Vùng đá lỏng là khu vực có nhiều tảng đá không ổn định, tiềm ẩn nguy cơ trượt ngã và lở đá, đòi hỏi kỹ năng di chuyển cẩn thận khi trekking.

Trong các chuyến đi trekking hay leo núi, bạn sẽ gặp nhiều loại địa hình khác nhau. Một trong những địa hình đòi hỏi sự tập trung và kỹ năng cao độ là Vùng đá lỏng (Loose Boulder Zone). Hiểu rõ về khu vực này giúp bạn chuẩn bị tốt hơn và đảm bảo an toàn cho bản thân cũng như đồng đội. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về Vùng đá lỏng và cách để vượt qua nó một cách an toàn.

Vùng đá lỏng (Loose Boulder Zone) là một khu vực trên sườn núi hoặc đường mòn chứa đầy các tảng đá, sỏi đá với đủ kích cỡ, không có sự liên kết chặt chẽ với nhau và với nền đất. Chúng nằm chồng lên nhau một cách lỏng lẻo, dễ dàng di chuyển hoặc dịch chuyển chỉ với một tác động nhỏ.

Các đặc điểm chính của một Vùng đá lỏng bao gồm:

• Bề mặt không ổn định: Mỗi bước chân của bạn đều có thể làm một tảng đá di chuyển, gây mất thăng bằng.
• Nguy cơ đá lở: Việc bạn di chuyển có thể gây ra hiện tượng đá lở, làm các tảng đá phía trên lăn xuống, gây nguy hiểm cho những người đi phía sau.
• Địa hình dốc: Những khu vực này thường xuất hiện ở các sườn núi dốc, nơi quá trình xói mòn tự nhiên diễn ra mạnh mẽ.
• Ít hoặc không có thảm thực vật: Rễ cây thường giúp giữ đất đá ổn định, nên khu vực đá lỏng thường trơ trọi, không có cây cối.

Sự nguy hiểm của Vùng đá lỏng đến từ tính khó đoán của nó. Một tảng đá trông có vẻ chắc chắn nhưng có thể lật hoặc trượt ngay khi bạn đặt chân lên. Nguy cơ không chỉ đến từ việc bạn bị ngã mà còn từ việc bạn gây nguy hiểm cho người khác.

Ví dụ thực tế tại Việt Nam, cung đường trekking chinh phục đỉnh Bạch Mộc Lương Tử (Kỳ Quan San) có những đoạn phải vượt qua các sườn núi đầy đá tảng lỏng lẻo. Porter và những người đi trekking kinh nghiệm thường di chuyển rất cẩn trọng ở đây. Một bước chân sai lầm không chỉ gây chấn thương cho bản thân như lật cổ chân mà còn có thể kích hoạt một vụ lở đá nhỏ, đe dọa trực tiếp những người trong đoàn đang di chuyển phía dưới.

Các rủi ro chính bao gồm:

• Trượt ngã và chấn thương: Lật cổ chân, bong gân hoặc gãy xương là những chấn thương phổ biến.
• Gây đá lở: Bạn có thể vô tình làm một tảng đá lăn xuống, gây thương tích cho người khác.
• Mắc kẹt: Trong trường hợp xấu, một tảng đá lớn dịch chuyển có thể làm bạn bị mắc kẹt.

Việc nhận biết sớm một Vùng đá lỏng giúp bạn có sự chuẩn bị tâm lý và điều chỉnh kỹ thuật di chuyển kịp thời. Hãy chú ý đến các dấu hiệu sau:

• Dấu hiệu thị giác: Khu vực có nhiều đá vụn, sỏi và các tảng đá lớn nhỏ nằm chồng chất lên nhau một cách lộn xộn. Bề mặt trông không bằng phẳng và thiếu sự gắn kết.
• Dấu hiệu âm thanh: Khi bạn di chuyển, hãy lắng nghe. Nếu bạn nghe thấy tiếng lạo xạo của sỏi đá hoặc tiếng các tảng đá va vào nhau, đó là dấu hiệu của địa hình không ổn định.
• Dấu hiệu từ thực vật: Như đã đề cập, khu vực thiếu cây cối, chỉ có đá và đất trống, là một chỉ báo quan trọng.
• Dấu hiệu xói mòn: Tìm kiếm các rãnh nước hoặc dấu vết của các vụ lở đá gần đây trên sườn núi.

