Tầng chứa nước (Aquifer Layer) là một lớp đất, cát, sỏi hoặc đá nứt nẻ nằm dưới lòng đất. Lớp vật chất này có độ rỗng và khả năng thấm nước cao. Nó hoạt động như một hồ chứa nước ngầm tự nhiên khổng lồ. Nước mưa hoặc nước từ sông hồ thấm xuống đất, được giữ lại trong tầng này và có thể di chuyển ngầm bên trong nó.

Bạn có thể hình dung tầng chứa nước giống như một miếng bọt biển khổng lồ. Nó hút nước vào, lưu trữ và từ từ nhả nước ra tại các điểm gọi là vùng xả, tạo thành các dòng suối, sông hoặc hồ. Đây là nguồn nước quan trọng cho cả con người và hệ sinh thái tự nhiên mà bạn gặp trên đường trekking.

Hiểu về tầng chứa nước giúp bạn chủ động hơn trong các chuyến đi và có ý thức bảo vệ môi trường tốt hơn. Đối với người yêu thích hoạt động ngoài trời, tầng chứa nước có vai trò trực tiếp và thiết yếu.

• Cung cấp nguồn nước uống tự nhiên. Các con suối mát lạnh bạn gặp trên đường mòn ở Vườn quốc gia Bidoup Núi Bà hay các mạch nước rỉ ra từ vách đá trên đường lên Lảo Thẩn đều bắt nguồn từ các tầng chứa nước. Đây là nguồn sống giúp bạn bổ sung nước trong suốt hành trình.
• Duy trì hệ sinh thái ven đường. Tầng chứa nước cung cấp độ ẩm cho đất, nuôi dưỡng thảm thực vật phong phú và là nguồn nước cho các loài động vật hoang dã. Một hệ sinh thái khỏe mạnh tạo nên cảnh quan tươi đẹp và trải nghiệm trọn vẹn cho chuyến đi.
• Giúp nhận diện địa hình. Việc quan sát các dấu hiệu của nguồn nước ngầm, như thảm thực vật xanh tốt bất thường ở một khu vực khô cằn, có thể giúp bạn định vị và tìm kiếm nguồn nước khi cần thiết.

Hoạt động của tầng chứa nước tuân theo một chu trình tự nhiên đơn giản nhưng quan trọng, bao gồm hai khu vực chính.

Vùng bổ sung (Recharge Zone)

Đây là khu vực bề mặt nơi nước thấm vào lòng đất để làm đầy tầng chứa nước. Vùng bổ sung thường là những nơi có địa hình cao, như các sườn núi hoặc cao nguyên có lớp đất đá thấm nước tốt. Ví dụ, các khu vực núi cao của dãy Hoàng Liên Sơn là vùng bổ sung quan trọng, thu nhận lượng mưa lớn để cung cấp nước cho các tầng chứa nước bên dưới.

Vùng xả (Discharge Zone)

Đây là nơi nước từ tầng chứa nước thoát ra bề mặt. Nó có thể là một con suối nhỏ, một dòng sông, một cái hồ hoặc một vùng đất ngập nước. Khi bạn thấy một dòng suối chảy ra từ sườn đồi trong Vườn quốc gia Cúc Phương, đó chính là một vùng xả. Nước tại đây thường trong và mát vì đã được lọc tự nhiên qua các lớp đất đá.

Bảo vệ nguồn nước ngầm là trách nhiệm của mỗi người tham gia hoạt động ngoài trời. Hành động của bạn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nước mà chính bạn và những người khác sẽ sử dụng. Hãy tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Cắm trại cách xa nguồn nước. Luôn dựng lều và khu sinh hoạt của bạn cách bờ suối, sông, hồ ít nhất 60 mét. Việc này giúp ngăn chặn chất thải sinh hoạt và các chất ô nhiễm khác chảy trực tiếp vào nguồn nước.
• Xử lý chất thải đúng cách. Thu gom toàn bộ rác thải, bao gồm cả mẩu thức ăn thừa, và mang chúng ra khỏi khu vực tự nhiên. Đào hố vệ sinh cá nhân cách xa nguồn nước và lấp lại cẩn thận sau khi sử dụng.
• Hạn chế sử dụng hóa chất. Tránh rửa chén bát, giặt giũ hoặc tắm gội bằng xà phòng, kem đánh răng trực tiếp dưới suối. Nếu cần, hãy lấy nước vào một cái xô hoặc chai, di chuyển ra xa nguồn nước để sử dụng và đổ nước thải xuống đất để đất lọc tự nhiên.
• Không làm xáo trộn thảm thực vật. Cây cối và lớp mùn thực vật đóng vai trò như một lớp lọc tự nhiên, giúp làm sạch nước trước khi thấm xuống tầng chứa nước. Hãy đi theo đường mòn có sẵn và tránh giẫm đạp lên thảm thực vật ven bờ suối.

Nước từ tầng chứa nước có uống trực tiếp được không?

Không, bạn luôn cần lọc hoặc khử trùng nước từ suối hoặc mạch nước ngầm trước khi uống để loại bỏ vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại.

Làm thế nào để tìm nguồn nước từ tầng chứa nước khi đi rừng?

Bạn hãy tìm kiếm ở các thung lũng, khe núi, hoặc những nơi có thảm thực vật xanh tốt và rậm rạp hơn các khu vực xung quanh.

Tầng chứa nước có bao giờ cạn không?

Có, việc khai thác quá mức, ô nhiễm và biến đổi khí hậu có thể làm suy giảm hoặc làm cạn kiệt các tầng chứa nước theo thời gian.

Để đảm bảo an toàn cho mọi chuyến đi, việc trang bị các thiết bị lọc nước là cần thiết. Xem các sản phẩm máy lọc nước và viên khử trùng tại WeTrek.vn.