Jig thẳng đứng (Vertical Jigging) là gì?

Jig thẳng đứng là một kỹ thuật câu cá hiện đại. Bạn thực hiện kỹ thuật này từ một chiếc thuyền hoặc kayak đang đứng yên hoặc trôi chậm. Bạn thả một con mồi giả bằng kim loại, gọi là mồi jig, thẳng xuống đáy nước. Sau đó, bạn thu dây lên bằng một loạt các chuyển động giật và quay máy câu nhanh. Hành động này làm cho mồi jig di chuyển giống một con cá mồi bị thương, thu hút các loài cá săn mồi lớn tấn công.

Khác với các phương pháp câu ngâm mồi truyền thống, jig thẳng đứng là một kỹ thuật chủ động. Bạn phải liên tục tạo ra hành động cho mồi câu. Kỹ thuật này đặc biệt hiệu quả ở các vùng nước sâu, rạn san hô, hoặc các xác tàu đắm nơi cá săn mồi thường tập trung.

Các thành phần chính của bộ dụng cụ

Một bộ dụng cụ phù hợp quyết định sự thành công của chuyến đi câu. Dưới đây là các thành phần thiết yếu cho bộ môn jig thẳng đứng.

Cần câu (Rod)

Cần câu jig thẳng đứng thường ngắn hơn cần câu biển thông thường, dài khoảng 1.5m đến 1.9m. Chúng có độ cong parabol đặc trưng, giúp giảm áp lực lên người câu khi chiến đấu với cá lớn. Phần gốc cần phải khỏe để có đủ sức nâng cá từ dưới sâu lên.

Máy câu (Reel)

Bạn có thể dùng máy câu ngang (conventional reel) hoặc máy câu đứng (spinning reel). Máy câu cần có hệ thống hãm lực (drag) khỏe và mượt mà. Tốc độ thu dây (gear ratio) cao giúp bạn thu dây thừa nhanh chóng sau mỗi lần giật cần, giữ cho mồi jig luôn có hành động hấp dẫn.

Dây câu (Line)

Dây dù (braided line), hay còn gọi là dây PE, là lựa chọn tiêu chuẩn. Loại dây này gần như không co giãn, giúp bạn cảm nhận được những cú táp mồi nhỏ nhất từ dưới sâu. Đường kính dây nhỏ cũng giúp mồi jig chìm nhanh hơn và ít bị ảnh hưởng bởi dòng chảy. Bạn nên dùng một đoạn dây ngọn (leader) bằng fluorocarbon để chống cá mài đứt dây bằng răng hoặc vây sắc.

Mồi Jig (Lure)

Mồi jig là linh hồn của kỹ thuật này. Chúng được làm từ chì hoặc kim loại nặng, có nhiều hình dạng và trọng lượng khác nhau. Mồi jig có hình dạng thuôn dài, đối xứng thường dùng cho kỹ thuật giật nhanh (speed jigging). Mồi jig có hình dạng bất đối xứng, dẹt hơn thường dùng cho kỹ thuật giật chậm (slow-pitch jigging). Trọng lượng mồi phụ thuộc vào độ sâu và sức mạnh của dòng chảy.

Kỹ thuật cơ bản cho người mới

Nắm vững các bước cơ bản giúp bạn nhanh chóng có được thành quả. Kỹ thuật này đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa tay và toàn bộ cơ thể.

Ứng dụng tại Việt Nam

Việt Nam có đường bờ biển dài và nhiều ngư trường tiềm năng cho bộ môn jig thẳng đứng. Kỹ thuật này phát triển mạnh tại các khu vực biển sâu và có nhiều rạn san hô.

Các địa điểm lý tưởng bao gồm quần đảo Côn Đảo, Phú Quốc, và các giàn khoan ngoài khơi Vũng Tàu. Đây là nơi sinh sống của nhiều loài cá săn mồi kích thước lớn. Các loài cá mục tiêu phổ biến tại Việt Nam khi câu jig thẳng đứng là Cá Cam (Amberjack), Cá Song (Grouper), Cá Thu (King Mackerel), và Cá Nhồng (Barracuda). Mỗi loài có tập tính ăn mồi khác nhau, đòi hỏi bạn phải thay đổi tốc độ và cách giật mồi cho phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

Jig thẳng đứng có câu được ở nước nông không?

Kỹ thuật này hiệu quả nhất ở vùng nước sâu từ 30 mét trở lên để mồi jig có đủ không gian tạo ra hành động hấp dẫn.

Nên chọn mồi jig nặng bao nhiêu?

Trọng lượng mồi jig phụ thuộc vào độ sâu và dòng chảy, phổ biến từ 100g đến 300g tại các vùng biển Việt Nam.

Tại sao phải dùng dây ngọn (leader)?

Dây ngọn fluorocarbon có khả năng chống mài mòn tốt và gần như vô hình trong nước, giúp bảo vệ dây chính và tăng cơ hội có cá.

Xem các loại cần câu, máy câu và mồi jig chuyên dụng tại WeTrek.vn.