Gờ cạnh (Arete) là gì?

Trong leo núi đá, Gờ cạnh (Arete) là một cạnh hoặc gờ đá sắc nét, thẳng đứng được tạo ra bởi giao điểm của hai mặt phẳng của một khối đá. Hãy hình dung góc ngoài của một tòa nhà, đó chính là một Gờ cạnh (Arete) nhân tạo. Trong tự nhiên, chúng có thể có nhiều hình dạng và kích thước, từ những gờ sắc như dao cạo đến những góc tù và tròn hơn.

Leo trên Gờ cạnh (Arete) là một thử thách độc đáo. Nó khác với việc leo trên mặt đá phẳng vì bạn thường phải sử dụng cả hai mặt của gờ đá để di chuyển lên. Kỹ thuật này yêu cầu sự cân bằng, sức mạnh toàn thân và khả năng phối hợp cơ thể chính xác.

Đặc điểm nhận biết của Gờ cạnh (Arete)

Bạn có thể nhận biết một Gờ cạnh (Arete) qua các đặc điểm sau:

• Hình dạng góc cạnh: Đây là đặc điểm nổi bật nhất, một đường thẳng đứng nơi hai mặt đá gặp nhau.

• Điểm bám đa dạng: Các điểm bám có thể nằm trên chính gờ cạnh hoặc trên hai mặt đá liền kề. Điều này đòi hỏi người leo phải liên tục thay đổi vị trí cơ thể.

• Độ dốc và góc tù: Gờ cạnh (Arete) có thể gần như thẳng đứng hoặc hơi nghiêng. Góc của gờ có thể sắc nhọn hoặc tù, ảnh hưởng trực tiếp đến độ khó.

Các kỹ thuật leo Gờ cạnh (Arete) phổ biến

Leo Gờ cạnh (Arete) không chỉ dựa vào sức mạnh ngón tay. Bạn cần kết hợp nhiều kỹ thuật để giữ thăng bằng và tạo lực đẩy. Dưới đây là những kỹ thuật cốt lõi.

Kỹ thuật Đối trọng (Laybacking)

Đây là kỹ thuật phổ biến nhất khi leo Gờ cạnh (Arete). Bạn dùng hai tay bám vào một bên của gờ cạnh và đặt hai chân lên mặt đá đối diện. Sau đó, bạn kéo bằng tay và đẩy bằng chân để tạo ra một lực đối trọng, giữ cho cơ thể ép vào khối đá. Chuyển động của bạn sẽ là di chuyển đồng bộ tay và chân lên cao dần. Kỹ thuật này đòi hỏi sức mạnh phần thân trên và khả năng giữ căng cơ thể tốt.

Kỹ thuật Kẹp (Pinching)

Khi Gờ cạnh (Arete) đủ mỏng, bạn có thể dùng kỹ thuật kẹp. Bạn sử dụng ngón cái ở một bên và các ngón còn lại ở bên kia để kẹp chặt lấy gờ đá. Kỹ thuật này đòi hỏi sức mạnh kẹp của bàn tay rất lớn. Nó đặc biệt hữu ích khi không có các điểm bám rõ ràng trên hai mặt đá. Bạn có thể kẹp bằng cả hai tay hoặc một tay kẹp và tay kia bám vào một điểm khác.

Kỹ thuật Tì lòng bàn tay (Palming)

Kỹ thuật này sử dụng ma sát thay vì sức bám. Bạn áp lòng bàn tay vào một trong hai mặt phẳng của Gờ cạnh (Arete) và đẩy mạnh vào vách đá. Lực đẩy này tạo ra ma sát đủ để hỗ trợ trọng lượng cơ thể hoặc giúp bạn giữ thăng bằng trong khi di chuyển chân. Kỹ thuật tì lòng bàn tay thường được dùng kết hợp với các kỹ thuật khác để tiết kiệm sức cho các ngón tay.

Kỹ thuật Cờ người (Flagging)

Cờ người là một kỹ thuật giữ thăng bằng cực kỳ quan trọng. Khi leo Gờ cạnh (Arete), trọng tâm của bạn dễ bị lệch ra ngoài. Để khắc phục, bạn duỗi thẳng một chân ra sau hoặc sang bên, giống như một lá cờ. Hành động này giúp dịch chuyển trọng tâm cơ thể trở lại vị trí cân bằng trên các điểm tựa, ngăn bạn bị xoay người ra khỏi vách đá.

Leo Gờ cạnh (Arete) tại Việt Nam

Việt Nam có nhiều địa điểm leo núi đá với các cấu trúc Gờ cạnh (Arete) thú vị. Tại các khu vực như Hữu Lũng (Lạng Sơn) hay Cát Bà (Hải Phòng), bạn có thể tìm thấy những đường leo có các gờ cạnh tự nhiên. Ví dụ, một đường leo tại Hữu Lũng có thể bắt đầu trên một mặt đá phẳng rồi chuyển tiếp sang một Gờ cạnh (Arete) thẳng đứng. Người leo sẽ phải chuyển từ các động tác bám thông thường sang kỹ thuật đối trọng hoặc kẹp để vượt qua phần gờ cạnh trước khi lên đến đỉnh. Việc luyện tập trên các Gờ cạnh (Arete) này giúp nâng cao kỹ năng toàn diện cho người leo núi.

Lợi ích của việc luyện tập leo Gờ cạnh (Arete)

Việc thành thạo kỹ thuật leo Gờ cạnh (Arete) mang lại nhiều lợi ích cho người leo núi. Nó cải thiện khả năng giữ thăng bằng và nhận thức về vị trí cơ thể trong không gian. Bạn học cách tin tưởng vào ma sát của giày và da tay. Quan trọng hơn, nó thúc đẩy tư duy giải quyết vấn đề, vì mỗi Gờ cạnh (Arete) đòi hỏi một chuỗi động tác và sự kết hợp kỹ thuật riêng biệt để chinh phục.

Câu hỏi thường gặp

Leo Gờ cạnh (Arete) khó không?

Độ khó của Gờ cạnh (Arete) phụ thuộc vào độ dốc, hình dạng và các điểm bám sẵn có.

Cần trang bị gì đặc biệt để leo Gờ cạnh (Arete)?

Bạn cần các trang bị leo núi đá cơ bản, đặc biệt là giày leo có phần cạnh sắc bén để tận dụng các điểm đặt chân nhỏ.

Làm sao để tập leo Gờ cạnh (Arete) trong nhà?

Bạn có thể luyện tập trên các góc tường 90 độ hoặc các cấu trúc mô phỏng gờ cạnh tại phòng tập leo núi nhân tạo.

Trang bị đầy đủ và phù hợp là bước đầu tiên để chinh phục mọi thử thách. Xem giày leo núi chuyên dụng tại WeTrek.vn để chuẩn bị cho chuyến đi tiếp theo của bạn.