Thiết bị phát định hướng là một máy phát vô tuyến gửi tín hiệu cấp cứu qua vệ tinh để lực lượng cứu hộ xác định vị trí của bạn khi gặp nguy hiểm.

Thiết bị phát định hướng (Navigation Beacon) hoạt động như thế nào?

Thiết bị phát định hướng hoạt động độc lập, không cần sóng điện thoại hay internet. Khi bạn kích hoạt thiết bị trong tình huống khẩn cấp, nó sẽ gửi một tín hiệu vô tuyến đặc biệt lên hệ thống vệ tinh Cospas-Sarsat, một mạng lưới vệ tinh tìm kiếm và cứu nạn quốc tế.

Quy trình hoạt động gồm các bước sau:

Các loại thiết bị phát định hướng phổ biến

Có ba loại thiết bị phát định hướng chính, mỗi loại được thiết kế cho một môi trường hoạt động riêng biệt.

Thiết bị định vị cá nhân (PLB - Personal Locator Beacon)

Đây là loại phổ biến nhất với người đi bộ đường dài, leo núi, hoặc tham gia các hoạt động ngoài trời. PLB nhỏ gọn, nhẹ và được thiết kế để mang theo người. Nó chỉ được kích hoạt thủ công và dành cho việc bảo vệ tính mạng cá nhân ở những nơi không có phương tiện liên lạc khác. Ví dụ, một trekker bị lạc hoặc chấn thương nặng trên cung đường Tà Năng - Phan Dũng có thể dùng PLB để gọi cứu hộ.

Thiết bị phát báo vị trí khẩn cấp (EPIRB - Emergency Position Indicating Radio Beacon)

EPIRB được sử dụng cho môi trường biển, trang bị trên tàu thuyền. Nó lớn hơn PLB và thường có tính năng tự động kích hoạt khi tiếp xúc với nước. Pin của EPIRB cũng lớn hơn, cho phép phát tín hiệu trong thời gian dài hơn, thường là 48 giờ hoặc hơn. Một chiếc thuyền đánh cá gặp bão ngoài khơi Côn Đảo sẽ dùng EPIRB để báo nạn.

Máy phát định vị khẩn cấp (ELT - Emergency Locator Transmitter)

ELT được lắp đặt trên máy bay. Nó được thiết kế để tự động kích hoạt khi có va chạm mạnh, giúp các đội cứu hộ xác định vị trí máy bay rơi. ELT là thiết bị bắt buộc trên hầu hết các loại máy bay.

Vì sao người đi outdoor ở Việt Nam cần quan tâm đến thiết bị này?

Địa hình Việt Nam đa dạng với nhiều khu vực đồi núi, rừng rậm hẻo lánh và đường bờ biển dài. Nhiều cung đường trekking và leo núi nổi tiếng như Fansipan, Bạch Mộc Lương Tử, hay các khu rừng quốc gia như Cúc Phương, Phong Nha - Kẻ Bàng đều có những vùng rộng lớn không có sóng điện thoại.

Một thiết bị định vị cá nhân (PLB) là một công cụ an toàn quan trọng trong các trường hợp sau:

Sở hữu một chiếc PLB không phải là sự thay thế cho kỹ năng sinh tồn, chuẩn bị và lập kế hoạch cẩn thận. Nó là phương án cuối cùng, chỉ được sử dụng khi tính mạng của bạn bị đe dọa trực tiếp và không còn lựa chọn nào khác.

Lựa chọn và sử dụng PLB đúng cách

Khi chọn mua một thiết bị định vị cá nhân, bạn cần chú ý đến vài yếu tố quan trọng. Hãy chọn các thiết bị có khả năng chống nước, chống sốc và có thời lượng pin dài. Đảm bảo thiết bị bạn mua tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Quan trọng nhất, bạn phải đăng ký thiết bị của mình với cơ quan chức năng. Khi bạn đăng ký, thông tin cá nhân và liên lạc khẩn cấp của bạn sẽ được gắn với mã định danh duy nhất của thiết bị. Khi tín hiệu được kích hoạt, đội cứu hộ sẽ biết họ đang đi tìm ai.

Trong chuyến đi, hãy luôn giữ PLB ở nơi dễ lấy nhất, ví dụ như túi trên của balo hoặc đeo bên hông. Bạn phải biết cách kích hoạt nó một cách nhanh chóng. Chỉ kích hoạt khi bạn hoặc ai đó trong nhóm đang đối mặt với nguy hiểm nghiêm trọng và sắp xảy ra.

Câu hỏi thường gặp

PLB có thay thế được điện thoại vệ tinh không?

Không, PLB chỉ gửi tín hiệu cấp cứu một chiều, còn điện thoại vệ tinh cho phép liên lạc hai chiều.

Tôi có cần đăng ký PLB khi sử dụng tại Việt Nam không?

Có, bạn cần đăng ký thiết bị với cơ quan chức năng để họ có thông tin của bạn khi nhận tín hiệu.

Pin của PLB dùng được bao lâu?

Pin của PLB thường có thời hạn sử dụng từ 5 đến 10 năm và có thể phát tín hiệu liên tục ít nhất 24 giờ sau khi kích hoạt.

Trang bị kiến thức và thiết bị phù hợp là bước đầu tiên cho mọi hành trình an toàn. Xem các thiết bị định vị cá nhân tại WeTrek.vn.