Ống gọi nai (Elk Bugle) là dụng cụ tạo ra âm thanh của nai sừng tấm đực, dùng trong săn bắn thể thao để thu hút hoặc xác định vị trí của chúng.
Ống gọi nai (Elk Bugle) là gì?
Ống gọi nai (Elk Bugle) là một công cụ được thiết kế để mô phỏng tiếng kêu đặc trưng của nai sừng tấm đực (bull elk) trong mùa giao phối. Âm thanh này, gọi là "bugle", là một chuỗi tiếng rít cao và kết thúc bằng những tiếng khịt mũi hoặc gầm gừ. Thợ săn thể thao sử dụng ống gọi nai để giao tiếp với nai, nhằm mục đích xác định vị trí, thu hút chúng lại gần hoặc thách thức một con nai đực đầu đàn.
Cấu tạo của ống thường gồm một ống rỗng để khuếch đại âm thanh và một bộ phận tạo âm gọi là lưỡi gà (reed). Người dùng thổi không khí qua lưỡi gà để tạo ra âm thanh mong muốn. Việc sử dụng thành thạo đòi hỏi kỹ thuật kiểm soát hơi thở và vị trí miệng.
Vai trò trong săn bắn thể thao (Hunting)
Trong các hoạt động săn bắn thể thao quốc tế, đặc biệt tại Bắc Mỹ, ống gọi nai là một trang bị quan trọng. Nó không chỉ là một công cụ mà còn là một kỹ năng. Người thợ săn sử dụng nó với nhiều mục đích chiến thuật.
Một là để định vị. Thợ săn sẽ phát ra một tiếng kêu định vị (location bugle) đơn giản. Một con nai đực trong khu vực có thể sẽ trả lời, qua đó tiết lộ vị trí của nó. Kỹ thuật này giúp khoanh vùng tìm kiếm trên một khu vực rộng lớn.
Hai là để thu hút. Bằng cách mô phỏng tiếng kêu của một con nai đực khác đang xâm nhập lãnh thổ, thợ săn có thể kích động con nai đầu đàn tiến lại gần để đối đầu. Kỹ thuật này gọi là tiếng kêu thách thức (challenge bugle) và đòi hỏi sự tinh tế để âm thanh nghe thật nhất. Ngoài ra, thợ săn cũng có thể giả tiếng kêu của nai cái (cow call) để thu hút nai đực.
Các kỹ thuật sử dụng ống gọi nai cơ bản
Để sử dụng ống gọi nai hiệu quả, bạn cần nắm vững các kỹ thuật tạo âm khác nhau. Mỗi âm thanh truyền tải một thông điệp riêng trong thế giới của nai sừng tấm.
• Tiếng kêu định vị (Location Bugle): Đây là âm thanh đơn giản nhất. Bạn tạo ra một tiếng rít cao, trong và kéo dài vài giây. Âm thanh này không mang tính khiêu khích, chỉ đơn thuần hỏi "Có ai ở đây không?".
• Tiếng kêu thách thức (Challenge Bugle): Âm thanh này phức tạp và mạnh mẽ hơn. Nó bắt đầu bằng một tiếng rít cao, sau đó chuyển sang tông trầm hơn và kết thúc bằng vài tiếng gầm gừ, khịt mũi (chuckles). Tiếng kêu này thể hiện sự hung hăng và sẵn sàng chiến đấu.
• Tiếng kêu của nai cái (Cow Call): Đây là những âm thanh nhẹ nhàng, ngắn và có âm vực cao hơn. Chúng được dùng để tạo cảm giác có một đàn nai cái gần đó, khiến con nai đực đầu đàn mất cảnh giác và tiến lại kiểm tra.
Việc luyện tập là yếu tố quyết định. Bạn cần nghe các bản ghi âm tiếng nai thật và thực hành liên tục để kiểm soát hơi thở, áp lực và khẩu hình miệng, tạo ra những âm thanh chân thực nhất.
Ống gọi nai và hoạt động cưỡi ngựa (Horse Riding)
Cưỡi ngựa là một phần không thể thiếu trong các chuyến săn bắn nai sừng tấm ở những vùng địa hình hiểm trở và rộng lớn. Ngựa giúp thợ săn di chuyển xa hơn, nhanh hơn và yên tĩnh hơn so với đi bộ. Chúng cũng giúp vận chuyển các trang bị cồng kềnh và chiến lợi phẩm sau cuộc săn.
Khi kết hợp săn bắn bằng ống gọi nai và cưỡi ngựa, có một số yếu tố an toàn và kỹ thuật bạn cần chú ý. Ngựa cần được huấn luyện để quen với các âm thanh bất ngờ. Tiếng kêu từ ống gọi nai có thể làm một con ngựa chưa quen giật mình và hoảng sợ. Thợ săn cần thực hành sử dụng ống gọi nai gần ngựa trong một môi trường được kiểm soát để con vật quen dần. Khi di chuyển trên lưng ngựa, ống gọi nai cần được cất giữ an toàn nhưng vẫn dễ lấy để bạn có thể nhanh chóng sử dụng khi phát hiện dấu hiệu của nai.
Lựa chọn trang bị phù hợp
Chọn đúng loại ống gọi nai và các thiết bị hỗ trợ sẽ tăng hiệu quả cho chuyến đi của bạn.
Các loại ống gọi nai
• Ống gọi dùng lưỡi gà ngoài (External Reed Bugles): Loại này có lưỡi gà gắn bên ngoài miệng thổi, dễ sử dụng cho người mới bắt đầu. Tuy nhiên, chúng đòi hỏi bạn phải dùng tay để giữ.
• Ống gọi dùng màng ngăn (Diaphragm Bugles): Loại này sử dụng một màng ngăn nhỏ đặt trong miệng (mouth reed). Chúng cho phép bạn gọi rảnh tay, rất tiện lợi khi bạn cần sẵn sàng với cung hoặc súng. Loại này khó sử dụng hơn và cần nhiều thời gian luyện tập.
Trang bị hỗ trợ
• Ống nhòm: Cần thiết để quan sát từ xa và xác nhận mục tiêu sau khi nhận được tiếng trả lời.
• Máy đo khoảng cách (Rangefinder): Giúp xác định chính xác cự ly tới mục tiêu.
• Quần áo ngụy trang: Giúp bạn hòa mình vào môi trường và tránh bị phát hiện. Chọn loại vải không gây tiếng ồn khi di chuyển.
• Bao đựng súng trên yên ngựa (Saddle Scabbard): Giữ súng an toàn và trong tầm với khi bạn đang cưỡi ngựa.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Ống gọi nai có dùng được ở Việt Nam không?
Ống gọi nai chủ yếu dùng cho săn bắn nai sừng tấm ở Bắc Mỹ và không phù hợp với các loài động vật hoang dã tại Việt Nam.
Học sử dụng ống gọi nai mất bao lâu?
Việc học các âm thanh cơ bản mất vài tuần, nhưng để thành thạo cần luyện tập thường xuyên trong nhiều tháng.
Tại sao thợ săn lại dùng ngựa khi đi săn nai?
Ngựa giúp thợ săn di chuyển xa và yên tĩnh trong địa hình hiểm trở, đồng thời vận chuyển trang bị và chiến lợi phẩm hiệu quả.
Xem các loại ống nhòm, trang bị ngụy trang và dụng cụ dã ngoại chuyên dụng tại WeTrek.vn.