Khoen rappelling là một vòng kim loại tròn, không có mối hàn, dùng làm điểm neo cố định để đu dây xuống trong leo núi, giúp giảm ma sát và bảo vệ dây.

Khoen rappelling (Rappel Ring) là một thiết bị an toàn trong leo núi. Nó là một vòng kim loại đặc, liền khối, không có mối hàn và không có bộ phận chuyển động. Chức năng chính của nó là tạo ra một điểm neo cố định, tin cậy để bạn luồn dây và thực hiện kỹ thuật đu dây xuống (rappelling).

Thiết bị này được thiết kế để chịu tải trọng cao. Bề mặt trơn láng của khoen giúp dây thừng trượt qua một cách mượt mà, giảm thiểu ma sát và sự mài mòn dây. Điều này làm cho việc thu hồi dây sau khi đu xuống trở nên dễ dàng hơn và kéo dài tuổi thọ của dây leo núi.

Khoen rappelling có cấu tạo rất đơn giản, là một vòng tròn kim loại hoàn hảo. Sự đơn giản này chính là ưu điểm về độ bền và độ tin cậy. Không có cổng hay khớp nối, nó loại bỏ hoàn toàn nguy cơ hỏng hóc từ các bộ phận chuyển động.

Vật liệu chế tạo khoen rappelling thường là:

• Hợp kim nhôm: Nhẹ, chống gỉ sét, phù hợp cho các chuyến leo núi mà trọng lượng là yếu tố quan trọng. Đa số người leo núi tại các địa điểm như Hữu Lũng, Lạng Sơn thường mang theo khoen nhôm để tự thiết lập trạm đu dây.
• Thép không gỉ: Nặng hơn nhưng chịu mài mòn tốt hơn nhôm. Thép là lựa chọn cho các trạm đu dây cố định tại những khu vực có tần suất sử dụng cao.

Trên thân khoen luôn có thông số về giới hạn chịu lực, thường được tính bằng đơn vị Kilonewton (kN). Bạn cần kiểm tra thông số này để đảm bảo nó phù hợp với tiêu chuẩn an toàn của hoạt động leo núi.

Công dụng cốt lõi của khoen rappelling là làm điểm kết nối cuối cùng giữa dây thừng và hệ thống neo (anchor system) khi bạn cần đu dây xuống. Nó thường được sử dụng trong các tình huống sau:

Thiết lập trạm đu dây (Rappel Station)

Khi bạn hoàn thành một chặng leo và cần đi xuống, bạn sẽ thiết lập một trạm đu dây. Thông thường, một trạm an toàn yêu cầu sử dụng hai khoen rappelling mắc vào dây đai dù (webbing) hoặc dây thừng phụ đã được cố định vào hai điểm neo chắc chắn. Việc dùng hai khoen tạo ra sự dự phòng, tăng cường an toàn. Dây leo núi chính sẽ được luồn qua cả hai khoen này.

Bảo vệ dây leo và điểm neo

Bề mặt kim loại nhẵn của khoen rappelling bảo vệ lớp vỏ dây leo khỏi bị sờn rách do ma sát. Nếu bạn luồn dây trực tiếp qua dây đai dù, ma sát khi đu xuống sẽ sinh nhiệt và có thể làm hỏng hoặc đứt dây đai. Khoen rappelling giải quyết vấn đề này, đóng vai trò là một lớp đệm chịu mài mòn hiệu quả.

Rút dây dễ dàng

Sau khi người cuối cùng đã đu dây xuống đất, bạn cần rút dây thừng lại. Vì dây trượt qua bề mặt kim loại trơn của khoen, việc kéo một đầu dây để thu hồi sẽ rất nhẹ nhàng. Điều này đặc biệt hữu ích tại các vách đá cheo leo ở Vịnh Hạ Long, nơi việc dây bị kẹt có thể tạo ra tình huống nguy hiểm.

An toàn là ưu tiên hàng đầu trong leo núi. Khi dùng khoen rappelling, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Luôn kiểm tra trực quan: Trước mỗi lần sử dụng, hãy kiểm tra khoen có bị nứt, biến dạng, hay có rãnh sâu do mài mòn không. Loại bỏ ngay lập tức nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu hư hỏng nào.
• Sử dụng ít nhất hai khoen: Nguyên tắc dự phòng (redundancy) là bắt buộc. Việc sử dụng hai khoen đảm bảo rằng nếu một khoen gặp sự cố, khoen còn lại vẫn giữ hệ thống an toàn.
• Kết hợp với hệ thống neo tin cậy: Khoen rappelling chỉ an toàn khi được gắn vào một hệ thống neo vững chắc. Hãy đảm bảo dây đai dù hoặc các điểm kết nối khác còn mới và được lắp đặt đúng kỹ thuật.
• Phân biệt với thiết bị khác: Khoen rappelling không phải là carabiner. Nó không có cổng khóa và không được dùng để kẹp trực tiếp vào đai an toàn hay các dụng cụ khác trong quá trình leo. Chức năng duy nhất của nó là tạo điểm đu dây cố định.

Dùng một khoen rappelling có được không?

Bạn luôn phải dùng ít nhất hai khoen để đảm bảo an toàn dự phòng.

Khoen rappelling làm từ nhôm hay thép tốt hơn?

Nhôm nhẹ hơn cho leo núi thể thao, còn thép bền hơn và phù hợp cho các trạm cố định thường xuyên sử dụng.

Tôi có thể dùng khoen rappelling thay cho thiết bị hãm dây không?

Không, khoen rappelling chỉ dùng làm điểm neo đu dây và không có chức năng của một thiết bị hãm dây.

Xem khoen rappelling tại WeTrek.vn.