Lều chống hạ thân nhiệt (Hypothermia Shelter) là một loại lều trú ẩn khẩn cấp, được thiết kế đặc biệt để bảo vệ người dùng khỏi tình trạng hạ thân nhiệt. Nó không phải là lều cắm trại thông thường bạn dùng cho các chuyến đi dã ngoại. Đây là một công cụ sinh tồn, một phần quan trọng trong bộ dụng cụ khẩn cấp của bạn.

Chức năng chính của nó là giữ lại tối đa nhiệt lượng cơ thể và ngăn chặn các yếu tố bên ngoài như gió, mưa, tuyết. Khi bạn gặp tình huống nguy hiểm, bị cô lập ngoài trời trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, chiếc lều này giúp bạn duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định, chờ đợi sự trợ giúp hoặc cho đến khi thời tiết tốt hơn.

Vật liệu

Lều chống hạ thân nhiệt thường được làm từ Mylar, một loại màng Polyester phủ nhôm. Vật liệu này có các đặc tính quan trọng cho việc sinh tồn:

• Phản nhiệt: Bề mặt tráng kim loại có khả năng phản xạ lại tới 90% nhiệt lượng do cơ thể bạn tỏa ra, giữ hơi ấm lại bên trong.

• Chống thấm nước và chống gió: Lớp màng Polyester hoàn toàn không thấm nước và chắn gió tuyệt đối, giúp bạn khô ráo và tránh được gió lạnh làm mất nhiệt nhanh chóng.

• Siêu nhẹ và nhỏ gọn: Vật liệu Mylar rất mỏng và nhẹ. Một chiếc lều có thể được gấp gọn lại chỉ bằng lòng bàn tay.

Thiết kế

Thiết kế của lều chống hạ thân nhiệt ưu tiên sự đơn giản và hiệu quả. Hai dạng phổ biến nhất là lều ống (tube tent) và túi ngủ khẩn cấp (bivy sack). Dạng lều ống cho phép bạn luồn một sợi dây qua và căng giữa hai thân cây để tạo thành một mái che hai phía. Dạng túi ngủ thì bao bọc kín cơ thể như một chiếc kén. Cả hai đều được thiết kế để dễ dàng triển khai trong các tình huống khẩn cấp.

Cơ chế hoạt động

Cơ chế hoạt động của lều dựa trên ba nguyên tắc bảo toàn nhiệt cơ bản. Đầu tiên, nó ngăn chặn sự mất nhiệt do bức xạ bằng cách phản xạ hơi ấm của cơ thể trở lại. Thứ hai, nó ngăn chặn sự mất nhiệt do đối lưu bằng cách chắn gió. Cuối cùng, nó ngăn chặn sự mất nhiệt do bay hơi bằng cách giữ bạn khô ráo, tránh khỏi mưa và tuyết.

Nhiều người nhầm lẫn giữa hai loại lều này. Việc phân biệt rõ ràng giúp bạn lựa chọn đúng sản phẩm cho đúng mục đích.

• Mục đích sử dụng: Lều cắm trại dùng để ở, ngủ nghỉ thoải mái trong các chuyến đi. Lều chống hạ thân nhiệt là thiết bị cứu sinh cho các tình huống khẩn cấp.

• Vật liệu: Lều cắm trại có các lớp vải thoáng khí, lưới chống côn trùng để tạo sự thông thoáng. Lều chống hạ thân nhiệt làm từ vật liệu không thoáng khí để giữ nhiệt tối đa.

• Trọng lượng và kích thước: Lều chống hạ thân nhiệt cực kỳ nhẹ và nhỏ gọn. Lều cắm trại nặng hơn và cồng kềnh hơn nhiều.

• Độ bền: Lều cắm trại được làm để sử dụng nhiều lần. Lều chống hạ thân nhiệt thường chỉ dành cho một hoặc vài lần sử dụng trong trường hợp khẩn cấp do vật liệu mỏng, dễ rách.

Bạn nên mang theo lều chống hạ thân nhiệt trong bất kỳ chuyến đi nào có nguy cơ gặp thời tiết xấu hoặc bị mắc kẹt ngoài dự kiến. Tại Việt Nam, nó đặc biệt hữu ích trong các tình huống sau:

• Trekking các cung đường núi phía Bắc: Khi leo Fansipan, Lảo Thẩn, Tà Xùa, bạn có thể gặp mưa, gió và sương mù bất ngờ làm nhiệt độ giảm sâu. Nếu bị lạc hoặc chấn thương không thể di chuyển, đây là vật cứu mạng.

• Thám hiểm hang động: Trong môi trường ẩm và lạnh của hang động, nếu gặp sự cố, việc giữ ấm là ưu tiên hàng đầu.

• Đi xe máy qua các đèo vắng: Một chiếc xe hỏng giữa đèo Ô Quy Hồ vào một đêm mùa đông có thể khiến bạn đối mặt với nguy cơ hạ thân nhiệt. Lều chống hạ thân nhiệt trong cốp xe sẽ giữ ấm cho bạn trong lúc chờ đợi.

Ví dụ thực tế: Một nhóm trekker bị lạc đường khi xuống núi Tà Chì Nhù do sương mù dày đặc. Họ phải ở lại qua đêm. Nhờ có lều chống hạ thân nhiệt, họ đã giữ được thân nhiệt ổn định qua đêm lạnh giá cho đến khi đội cứu hộ tiếp cận vào sáng hôm sau.

1. Tìm nơi trú ẩn: Chọn một vị trí càng kín gió càng tốt, ví dụ như sau một tảng đá lớn hoặc trong một lùm cây rậm.

2. Dọn dẹp mặt đất: Dọn sạch đá nhọn và cành cây có thể làm rách lều. Nếu có thể, hãy lót một lớp lá khô để cách nhiệt với mặt đất lạnh.

3. Dựng lều: Với lều dạng ống, luồn một sợi dây qua lều và buộc chặt hai đầu vào cây hoặc tảng đá. Cố định các góc lều xuống đất bằng đá.

4. Vào bên trong: Chui vào trong lều. Nếu có nhiều người, hãy ngồi sát vào nhau để tăng cường hơi ấm.

5. Giữ kín: Cố gắng bịt kín các lối ra vào để giữ nhiệt, nhưng chừa một khe hở nhỏ để không khí lưu thông, tránh ngạt và giảm ngưng tụ hơi nước.

Lều chống hạ thân nhiệt có thay thế được túi ngủ không?

Không, nó là công cụ sinh tồn khẩn cấp và không cung cấp lớp cách nhiệt dày như túi ngủ.

Tôi có thể tái sử dụng lều chống hạ thân nhiệt không?

Hầu hết được thiết kế dùng một lần, nhưng bạn có thể tái sử dụng nếu cẩn thận không làm rách nó khi dùng và gấp lại.

Tại sao bên trong lều bị đọng nước?

Do hơi thở và mồ hôi của bạn ngưng tụ trên bề mặt không thoáng khí của vật liệu Mylar.