Vượt qua một Vùng đá lỏng an toàn đòi hỏi sự kiên nhẫn, tập trung và kỹ thuật đúng.

Chuẩn bị trước khi đi

Trang bị phù hợp là yếu tố quyết định. Bạn cần có một đôi giày trekking cổ cao để bảo vệ và ổn định cổ chân. Đế giày phải có độ bám tốt. Gậy trekking cũng là một công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp bạn có thêm điểm tiếp xúc để giữ thăng bằng và kiểm tra độ ổn định của các tảng đá.

Khi di chuyển

• Giữ khoảng cách: Di chuyển cách xa nhau trong đoàn để tránh trường hợp một người làm đá rơi trúng người đi ngay phía sau.
• Di chuyển từng người một: Với những đoạn đặc biệt khó, hãy để từng người lần lượt vượt qua.
• Kiểm tra trước khi bước: Dùng mũi giày hoặc gậy trekking đẩy nhẹ vào tảng đá bạn định đặt chân lên để kiểm tra độ vững chắc của nó.
• Duy trì ba điểm tiếp xúc: Luôn cố gắng giữ cho cơ thể có ba điểm tiếp xúc với mặt đất hoặc đá (hai chân và một tay, hoặc một chân và hai tay).
• Hạn chế đặt nặng lên các tảng đá nhỏ: Ưu tiên bước lên các tảng đá lớn, trông ổn định hơn. Tránh các tảng đá có cạnh sắc hoặc trông có vẻ sắp đổ.
• Giao tiếp hiệu quả: Nếu bạn lỡ làm một hòn đá rơi, hãy hét lớn "ĐÁ RƠI!" để cảnh báo cho những người phía dưới.
• Di chuyển nhẹ nhàng: Đặt chân xuống một cách nhẹ nhàng thay vì dậm mạnh để giảm thiểu tác động lên mặt đất.

Để đối mặt với Vùng đá lỏng, việc chuẩn bị đúng trang bị là không thể thiếu.

• Giày trekking: Chọn giày cổ cao, có đế cứng và gai sâu để tăng độ bám.
• Gậy trekking: Cung cấp thêm điểm tựa, giúp bạn giữ thăng bằng và giảm áp lực lên đầu gối.
• Găng tay: Bảo vệ tay bạn khỏi bị trầy xước khi phải bám vào đá.
• Mũ bảo hiểm: Nếu bạn tham gia các hoạt động leo núi hoặc đi qua khu vực có nguy cơ đá lở cao, mũ bảo hiểm là vật dụng bắt buộc để bảo vệ đầu.

Làm sao để biết một tảng đá có lỏng hay không?

Dùng chân hoặc gậy trekking đẩy nhẹ để kiểm tra độ ổn định của nó trước khi dồn toàn bộ trọng lượng lên.

Phải làm gì khi lỡ làm rơi đá?

Hét lớn "Đá rơi!" để cảnh báo ngay lập tức cho những người đi phía dưới bạn.

Gậy trekking có thực sự cần thiết khi đi qua vùng đá lỏng không?

Có, gậy trekking giúp tăng thêm điểm tiếp xúc, cải thiện thăng bằng và giúp bạn kiểm tra độ vững chắc của các tảng đá.

Vùng đá lỏng (Loose Boulder Zone) là một thử thách nhưng không phải là không thể vượt qua. Bằng cách trang bị kiến thức, kỹ năng và các thiết bị phù hợp, bạn hoàn toàn có thể chinh phục những cung đường một cách an toàn.

Xem các trang bị trekking thiết yếu tại WeTrek.vn.