Khe tay (Hand Crack) là loại khe nứt trên vách đá có độ rộng vừa vặn để nhét bàn tay vào, giúp người leo tạo điểm bám và lực đẩy để di chuyển lên.

Khe tay (Hand Crack) là một thuật ngữ trong leo núi đá, mô tả loại khe nứt dọc hoặc ngang trên bề mặt đá. Khe nứt này có độ rộng vừa đủ để bạn đưa bàn tay vào nhưng không đủ rộng cho nắm đấm. Đây là một dạng địa hình phổ biến trong leo núi truyền thống (Trad Climbing). Người leo sử dụng kỹ thuật đặc biệt để chèn tay và chân vào khe nứt, biến nó thành điểm tựa vững chắc để di chuyển lên cao. Việc chinh phục các đường leo có Khe tay (Hand Crack) đòi hỏi kỹ thuật, sức mạnh và sức bền.

Bạn nhận diện Khe tay (Hand Crack) dựa vào độ rộng của nó. Kích thước của khe nứt quyết định kỹ thuật bạn sẽ áp dụng. Một Khe tay (Hand Crack) tiêu chuẩn có những đặc điểm sau:

• Độ rộng: Khoảng từ 3 đến 6 centimet, vừa vặn với lòng bàn tay của một người trưởng thành.

• Hình dạng: Các cạnh của khe nứt thường song song với nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chèn tay.

• Tính liên tục: Khe nứt thường kéo dài thành một đường trên vách đá, cho phép người leo di chuyển một quãng đường dài chỉ bằng cách sử dụng khe nứt đó.

Để leo trên Khe tay (Hand Crack), bạn cần nắm vững kỹ thuật chèn tay và phối hợp toàn thân. Kỹ thuật chính được gọi là Chèn tay (Hand Jam). Đây là nền tảng để bạn di chuyển hiệu quả và an toàn.

Kỹ thuật Chèn tay (Hand Jam)

Chèn tay (Hand Jam) là hành động đưa bàn tay vào khe nứt và làm nó phồng lên để tạo ra lực ma sát, giữ chặt tay bạn bên trong. Quá trình này không dùng sức để nắm hay bám vào các mấu đá. Thay vào đó, bạn dùng cấu trúc của bàn tay để tạo thành một chiếc nêm.

Các bước thực hiện Chèn tay (Hand Jam):

• Đưa bàn tay vào khe nứt theo chiều dọc, các ngón tay duỗi thẳng và chụm lại.

• Gập ngón cái vào lòng bàn tay.

• Gập các khớp ngón tay lại, làm cho mu bàn tay và các đốt ngón tay ép chặt vào hai bên thành của khe nứt.

• Bàn tay của bạn lúc này hoạt động như một chiếc cam, khóa chặt vào vị trí. Lực ma sát tạo ra đủ lớn để bạn đu người và thực hiện các động tác tiếp theo.

Phối hợp chân và thân người

Leo Khe tay (Hand Crack) không chỉ dựa vào sức mạnh của tay. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa tay, chân và thân người là yếu tố quyết định. Chân của bạn cũng được chèn vào khe nứt bằng kỹ thuật Chèn chân (Foot Jam) hoặc đặt lên các mấu đá nhỏ bên ngoài. Bạn cần giữ hông gần vách đá để tối ưu hóa trọng tâm và giảm tải cho cánh tay. Di chuyển theo một chuỗi động tác tuần tự: tay phải, chân trái, tay trái, chân phải. Việc duy trì nhịp điệu giúp bạn tiết kiệm năng lượng.

Leo Khe tay (Hand Crack) gây ra ma sát lớn lên da, đặc biệt là mu bàn tay. Trang bị đúng dụng cụ giúp bảo vệ cơ thể và tăng hiệu quả leo.

• Găng tay leo khe nứt (Crack Gloves): Đây là dụng cụ quan trọng nhất. Găng tay che phủ mu bàn tay, giúp bảo vệ da khỏi bị trầy xước và tổn thương do ma sát với đá. Chúng cũng tăng độ bám bên trong khe nứt.

• Giày leo núi: Bạn nên chọn giày có phần cao su bao bọc ở mũi và cạnh chân. Thiết kế này hỗ trợ tốt cho kỹ thuật Chèn chân (Foot Jam) và bảo vệ chân bạn.

• Dụng cụ bảo hiểm: Trong leo núi truyền thống, bạn sẽ dùng các loại cam (Camalot) và nút chèn (Nut) đặt vào khe nứt để tạo điểm bảo hiểm tạm thời.

Việt Nam có nhiều địa điểm leo núi đá tự nhiên với địa hình đa dạng. Khu vực Hữu Lũng ở Lạng Sơn là một trong những nơi nổi tiếng nhất. Tại đây có các vách đá vôi với nhiều đường leo sở hữu những đoạn Khe tay (Hand Crack) điển hình. Đây là địa điểm lý tưởng để bạn làm quen và rèn luyện kỹ thuật leo khe nứt từ cấp độ dễ đến khó.

Có, mu bàn tay và các khớp ngón tay sẽ bị đau và trầy xước nếu không có kỹ thuật đúng và không dùng găng tay bảo hộ.

Người mới có thể tập leo Khe tay (Hand Crack) trên các đường dễ và có độ dốc thấp dưới sự hướng dẫn của người có kinh nghiệm.

Kỹ thuật chèn là nền tảng cho việc leo mọi loại khe nứt, bạn chỉ cần điều chỉnh cách đặt tay và chân cho phù hợp với độ rộng của khe nứt.

Xem các sản phẩm leo núi phù hợp cho hành trình của bạn tại WeTrek.vn.