Lưỡi vòng (Circle Hook) là loại lưỡi câu có mũi cong vào trong, giúp cá tự đóng lưỡi ở mép miệng, giảm sát thương và tăng tỷ lệ sống cho cá.
Lưỡi vòng (Circle Hook) là gì?
Lưỡi vòng (Circle Hook) là một loại lưỡi câu có thiết kế đặc biệt. Mũi lưỡi cong ngược vào phía thân lưỡi, tạo thành một hình gần giống chữ G hoặc một vòng tròn không khép kín. Thiết kế này khác biệt hoàn toàn so với lưỡi câu J (J-Hook) truyền thống có mũi thẳng.
Cơ chế hoạt động của lưỡi vòng dựa trên nguyên lý trượt và xoay. Khi cá ngậm mồi và bơi đi, áp lực từ dây câu sẽ kéo lưỡi câu trượt ra khỏi cổ họng cá. Khi đến góc miệng, hình dạng độc đáo của lưỡi sẽ khiến nó xoay lại và ghim chắc vào mép hoặc hàm của cá. Quá trình này giúp cá tự đóng lưỡi mà người câu không cần phải giật cần mạnh.
So sánh Lưỡi vòng (Circle Hook) và Lưỡi J (J-Hook)
Để hiểu rõ hơn về giá trị của lưỡi vòng, bạn cần so sánh nó với lưỡi J truyền thống. Hai loại lưỡi này khác nhau về cả thiết kế và cách sử dụng.
- Thiết kế: Lưỡi J có mũi thẳng, hướng lên trên, song song với thân lưỡi. Lưỡi vòng có mũi cong hẳn vào trong, hướng về phía thân lưỡi.
- Cách đóng cá: Với lưỡi J, bạn phải giật mạnh cần câu ngay khi cảm thấy cá ăn mồi để mũi lưỡi ghim vào miệng cá. Với lưỡi vòng, bạn không được giật. Bạn chỉ cần để dây căng từ từ và bắt đầu quay máy câu, lưỡi câu sẽ tự động xoay và ghim vào mép cá.
- Vị trí ghim lưỡi: Lưỡi J thường ghim sâu vào miệng, cổ họng hoặc mang cá, gây tổn thương nghiêm trọng. Lưỡi vòng hầu như luôn ghim ở mép miệng hoặc hàm, nơi ít mạch máu và mô mềm.
- Tỷ lệ cá sống sót: Do không gây tổn thương sâu, lưỡi vòng có tỷ lệ cá sống sót cao hơn nhiều sau khi được thả. Đây là lựa chọn hàng đầu cho hình thức câu và thả (Catch and Release).
Ưu điểm của Lưỡi vòng (Circle Hook)
Sử dụng lưỡi vòng mang lại nhiều lợi ích cho cả người câu và đàn cá.
Giảm tỷ lệ cá chết
Đây là ưu điểm lớn nhất của lưỡi vòng. Bằng cách ghim vào mép miệng, nó tránh được các cơ quan nội tạng quan trọng của cá. Điều này cực kỳ quan trọng đối với các cần thủ thực hành câu và thả, giúp bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Ví dụ, khi câu cá tráp ở các vùng đầm phá Nha Trang hay Vũng Tàu, việc dùng lưỡi vòng giúp bảo tồn quần thể cá cho những chuyến đi sau.
Tăng tỷ lệ dính cá thành công
Khi lưỡi vòng đã ghim đúng vị trí, nó rất khó bị tuột ra. Thiết kế cong vào trong giúp khóa chặt vào hàm cá. Bạn sẽ ít gặp phải tình trạng cá sẩy trong quá trình kéo cá vào bờ. Cơ chế tự đóng lưỡi cũng giúp ích khi bạn câu nhiều cần cùng lúc hoặc câu đêm, bạn không cần phải tập trung 100% để giật cần đúng thời điểm.
An toàn hơn cho người câu
Mũi lưỡi cong vào trong giúp giảm thiểu nguy cơ bị móc vào quần áo, da tay, hoặc các vật dụng khác trong quá trình chuẩn bị thẻo câu hay gỡ cá.
Nhược điểm của Lưỡi vòng (Circle Hook)
Mặc dù có nhiều ưu điểm, lưỡi vòng cũng có một vài hạn chế bạn cần biết.
