Lặn xác tàu (Wreck Diving) là hoạt động khám phá các con tàu, máy bay hoặc công trình nhân tạo bị chìm dưới nước, đòi hỏi kỹ năng và thiết bị chuyên dụng.

Lặn xác tàu (Wreck Diving) là gì?

Lặn xác tàu (Wreck Diving) là một loại hình lặn thể thao giải trí (recreational diving) hoặc lặn kỹ thuật (technical diving). Mục tiêu của hoạt động này là tiếp cận và khám phá các xác tàu đắm. Các địa điểm lặn có thể là tàu thuyền, máy bay, ô tô hoặc bất kỳ cấu trúc nhân tạo nào nằm dưới đáy biển, hồ hoặc sông. Hoạt động này thu hút người lặn bởi các yếu tố phiêu lưu, khám phá lịch sử và sự đa dạng sinh học độc đáo thường phát triển xung quanh các xác tàu.

Đặc điểm của lặn xác tàu

Lặn xác tàu khác biệt so với lặn ở rạn san hô hoặc vùng nước mở. Nó có những đặc tính riêng biệt đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Môi trường lặn trên cao

Khi bạn lặn vào bên trong một xác tàu, bạn đang ở trong một môi trường trên cao (overhead environment). Điều này có nghĩa là bạn không thể bơi thẳng lên bề mặt trong trường hợp khẩn cấp. Lối ra vào duy nhất là con đường bạn đã đi vào. Môi trường này yêu cầu kỹ năng định vị và quản lý khí thở nghiêm ngặt.

Rủi ro vướng mắc và tầm nhìn hạn chế

Bên trong xác tàu thường có nhiều vật cản sắc nhọn, dây cáp, lưới đánh cá hoặc các mảnh vỡ kim loại. Những vật này có thể gây vướng vào thiết bị của bạn. Thêm vào đó, các lớp bùn hoặc trầm tích tích tụ bên trong tàu có thể bị khuấy động bởi chuyển động của người lặn, làm giảm tầm nhìn xuống gần như bằng không trong vài giây.

Hệ sinh thái nhân tạo

Theo thời gian, các xác tàu trở thành những rạn san hô nhân tạo. Chúng cung cấp nơi trú ẩn cho nhiều loài sinh vật biển. Bạn có thể quan sát các loài cá, san hô, và các sinh vật không xương sống phát triển mạnh mẽ trên cấu trúc của con tàu. Ví dụ, xác tàu ở Phú Quốc là nơi sinh sống của nhiều đàn cá và các loài san hô mềm.

Phân loại mức độ lặn xác tàu

Lặn xác tàu được chia thành nhiều cấp độ dựa trên mức độ phức tạp và rủi ro. Việc phân loại giúp người lặn xác định giới hạn an toàn của bản thân.

Lặn bên ngoài (Non-penetration)

Đây là mức độ cơ bản nhất. Bạn chỉ bơi xung quanh bên ngoài xác tàu để quan sát cấu trúc và sinh vật biển sống trên đó. Bạn không đi vào bất kỳ khu vực nào bên trong tàu. Mức độ này phù hợp cho những người lặn có chứng chỉ Nước mở (Open Water Diver) và có kinh nghiệm.

Lặn xâm nhập hạn chế (Limited penetration)

Ở cấp độ này, bạn có thể đi vào các khu vực mở của xác tàu như khoang hàng hoặc buồng lái. Nguyên tắc an toàn chính là bạn phải luôn giữ được tầm nhìn thấy ánh sáng tự nhiên từ lối ra. Bạn không được đi vào sâu hơn khu vực này. Cấp độ này đòi hỏi bạn phải có chứng chỉ lặn nâng cao và đã qua khóa đào tạo lặn xác tàu.

Lặn xâm nhập sâu (Full penetration)

Đây là cấp độ cao nhất và phức tạp nhất, thuộc lĩnh vực lặn kỹ thuật. Bạn sẽ đi sâu vào các khu vực phức tạp bên trong xác tàu như phòng máy, hành lang hẹp, và các khoang không có ánh sáng tự nhiên. Bạn cần sử dụng các thiết bị chuyên dụng như cuộn dây dẫn đường, bình khí dự phòng và đèn lặn công suất cao. Kỹ năng kiểm soát độ nổi, kỹ thuật bơi và khả năng xử lý tình huống khẩn cấp là yêu cầu bắt buộc.

Thiết bị cần thiết cho lặn xác tàu

An toàn trong lặn xác tàu phụ thuộc nhiều vào việc sử dụng đúng thiết bị. Dưới đây là những món đồ quan trọng bạn cần chuẩn bị.

• Đèn lặn: Một đèn chính công suất cao và ít nhất một đèn dự phòng là trang bị bắt buộc. Chúng giúp bạn quan sát bên trong các khu vực tối của xác tàu.
• Cuộn dây và ống cuộn (Reel and Spool): Dùng để thiết lập một đường dẫn an toàn từ lối vào. Thiết bị này giúp bạn tìm đường quay trở ra, đặc biệt khi tầm nhìn bị suy giảm.
• Dao lặn hoặc dụng cụ cắt dây: Dùng để giải thoát bản thân khỏi dây câu, lưới hoặc các vật cản khác có thể gây vướng mắc.
• Máy tính lặn: Giúp bạn theo dõi độ sâu, thời gian lặn và giới hạn không giảm áp một cách chính xác.
• La bàn: Cần thiết cho việc định hướng xung quanh một xác tàu lớn hoặc trong điều kiện tầm nhìn kém.

Câu hỏi thường gặp

Lặn xác tàu có nguy hiểm không?

Hoạt động này có rủi ro cao hơn lặn thông thường và yêu cầu bạn phải được đào tạo bài bản.

Tôi có cần chứng chỉ riêng để lặn xác tàu không?

Bạn cần hoàn thành khóa học và có chứng chỉ lặn xác tàu chuyên biệt để đảm bảo an toàn.

Tôi nên chuẩn bị gì cho chuyến lặn xác tàu đầu tiên?

Bạn cần có sức khỏe tốt, kỹ năng lặn vững vàng và đầy đủ thiết bị chuyên dụng theo yêu cầu.

Khám phá xác tàu đắm là một trải nghiệm độc đáo, kết hợp giữa phiêu lưu và tìm hiểu lịch sử. Việc trang bị đúng kiến thức và thiết bị là chìa khóa cho một chuyến lặn an toàn. Chuẩn bị cho hành trình dưới nước của bạn. Xem các mẫu đèn pin lặn và máy tính lặn chuyên dụng tại WeTrek.vn.