Giới thiệu về máy spinning (Spinning Reel)

Máy spinning, còn gọi là máy câu ngang hoặc máy câu đứng, là loại máy câu cá phổ biến nhất trên thế giới và tại Việt Nam. Thiết kế của máy có ổ chứa cước (spool) cố định và nằm song song bên dưới cần câu. Nhờ cấu tạo đơn giản và cơ chế hoạt động dễ hiểu, đây là lựa chọn hàng đầu cho những người mới làm quen với bộ môn câu cá. Máy spinning cũng rất đa dụng, đáp ứng được nhiều nhu cầu từ câu cá giải trí ở ao hồ, sông suối đến câu lure ven biển.

Cấu tạo chính của máy spinning

Hiểu rõ các bộ phận chính sẽ giúp bạn sử dụng và bảo quản máy câu hiệu quả hơn. Một máy spinning cơ bản bao gồm các thành phần sau:

• Thân máy (Body): Là bộ khung chính, chứa hệ thống bánh răng và các chi tiết bên trong. Thân máy thường làm từ graphite, nhôm hoặc hợp kim để đảm bảo độ bền và trọng lượng nhẹ.

• Ổ cước (Spool): Bộ phận dùng để chứa dây câu. Ổ cước của máy spinning cố định khi ném mồi và chỉ xoay khi bạn thu dây.

• Tay quay (Handle): Dùng để quay và thu dây câu về ổ cước. Hầu hết các mẫu máy spinning hiện đại đều cho phép bạn đổi tay quay sang trái hoặc phải một cách dễ dàng.

• Núm vặn hãm (Drag Knob): Thường nằm ở phía trước ổ cước, dùng để điều chỉnh lực hãm của máy. Lực hãm giúp dây câu tuôn ra một cách có kiểm soát khi cá kéo mạnh, tránh bị đứt dây.

• Càng máy (Bail Arm): Là một vòng kim loại có thể lật mở hoặc đóng lại. Khi mở càng máy, bạn có thể ném mồi đi. Khi đóng lại, dây câu sẽ được đưa vào con lăn để thu về ổ cước.

• Lăn cước (Line Roller): Một bộ phận nhỏ trên càng máy, có nhiệm vụ dẫn dây câu vào ổ cước một cách đều và mượt mà, đồng thời giảm tình trạng xoắn dây.

Nguyên lý hoạt động

Cơ chế hoạt động của máy spinning rất trực quan. Khi bạn muốn ném mồi, bạn dùng ngón tay giữ dây câu, lật càng máy ra, sau đó vung cần và thả ngón tay để dây câu tuôn ra khỏi ổ cước. Sau khi mồi rơi xuống nước, bạn quay nhẹ tay quay để càng máy tự động đóng lại. Lúc này, bạn có thể bắt đầu thu dây. Khi cá cắn câu, hệ thống hãm sẽ hoạt động để làm mỏi con cá, giúp bạn đưa cá vào bờ an toàn.

Ưu điểm của máy spinning

• Dễ sử dụng: Đây là ưu điểm lớn nhất, giúp người mới bắt đầu không mất nhiều thời gian để làm quen. Thao tác ném mồi và thu dây đơn giản, không đòi hỏi kỹ thuật phức tạp.

• Ít rối cước: So với máy baitcasting (máy câu ngang), máy spinning gần như không bị tình trạng rối dây (backlash) khi ném mồi.

• Đa dụng: Bạn có thể dùng máy spinning cho nhiều kỹ thuật câu khác nhau, từ câu phao, câu đáy đến câu lure, với nhiều loại mồi đa dạng.

• Hiệu quả với mồi nhẹ: Thiết kế ổ cước cố định giúp máy spinning ném các loại mồi nhẹ và siêu nhẹ đi xa một cách dễ dàng.

Nhược điểm của máy spinning

• Độ chính xác khi ném: Với những cần thủ có kinh nghiệm, máy spinning cho độ chính xác khi ném mồi không cao bằng máy baitcasting.

• Sức kéo hạn chế: Máy spinning thường không có sức kéo mạnh mẽ như các dòng máy ngang, nên sẽ gặp khó khăn khi câu những loại cá lớn, có sức kéo mạnh.

• Gây xoắn cước: Theo thời gian, cơ chế quấn dây của máy spinning có thể gây ra hiện tượng xoắn dây câu, đặc biệt khi dùng dây cước mono.

Cách chọn máy spinning phù hợp

Để chọn được một chiếc máy câu ưng ý, bạn cần xem xét các yếu tố sau:

Kích thước máy (Reel Size)

Kích thước máy thường được ký hiệu bằng các con số như 1000, 2500, 4000. Số càng lớn, máy càng to và khỏe. Tại Việt Nam:

• Size 1000-2000: Phù hợp câu suối, câu các loại cá nhỏ như rô, diếc.

• Size 2500-3000: Kích thước đa dụng nhất, phù hợp để câu lure cá lóc, chẽm hoặc câu ngâm các loại cá nước ngọt phổ biến.

• Size 4000 trở lên: Dùng cho câu cá lớn ở sông, hồ dịch vụ hoặc câu ven biển.

Tỷ số truyền động (Gear Ratio)

Tỷ số này cho biết số vòng ổ cước quay được trong một vòng bạn quay tay quay. Ví dụ, tỷ số 5.2:1 nghĩa là ổ cước quay 5.2 vòng cho mỗi lần bạn quay trọn 1 vòng tay quay. Tỷ số truyền động cao (trên 6.0:1) giúp bạn thu dây nhanh, phù hợp cho câu lure. Tỷ số thấp (dưới 5.0:1) cho lực kéo khỏe hơn.

Bạc đạn (Bearings)

Bạc đạn giúp máy hoạt động trơn tru và mượt mà hơn. Tuy nhiên, chất lượng bạc đạn quan trọng hơn số lượng. Một chiếc máy có 4+1 bạc đạn chất lượng tốt sẽ hoạt động tốt hơn một chiếc máy có 10 bạc đạn chất lượng kém.

Chất liệu (Material)

Thân máy bằng graphite sẽ nhẹ và chống ăn mòn tốt, phù hợp câu nước mặn. Thân máy bằng nhôm hoặc kim loại sẽ cứng cáp và bền bỉ hơn, chịu được va đập tốt.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Máy spinning có dùng để câu biển được không?

Máy spinning chuyên dụng cho câu biển hoàn toàn có thể sử dụng, miễn là máy có các chi tiết được chế tạo để chống ăn mòn từ nước mặn.

Size máy spinning nào phù hợp cho người mới bắt đầu?

Người mới bắt đầu nên chọn máy size từ 2500 đến 3000 vì kích thước này đa dụng cho nhiều loại cá nước ngọt phổ biến ở Việt Nam.

Làm sao để hạn chế xoắn cước ở máy spinning?

Bạn nên dùng dây câu chất lượng tốt và lắp thêm khóa link (swivel) giữa dây chính và dây ngọn để giảm xoắn cước.

Xem các mẫu máy câu spinning chính hãng tại WeTrek.vn.