H1: Khóa vi sai sau (Rear Locker) là gì?
Khóa vi sai sau là thiết bị khóa hai bánh sau, buộc chúng quay cùng tốc độ, giúp xe vượt địa hình khó khi một bánh xe bị mất độ bám.
Bộ vi sai tiêu chuẩn hoạt động ra sao?
Để hiểu về khóa vi sai sau, trước tiên bạn cần biết về bộ vi sai. Bộ vi sai là một hệ thống bánh răng phức tạp, cho phép hai bánh xe trên cùng một trục quay ở tốc độ khác nhau. Điều này rất cần thiết khi bạn vào cua. Bánh xe phía ngoài cua cần quay nhanh hơn bánh xe phía trong vì nó phải đi một quãng đường dài hơn.
Tuy nhiên, bộ vi sai tiêu chuẩn có một nhược điểm. Nó luôn truyền lực đến bánh xe nào có ít lực cản nhất. Trên đường nhựa bằng phẳng, điều này không phải là vấn đề. Nhưng khi đi off-road, nếu một bánh sau bị mất độ bám, ví dụ như bị hổng trên không hoặc nằm trên bùn trơn, toàn bộ sức mạnh từ động cơ sẽ dồn vào bánh xe đó. Bánh xe đó sẽ quay tít tại chỗ, trong khi bánh xe còn lại có độ bám tốt thì đứng yên. Kết quả là xe của bạn không thể di chuyển.
Khóa vi sai sau giải quyết vấn đề như thế nào?
Khóa vi sai sau, hay rear locker, là một cơ cấu cơ khí hoặc điện tử. Khi được kích hoạt, nó sẽ khóa hai trục láp của hai bánh sau lại với nhau. Điều này vô hiệu hóa chức năng của bộ vi sai. Hai bánh sau bị buộc phải quay cùng một tốc độ, bất kể độ bám của chúng ra sao. Sức mạnh động cơ được phân bổ đều 50/50 cho mỗi bánh.
Lúc này, dù một bánh xe bị treo trên không, bánh còn lại vẫn nhận được 50% sức mạnh. Lực kéo từ bánh xe có độ bám sẽ đẩy chiếc xe tiến về phía trước và thoát khỏi chướng ngại vật. Đây là trang bị cực kỳ hữu ích cho các hoạt động off-road và dã ngoại ở những địa hình phức tạp.
Lợi ích chính của khóa vi sai sau
• Tăng lực kéo tối đa: Đây là lợi ích lớn nhất. Khóa vi sai sau đảm bảo lực kéo không bị lãng phí vào bánh xe mất độ bám, giúp bạn vượt qua những tình huống khó khăn nhất.
• Vượt địa hình đa dạng: Nó giúp bạn chinh phục các địa hình như bùn lầy, cát lún, dốc đá gập ghềnh, hoặc khi xe bị chênh bánh.
• Tăng sự tự tin và an toàn: Biết rằng xe của bạn có khả năng vượt khó giúp bạn tự tin hơn khi khám phá những cung đường mới. Nó cũng giảm thiểu rủi ro bị mắc kẹt ở những nơi hẻo lánh.
Khi nào bạn nên sử dụng khóa vi sai sau?
Bạn chỉ nên sử dụng khóa vi sai sau trong những tình huống off-road cụ thể và ở tốc độ thấp, thường là dưới 20 km/h. Việc lạm dụng hoặc sử dụng sai cách có thể gây hại cho hệ thống truyền động.
Ví dụ thực tế tại Việt Nam:
• Vượt bãi lầy ở rừng Mã Đà, Đồng Nai sau một cơn mưa. Khi một bánh sau lún sâu vào bùn, khóa vi sai sẽ truyền lực cho bánh còn lại để đẩy xe qua.
• Leo dốc đá tại Tà Năng - Phan Dũng. Các mỏm đá không đều khiến bánh xe thường xuyên bị nhấc khỏi mặt đất. Khóa vi sai sau đảm bảo bánh xe còn lại vẫn bám đường và đẩy xe lên dốc.
• Đi qua các con suối cạn có đáy nhiều sỏi cuội. Bề mặt không ổn định dễ làm bánh xe trượt. Kích hoạt khóa vi sai giúp xe di chuyển ổn định và chắc chắn.
Quan trọng nhất, bạn phải tắt khóa vi sai sau ngay khi đã vượt qua chướng ngại vật và quay trở lại địa hình bằng phẳng hơn.
Những điều tuyệt đối không làm khi dùng khóa vi sai sau
Sử dụng khóa vi sai sau trên đường nhựa là điều cấm kỵ. Khi khóa vi sai được kích hoạt, hai bánh sau bị buộc quay cùng tốc độ. Khi bạn vào cua, điều này tạo ra áp lực cực lớn lên toàn bộ hệ thống truyền động, từ lốp xe, trục láp đến bộ vi sai. Hậu quả là:
• Mòn lốp rất nhanh và không đều.
• Gây hư hỏng nghiêm trọng cho trục láp hoặc các bánh răng vi sai.
• Xe rất khó điều khiển, có hiện tượng trượt bánh hoặc ghì xe, gây nguy hiểm khi đang di chuyển.
Các loại khóa vi sai sau phổ biến
Khóa vi sai điều khiển bằng tay (Selectable Locker)
Đây là loại phổ biến nhất trên các xe bán tải và SUV hiện đại. Người lái chủ động kích hoạt khóa vi sai thông qua một nút bấm trong cabin. Các dạng phổ biến bao gồm khóa điện (E-locker) hoặc khóa hơi (Air locker). Ưu điểm của loại này là bạn hoàn toàn kiểm soát khi nào cần dùng, giúp xe vận hành bình thường trên đường trường.
Khóa vi sai tự động (Automatic Locker)
Loại này tự động khóa lại khi phát hiện sự chênh lệch tốc độ giữa hai bánh xe. Nó không cần sự can thiệp của người lái. Nhược điểm là nó có thể tạo ra tiếng động lách cách khi vào cua và ảnh hưởng một chút đến cảm giác lái ngay cả trên đường nhựa.
Câu hỏi thường gặp
Khóa vi sai sau có làm hỏng xe không?
Khóa vi sai sau không làm hỏng xe nếu bạn sử dụng đúng cách ở tốc độ thấp và trên địa hình phù hợp.
Mọi xe bán tải đều có khóa vi sai sau không?
Không phải mọi xe bán tải đều có khóa vi sai sau, đây thường là trang bị trên các phiên bản cao cấp hoặc chuyên off-road.
Lắp thêm khóa vi sai sau có tốn kém không?
Chi phí lắp thêm khóa vi sai sau khá cao, bao gồm cả thiết bị và công lắp đặt chuyên nghiệp.
Trang bị phù hợp giúp mọi chuyến đi an toàn và trọn vẹn hơn. Xem các thiết bị dã ngoại và off-road cần thiết tại WeTrek.vn.