Bạn tiếp tục xếp các lớp xen kẽ để tạo thành một cấu trúc giống ngôi nhà gỗ. Lửa hình nhà gỗ cháy ổn định và bền bỉ. Cấu trúc này tạo ra một lớp than hồng lý tưởng để nướng thức ăn hoặc nấu nướng lâu.
Lửa trại hình sao (Star Fire)
Bạn đặt nhiều thanh củi lớn chụm đầu vào nhau tại trung tâm, tạo thành hình một ngôi sao. Ngọn lửa cháy ở trung tâm và bạn đẩy dần các thanh củi vào trong khi chúng cháy hết. Kiểu lửa này tiết kiệm nhiên liệu và dễ điều chỉnh độ lớn của ngọn lửa. Nó phù hợp cho các chuyến đi dài ngày nơi bạn cần bảo tồn củi.
Hướng dẫn tạo một đống lửa trại an toàn
An toàn là ưu tiên hàng đầu khi nhóm lửa trại. Một đống lửa không được kiểm soát có thể gây ra cháy rừng. Bạn cần tuân thủ các bước sau để đảm bảo an toàn cho bản thân, những người xung quanh và môi trường tự nhiên.
Chọn địa điểm
Bạn chọn một khu đất trống, bằng phẳng, cách xa lều trại, cây cối và các vật liệu dễ cháy ít nhất 5 mét. Tránh nhóm lửa dưới các cành cây thấp hoặc trên nền đất có nhiều rễ cây, lá khô. Một số khu cắm trại tại Việt Nam, như tại Tà Đùng hoặc hồ Trị An, thường có sẵn các hố lửa được xây cố định. Bạn nên ưu tiên sử dụng chúng.
Chuẩn bị hố lửa
Bạn dọn sạch một vòng tròn có đường kính khoảng 3 mét, loại bỏ hết lá khô, cành cây và cỏ. Đào một hố nhỏ ở trung tâm, sâu khoảng 15-20 cm. Xếp đá hoặc đất ẩm xung quanh thành hố để tạo một hàng rào ngăn lửa lan ra ngoài.
Chuẩn bị vật liệu
Bạn cần ba loại vật liệu chính để nhóm lửa:
• Bùi nhùi (Tinder): Các vật liệu khô, nhỏ và dễ bắt lửa như vỏ cây bạch dương, cỏ khô, hoặc bông gòn.
• Củi mồi (Kindling): Các cành cây khô nhỏ, có đường kính bằng ngón tay. Chúng giúp lửa từ bùi nhùi cháy lớn hơn.
• Củi đốt (Fuelwood): Những khúc củi lớn và khô. Chúng là nguồn nhiên liệu chính để duy trì ngọn lửa.
Nhóm lửa và duy trì
Bạn đặt bùi nhùi vào giữa hố lửa. Xếp củi mồi lên trên theo cấu trúc hình chóp. Dùng bật lửa, diêm hoặc đá lửa để đốt bùi nhùi. Khi củi mồi đã bắt lửa, bạn từ từ thêm các khúc củi đốt lớn hơn. Luôn có người trông coi đống lửa và giữ một xô nước hoặc cát gần đó để xử lý tình huống khẩn cấp.
Nguyên tắc dập tắt lửa trại đúng cách
Dập tắt lửa trại hoàn toàn trước khi rời đi hoặc đi ngủ là một quy tắc bắt buộc. Bạn làm theo các bước sau:
• Đổ nước: Từ từ đổ nhiều nước lên toàn bộ đống lửa cho đến khi tiếng xèo xèo dừng lại.
• Đảo tro: Dùng một que cây hoặc xẻng nhỏ để đảo đều tro và than hồng. Đảm bảo nước thấm vào mọi ngóc ngách.
• Kiểm tra nhiệt độ: Đặt mu bàn tay của bạn gần lớp tro. Nếu bạn vẫn cảm thấy hơi nóng, hãy đổ thêm nước và đảo lại. Lặp lại cho đến khi tro nguội hoàn toàn.
Các quy định về đốt lửa trại tại Việt Nam
Nhiều khu vực tại Việt Nam có quy định nghiêm ngặt về việc đốt lửa trại, đặc biệt là trong các vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên. Ví dụ, các vườn quốc gia như Cúc Phương, Ba Vì, hay Bidoup Núi Bà thường cấm đốt lửa trại tự do để phòng chống cháy rừng, nhất là vào mùa khô. Trước mỗi chuyến đi, bạn cần liên hệ với ban quản lý khu vực hoặc kiểm lâm địa phương để hỏi về các quy định hiện hành. Luôn tuân thủ nguyên tắc "Không để lại dấu vết" (Leave No Trace).
Câu hỏi thường gặp
Tôi có được đốt lửa trại ở mọi nơi không?
Không, bạn phải kiểm tra và tuân thủ các quy định về phòng cháy của địa phương hoặc khu cắm trại.
Cần chuẩn bị gì để nhóm lửa?
Bạn cần chuẩn bị bùi nhùi, củi mồi, củi đốt và một dụng cụ tạo lửa như bật lửa hoặc diêm.
Làm sao để biết lửa đã tắt hoàn toàn?
Đống lửa được xem là đã tắt hoàn toàn khi lớp tro nguội hẳn khi bạn chạm vào.
Xem các dụng cụ tạo lửa và dã ngoại an toàn tại WeTrek.vn.