Yêu cầu kỹ thuật khác biệt
Thách thức lớn nhất là từ bỏ thói quen giật cần. Nhiều cần thủ đã quen với việc giật mạnh khi cá cắn mồi với lưỡi J. Nếu bạn áp dụng thói quen này với lưỡi vòng, bạn sẽ kéo thẳng lưỡi câu ra khỏi miệng cá trước khi nó kịp xoay và ghim lại. Bạn cần kiên nhẫn để học cách để dây căng và thu dây đều tay.
Khó móc một số loại mồi
Khoảng hở giữa mũi lưỡi và thân lưỡi (gap) của lưỡi vòng thường nhỏ hơn lưỡi J cùng kích cỡ. Điều này có thể gây khó khăn khi bạn muốn móc các loại mồi lớn, dày hoặc cứng. Bạn cần đảm bảo mũi lưỡi không bị che lấp hoàn toàn bởi mồi câu.
Khi nào nên sử dụng Lưỡi vòng (Circle Hook)?
Lưỡi vòng phát huy hiệu quả tối đa trong một số trường hợp cụ thể, đặc biệt phổ biến trong câu biển và câu cá lớn ở Việt Nam.
- Câu và thả: Đây là lựa chọn bắt buộc nếu bạn muốn bảo vệ cá. Các giải câu thi đấu hoặc các khu câu cá giải trí thường yêu cầu sử dụng lưỡi vòng.
- Câu đáy (Bottom Fishing): Khi bạn câu các loài cá ăn đáy như cá mú, cá hồng, cá tráp ở các rạn san hô tại Côn Đảo, Phú Quốc. Bạn thả mồi xuống đáy và chờ đợi, lưỡi vòng sẽ tự làm nhiệm vụ khi cá ăn mồi và bơi đi.
- Sử dụng mồi sống hoặc mồi tự nhiên: Khi dùng mồi như tôm sống, cá nhỏ, mực, cá thường có xu hướng nuốt trọn mồi. Lưỡi vòng sẽ trượt ra khỏi họng và ghim vào mép miệng một cách an toàn.
- Câu cá lớn (Big Game Fishing): Khi câu các loại cá lớn như cá GT, cá ngừ, cá buồm, lưỡi vòng đảm bảo một kết nối chắc chắn và giảm thiểu tổn thương cho những con cá quý hiếm này.
Cách sử dụng Lưỡi vòng (Circle Hook) hiệu quả
Để thành công với lưỡi vòng, bạn cần tuân thủ hai nguyên tắc chính.
Chọn kích thước phù hợp
Hãy chọn kích thước lưỡi câu phù hợp với kích thước mồi và loài cá mục tiêu. Một lưỡi câu quá to so với mồi sẽ làm cá nhát. Một lưỡi quá nhỏ sẽ không đủ sức ghim chắc vào hàm của một con cá lớn.
Kỹ thuật đóng cá đúng
Đây là yếu tố quyết định. Hãy quên đi việc giật cần.
- Khi bạn cảm nhận được cá đang ăn mồi (dây câu bị kéo đi), hãy giữ bình tĩnh.
- Cho phép cá kéo dây đi một vài mét để nó ngậm chắc mồi trong miệng.
- Từ từ nâng đầu cần câu lên, đồng thời bắt đầu quay máy câu với tốc độ đều và ổn định.
- Áp lực tăng dần từ dây câu sẽ làm lưỡi vòng trượt, xoay và tự ghim vào mép miệng cá.
Các câu hỏi thường gặp
Lưỡi vòng có dùng để câu mồi giả được không?
Không, lưỡi vòng được thiết kế cho mồi tự nhiên và cơ chế cá nuốt mồi, không phù hợp với cách tấn công nhanh của cá vào mồi giả.
Tôi có cần giật mạnh khi dùng lưỡi vòng không?
Không, bạn tuyệt đối không nên giật mạnh vì hành động này sẽ kéo lưỡi câu ra khỏi miệng cá trước khi nó kịp đóng.
Sử dụng lưỡi vòng có làm tôi mất nhiều cá hơn không?
Ban đầu bạn có thể bỏ lỡ một vài con cá khi chưa quen kỹ thuật, nhưng một khi đã quen, tỷ lệ cá bị sẩy sẽ thấp hơn so với lưỡi J.
Lưỡi vòng là một công cụ hiệu quả và nhân văn cho người câu cá hiện đại. Nó không chỉ giúp bạn bắt được cá mà còn góp phần bảo vệ môi trường câu bền vững.
Xem các mẫu lưỡi câu vòng chất lượng tại WeTrek.vn.