Túi nâng vật (Lift Bag) là một thiết bị lặn dùng để bơm khí vào, tạo lực nổi để đưa các vật nặng từ đáy nước lên mặt nước một cách có kiểm soát.

Túi nâng vật (Lift Bag) là gì?

Túi nâng vật (Lift Bag) là một loại túi chuyên dụng trong hoạt động lặn. Bạn bơm không khí từ bình lặn vào túi. Không khí này đẩy nước ra ngoài, tạo ra một lực đẩy gọi là sức nổi. Sức nổi này giúp nâng các vật nặng từ đáy biển lên mặt nước. Nó hoạt động giống một quả bóng bay dưới nước, nhưng được làm từ vật liệu bền và có khả năng kiểm soát.

Công dụng chính của Túi nâng vật (Lift Bag)

Bạn dùng Túi nâng vật (Lift Bag) cho các công việc đòi hỏi sức nâng dưới nước. Mục đích chính là di chuyển an toàn các vật mà thợ lặn không thể tự mình mang lên. Các ứng dụng cụ thể bao gồm:

Trục vớt vật thể: Nâng các thiết bị bị rơi như máy ảnh, mỏ neo, hoặc các bộ phận của tàu thuyền. Ví dụ, một nhóm lặn ở Phú Quốc dùng túi nâng để đưa một chiếc mỏ neo bị kẹt lên khỏi rạn san hô mà không gây hư hại.

Lặn kỹ thuật: Di chuyển các bình lặn giai đoạn (stage bottle) hoặc thiết bị nặng khác giữa các điểm dừng giảm áp.

Nghiên cứu khoa học: Đưa các thiết bị đo đạc hoặc mẫu vật từ đáy biển lên tàu một cách nguyên vẹn. Các nhà sinh vật học biển tại Viện Hải dương học Nha Trang thường dùng túi nâng để thu thập các cụm san hô hoặc thiết bị nghiên cứu.

Xây dựng dưới nước: Hỗ trợ di chuyển các công cụ, vật liệu trong quá trình sửa chữa hoặc lắp đặt các công trình dưới nước.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Cấu tạo

Một Túi nâng vật (Lift Bag) tiêu chuẩn được làm từ vải nylon hoặc PVC phủ polyurethane. Vật liệu này chịu được áp suất và chống mài mòn. Các bộ phận chính bao gồm:

Thân túi: Phần chính chứa không khí, quyết định sức nâng của túi.

Van xả (Dump Valve/Over-pressure Valve): Van này cho phép bạn xả bớt khí để kiểm soát tốc độ nâng. Nó cũng tự động xả khí khi áp suất trong túi quá cao, tránh làm rách túi.

Miệng túi hoặc van bơm: Nơi bạn bơm không khí vào từ bộ điều chỉnh (regulator).

Dây và điểm gắn kết: Các dây đai và móc carabiner chắc chắn để buộc túi vào vật cần nâng.

Nguyên lý hoạt động

Nguyên lý hoạt động của túi nâng dựa trên định luật Archimedes. Bạn gắn túi vào vật thể. Bạn bơm khí từ bình lặn vào túi. Lượng khí này chiếm một thể tích và tạo ra lực nổi bằng với trọng lượng của lượng nước bị nó chiếm chỗ. Khi lực nổi lớn hơn trọng lượng của vật thể dưới nước, vật thể sẽ bắt đầu được nâng lên. Bạn điều khiển tốc độ đi lên bằng cách thêm hoặc xả khí qua van xả.

Các loại Túi nâng vật (Lift Bag) phổ biến

Có hai loại túi nâng vật chính, mỗi loại phù hợp với những mục đích khác nhau.

Túi dạng mở (Open-Bottom Lift Bag)

Loại túi này có hình giọt nước và hở ở đáy. Bạn bơm khí vào từ bên dưới. Loại này đơn giản, dễ sử dụng cho các công việc trục vớt thông thường. Không khí thừa sẽ tự thoát ra ngoài qua đáy túi khi nó giãn nở lúc đi lên. Tuy nhiên, nếu túi bị nghiêng, không khí sẽ thoát ra ngoài và làm mất sức nổi.

Túi dạng đóng (Enclosed Lift Bag)

Loại túi này được bịt kín hoàn toàn và có van bơm riêng cùng van xả áp suất. Nó giữ không khí tốt hơn túi dạng mở, ngay cả khi bị nghiêng. Điều này làm cho nó an toàn và ổn định hơn cho các nhiệm vụ nâng đòi hỏi độ chính xác cao hoặc khi cần di chuyển vật thể theo phương ngang dưới nước. Loại túi này thường được dùng trong lặn thương mại và lặn kỹ thuật.

Lưu ý an toàn khi sử dụng

Sử dụng Túi nâng vật (Lift Bag) không đúng cách sẽ gây nguy hiểm. Việc một vật nặng được nâng lên quá nhanh sẽ tạo rủi ro cho thợ lặn và những người trên mặt nước. Bạn cần được đào tạo bài bản về kỹ thuật trục vớt. Luôn tính toán chính xác sức nâng cần thiết. Kiểm tra tất cả dây đai và điểm kết nối. Duy trì khoảng cách an toàn với vật thể khi nó đang được nâng lên.

Câu hỏi thường gặp

Hỏi: Dùng Túi nâng vật (Lift Bag) có cần qua đào tạo không?

Trả lời: Bạn cần được đào tạo đúng kỹ thuật để sử dụng an toàn và hiệu quả.

Hỏi: Sức nâng của túi được tính như thế nào?

Trả lời: Sức nâng được ghi trên túi, tính bằng kilogram hoặc pound, tương ứng với trọng lượng nước mà nó đẩy ra.

Hỏi: Làm sao để chọn đúng kích cỡ túi nâng?

Trả lời: Bạn chọn kích cỡ túi dựa trên trọng lượng ước tính của vật cần nâng.

Xem các mẫu Túi nâng vật (Lift Bag) phù hợp tại WeTrek.vn.