Túi phấn (chalk bag) là một túi nhỏ, đeo quanh hông hoặc gắn vào đai leo, dùng để đựng bột phấn magie cacbonat giúp tay khô ráo và tăng độ bám khi leo núi.
Công dụng cốt lõi của túi phấn là giữ cho tay bạn luôn khô ráo. Khi leo núi đá, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nóng ẩm ở Việt Nam, tay tiết ra mồ hôi làm giảm độ ma sát và khiến bạn khó bám chắc vào các mấu đá. Bột phấn magie cacbonat (climbing chalk) có khả năng hút ẩm vượt trội. Việc xoa một lớp phấn mỏng lên tay giúp thấm hút mồ hôi ngay lập tức, tăng cường ma sát giữa da tay và bề mặt đá hoặc mấu bám nhân tạo. Điều này cải thiện độ bám, giúp bạn thực hiện các động tác khó với sự tự tin cao hơn và quan trọng nhất là tăng độ an toàn. Ví dụ, khi leo tại các địa điểm như Hữu Lũng ở Lạng Sơn hay các vách đá ven biển ở Cát Bà, nơi độ ẩm không khí cao, túi phấn trở thành một phụ kiện không thể thiếu.
Một chiếc túi phấn tiêu chuẩn có cấu tạo khá đơn giản nhưng được thiết kế tối ưu cho việc sử dụng nhanh chóng và tiện lợi khi đang leo.
Thân túi thường có hai lớp. Lớp bên ngoài làm từ vật liệu bền chắc như nylon, polyester hoặc canvas để chống sờn rách và chịu được va đập. Lớp lót bên trong thường làm bằng vải nỉ (fleece) mềm. Lớp lót này có tác dụng giữ cho bột phấn không bị vón cục và giúp phấn bám đều lên tay mỗi khi bạn cho tay vào.
Miệng túi thường được gia cố bằng một vành cứng để giữ cho túi luôn mở. Thiết kế này giúp bạn dễ dàng đưa tay vào lấy phấn một cách nhanh chóng chỉ bằng một tay, ngay cả khi đang ở những tư thế khó trên vách. Hầu hết các túi đều có hệ thống dây rút để đóng chặt miệng túi lại, ngăn phấn rơi vãi ra ngoài khi bạn di chuyển hoặc cất túi trong ba lô.
Túi phấn thường đi kèm với một đai lưng riêng có khóa gài, cho phép bạn đeo túi quanh hông một cách độc lập. Ngoài ra, nhiều túi còn có một hoặc hai quai nhỏ phía sau để bạn có thể dùng carabiner kẹp trực tiếp vào đai an toàn (harness) khi leo núi dùng dây.
Nhiều mẫu túi phấn hiện đại có thêm các tính năng tiện ích khác. Một vòng nhỏ bên hông túi dùng để gài chổi phủi mấu bám (brush), một công cụ quan trọng để làm sạch các điểm bám khỏi bụi phấn cũ hoặc đất cát. Một số túi còn có ngăn khóa kéo nhỏ, đủ để bạn cất giữ chìa khóa, thẻ xe hoặc một ít tiền lẻ.
Túi phấn được phân loại chủ yếu dựa trên kích thước và mục đích sử dụng, phù hợp với từng loại hình leo núi khác nhau.
Đây là loại phổ biến nhất, có dạng hình trụ hoặc hình phễu, kích thước nhỏ gọn để đeo bên hông. Kích thước của chúng vừa đủ để bạn cho một bàn tay vào lấy phấn. Loại túi này là lựa chọn tối ưu cho các hình thức leo có dùng dây như leo thể thao (sport climbing) hoặc leo truyền thống (trad climbing), nơi bạn cần di chuyển liên tục trên vách và cần lấy phấn thường xuyên.
Còn được gọi là "chalk bucket", loại túi này có kích thước lớn hơn nhiều so với túi cá nhân. Chúng có đáy phẳng và rộng để có thể đứng vững trên mặt đất. Túi bouldering chứa được lượng phấn lớn, đủ cho cả nhóm cùng dùng hoặc cho một buổi tập dài. Chúng thường có nhiều ngăn chứa phụ để bạn đựng điện thoại, băng keo thể thao, dũa móng tay và các vật dụng cá nhân khác. Loại túi này lý tưởng cho bộ môn bouldering, khi bạn thường ở dưới đất giữa các lần leo và không cần đeo túi trên người. Nếu bạn thường xuyên tập luyện tại các phòng leo trong nhà như VietClimb ở Hà Nội hay Push Climbing ở TP.HCM, một chiếc túi bouldering sẽ rất tiện lợi.
Để chọn được chiếc túi phấn phù hợp, bạn cần xem xét loại hình leo núi chính, kích thước tay và các tính năng đi kèm.
Để túi phấn luôn bền và hoạt động hiệu quả, bạn cần sử dụng và bảo quản đúng cách. Khi đổ phấn, bạn chỉ nên đổ đầy khoảng một nửa hoặc hai phần ba túi để tránh làm phấn tràn ra ngoài khi lấy. Luôn đóng chặt miệng túi sau khi sử dụng để giữ phấn không bị ẩm và rơi vãi. Khi túi bị bẩn, hãy giặt tay bằng nước lạnh và xà phòng dịu nhẹ, sau đó phơi khô tự nhiên ở nơi thoáng mát. Tránh dùng máy sấy hoặc phơi dưới nắng gắt vì nhiệt độ cao có thể làm hỏng chất liệu vải.
Tôi có thể dùng phấn rôm trẻ em thay cho phấn leo núi không?
Bạn không nên dùng phấn rôm vì nó chứa bột talc làm giảm ma sát thay vì tăng độ bám.
Bao lâu thì tôi nên giặt túi phấn?
Bạn nên giặt túi phấn khi lớp nỉ bên trong bị chai cứng vì bám cặn và không còn giữ phấn tốt.
Túi phấn có cần thiết cho người mới bắt đầu không?
Có, túi phấn cần thiết cho mọi cấp độ để đảm bảo tay luôn khô, tăng độ bám và sự an toàn khi leo.
Túi phấn là một phụ kiện đơn giản nhưng có vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và sự an toàn của bạn. Việc chọn một chiếc túi phù hợp giúp bạn tập trung hoàn toàn vào việc chinh phục các thử thách trên vách đá. Xem các mẫu túi phấn chính hãng tại WeTrek.vn.