Hộp cầu chì là trung tâm bảo vệ hệ thống điện của xe, ngăn ngừa hư hỏng do quá tải điện bằng các cầu chì riêng lẻ.

Hộp cầu chì là một bộ phận trung tâm chứa các cầu chì và rơ le (relay) của một phương tiện. Chức năng chính của nó là bảo vệ các thiết bị điện trên xe khỏi hư hỏng do dòng điện quá cao hoặc chập điện. Bạn có thể xem nó như một người bảo vệ cho toàn bộ hệ thống điện, từ đèn pha, radio, gạt mưa cho đến các cổng sạc.

Đối với người yêu thích dã ngoại và di chuyển bằng ô tô, hiểu về hộp cầu chì là một kỹ năng sinh tồn. Khi bạn đang ở một nơi xa xôi, như trên đỉnh một ngọn đèo ở Hà Giang hay sâu trong một khu rừng ở Lâm Đồng, việc một thiết bị điện quan trọng ngừng hoạt động có thể gây ra nhiều phiền toái. Biết cách kiểm tra và thay thế một chiếc cầu chì bị cháy giúp bạn tự chủ và giải quyết sự cố nhanh chóng.

Cơ chế hoạt động của hộp cầu chì rất đơn giản nhưng hiệu quả. Mỗi mạch điện trên xe, ví dụ mạch đèn sương mù hoặc mạch điều hòa, đều được kết nối với một cầu chì riêng trong hộp.

Bên trong mỗi cầu chì có một đoạn dây kim loại mỏng được thiết kế để chịu được một cường độ dòng điện nhất định, gọi là định mức ampe (A). Khi dòng điện chạy qua mạch vượt quá định mức này, đoạn dây sẽ nóng lên và chảy ra, tạo ra một khoảng hở. Khoảng hở này làm ngắt mạch điện, ngăn dòng điện tiếp tục chạy và bảo vệ thiết bị điện khỏi bị hư hỏng.

Ví dụ, nếu cầu chì của cổng tẩu sạc trên xe có định mức 15A, việc bạn cắm một thiết bị tiêu thụ 20A sẽ làm cầu chì bị đứt. Hành động này ngăn ngừa nguy cơ chập cháy cho cả hệ thống dây điện và thiết bị của bạn.

Trong các chuyến đi phượt, cắm trại hay off-road, hệ thống điện của xe thường phải làm việc nhiều hơn so với di chuyển thông thường trong thành phố. Đây là lúc hộp cầu chì phát huy vai trò quan trọng của nó.

• Bảo vệ các thiết bị bổ sung: Bạn thường lắp thêm nhiều phụ kiện cho xe như đèn trợ sáng, tời kéo, tủ lạnh, máy nén khí. Các thiết bị này tiêu thụ nhiều điện năng và cần có cầu chì riêng để bảo vệ chúng và hệ thống điện gốc của xe.

• An toàn khi sạc nhiều thiết bị: Khi cắm trại, bạn cần sạc điện thoại, máy ảnh, đèn pin và nhiều thiết bị khác. Việc sử dụng các bộ chia tẩu sạc có thể gây quá tải. Cầu chì sẽ ngắt mạch kịp thời để tránh sự cố.

• Ổn định khi đi đường xấu: Di chuyển trên địa hình gồ ghề, rung lắc có thể làm các dây điện bị lỏng và chạm vào nhau, gây chập điện. Hộp cầu chì sẽ ngay lập tức ngắt dòng điện để ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ.

Biết cách tự thay cầu chì là một kỹ năng cần thiết. Quá trình này khá đơn giản và không đòi hỏi dụng cụ phức tạp. Hầu hết các xe đều có ít nhất hai hộp cầu chì: một trong khoang động cơ và một bên trong cabin, thường ở dưới bảng táp-lô phía người lái.

Các bước thực hiện

1. Tắt máy và rút chìa khóa. Tắt toàn bộ các thiết bị điện trên xe để đảm bảo an toàn.

2. Xác định vị trí hộp cầu chì. Tham khảo sách hướng dẫn sử dụng xe để biết vị trí chính xác. Trên nắp hộp cầu chì thường có một sơ đồ chi tiết, chỉ rõ vị trí và chức năng của từng cầu chì.

3. Xác định cầu chì bị lỗi. Dựa vào sơ đồ, tìm cầu chì tương ứng với thiết bị không hoạt động. Ví dụ, nếu đèn nội thất không sáng, hãy tìm cầu chì có nhãn "DOME" hoặc "ROOM LAMP".

4. Tháo cầu chì. Sử dụng kẹp gắp chuyên dụng thường đi kèm trong hộp cầu chì để rút nó ra. Nếu không có, bạn có thể dùng một chiếc kìm mũi nhọn.

5. Kiểm tra cầu chì. Nhìn vào bên trong cầu chì. Nếu đoạn dây kim loại hình chữ U bị đứt hoặc có vệt cháy đen, cầu chì đó đã bị hỏng.

6. Thay thế cầu chì mới. Lấy một cầu chì mới có cùng định mức ampe và cùng màu sắc để thay thế. Việc lắp một cầu chì có ampe cao hơn mức quy định là cực kỳ nguy hiểm và có thể gây cháy xe.

7. Kiểm tra lại thiết bị. Khởi động xe và bật thiết bị điện vừa sửa để xem nó đã hoạt động trở lại chưa.

Bạn nên luôn dự trữ một bộ cầu chì các loại trên xe. Chúng rất nhỏ gọn và không tốn nhiều chi phí nhưng lại là cứu tinh trong những tình huống cấp bách.

Tôi có thể dùng cầu chì ampe cao hơn để không bị cháy nữa không?

Không, hành động này có thể làm dây điện quá nóng và gây hỏa hoạn cho xe của bạn.

Tại sao cầu chì của tôi liên tục bị cháy?

Một cầu chì liên tục bị cháy cho thấy có một sự cố điện nghiêm trọng hơn trong mạch cần được kiểm tra bởi thợ chuyên nghiệp.

Xem các thiết bị điện và phụ kiện dã ngoại tại WeTrek.vn.