Vùng phải đội mũ (Helmet Zone) là khu vực tại chân vách leo nơi có nguy cơ bị các vật thể từ trên cao rơi xuống, đòi hỏi mọi người phải đội mũ bảo hiểm.
Vùng phải đội mũ (Helmet Zone) là một thuật ngữ an toàn trong leo núi. Nó mô tả toàn bộ khu vực dưới chân một đường leo. Đây là nơi bạn có nguy cơ bị đá, dụng cụ hoặc các vật thể khác rơi từ trên cao trúng vào người. Vùng này không có ranh giới cố định. Nó được xác định dựa trên kinh nghiệm và đánh giá rủi ro tại thực địa.
Mục đích chính của việc xác định vùng này là để nhắc nhở mọi người, bao gồm người leo, người hỗ trợ và người quan sát, luôn đội mũ bảo hiểm để bảo vệ phần đầu khỏi các chấn thương nghiêm trọng. An toàn là ưu tiên hàng đầu khi tham gia các hoạt động ngoài trời có rủi ro.
Hiểu và tôn trọng Vùng phải đội mũ (Helmet Zone) là một quy tắc an toàn cơ bản. Các mối nguy hiểm chính trong vùng này đến từ hai nguồn:
Các yếu tố tự nhiên: Đá vụn, cành cây hoặc các mảng đá lỏng có thể rơi xuống bất kỳ lúc nào do tác động của gió, thời tiết hoặc do chính người leo vô tình làm rơi.
Các yếu tố con người: Người leo có thể làm rơi dụng cụ như móc khóa, thiết bị hỗ trợ hoặc thậm chí là điện thoại, bình nước. Một vật nhỏ rơi từ độ cao lớn cũng tạo ra lực tác động mạnh, gây nguy hiểm.
Một chiếc mũ bảo hiểm chuyên dụng được thiết kế để hấp thụ lực tác động và bảo vệ hộp sọ. Đội mũ bảo hiểm trong Vùng phải đội mũ giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ chấn thương sọ não.
Vùng phải đội mũ (Helmet Zone) không được kẻ vạch hay đánh dấu sẵn. Bạn phải tự nhận định dựa trên địa hình cụ thể. Quy tắc chung là vùng này bao gồm toàn bộ khu vực ngay dưới đường leo và mở rộng ra xung quanh.
Ví dụ, tại vách Quất Lâm ở Hữu Lũng, Lạng Sơn, vách đá có cấu trúc thẳng đứng. Vùng phải đội mũ sẽ là khu vực sát chân vách và lan rộng ra khoảng 3 đến 5 mét. Lý do là đá rơi có thể nảy ra xa khi va vào các gờ đá trên đường đi xuống. Bạn cần quan sát chiều cao của vách và độ dốc để ước tính phạm vi an toàn. Vách càng cao, vùng nguy hiểm càng rộng.
Khi bạn ở trong Vùng phải đội mũ (Helmet Zone), hãy tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc sau để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
Luôn đội mũ bảo hiểm: Đây là quy tắc bắt buộc. Hãy đảm bảo mũ được cài quai đúng cách và vừa vặn với đầu.
Hạn chế người không phận sự: Chỉ người leo và người hỗ trợ an toàn (belayer) mới được phép ở trong vùng này. Những người khác nên đứng ở khoảng cách an toàn.
Giảm thiểu thời gian: Nếu không có nhiệm vụ, bạn không nên nán lại trong Vùng phải đội mũ. Hãy di chuyển ra khỏi khu vực này ngay khi có thể.
Giữ im lặng và tập trung: Tránh nói chuyện to hoặc làm ồn. Người hỗ trợ cần tập trung hoàn toàn vào việc đảm bảo an toàn cho người leo.
Luôn nhận thức tình hình: Hãy thường xuyên quan sát người leo phía trên và lắng nghe các tín hiệu cảnh báo như "Đá rơi".
Có, bạn bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm nếu đứng trong Vùng phải đội mũ, dù không trực tiếp tham gia leo.
Không, đây là một khái niệm an toàn mà cộng đồng leo núi tự nhận biết và tuân thủ tại mỗi địa điểm.
Xem các mẫu mũ bảo hiểm leo núi chuyên dụng tại WeTrek.vn.