Vượt sông là kỹ thuật di chuyển qua sông, suối an toàn khi đi trekking, hiking, đòi hỏi việc đánh giá rủi ro và sử dụng đúng phương pháp.

Tại sao kỹ năng vượt sông quan trọng?

Địa hình Việt Nam có nhiều đồi núi, sông suối. Khi bạn đi trekking, leo núi ở các khu vực như Tây Bắc, Tây Nguyên hay các cung đường quen thuộc như Tà Năng - Phan Dũng, bạn sẽ phải đối mặt với việc băng qua các con suối hoặc sông nhỏ. Dòng nước chảy xiết, lòng sông trơn trượt và thời tiết thay đổi đột ngột là những rủi ro tiềm ẩn. Thiếu kỹ năng và sự chuẩn bị có thể dẫn đến tai nạn nguy hiểm. Trang bị kiến thức vượt sông giúp bạn tự tin xử lý tình huống, đảm bảo an toàn cho bản thân và đồng đội, và giữ cho chuyến đi trọn vẹn.

Các phương pháp vượt sông phổ biến

Lựa chọn phương pháp vượt sông phụ thuộc vào độ sâu, tốc độ dòng chảy và số lượng người trong nhóm. Dưới đây là các kỹ thuật cơ bản và hiệu quả nhất.

Lội bộ một mình

Phương pháp này phù hợp với các con suối nông, dòng chảy không quá xiết. Bạn cần sử dụng gậy trekking để tạo thế ba chân vững chắc. Một tay cầm gậy cắm xuống lòng sông phía thượng nguồn để cản lực nước. Luôn di chuyển từng bước một, giữ ít nhất hai điểm tiếp xúc (hai chân, hoặc một chân một gậy) với lòng sông. Di chuyển theo đường chéo, hơi xuôi về phía hạ lưu để giảm lực cản của nước.

Phương pháp hỗ trợ đồng đội

Khi đi theo nhóm từ ba người trở lên và đối mặt với dòng nước mạnh hơn, kỹ thuật này giúp tăng sự ổn định.

• Cả nhóm đứng thành hàng dọc, người khỏe nhất và nặng ký nhất đứng ở đầu hàng, hướng mặt về phía thượng nguồn để cản nước.
• Những người còn lại đứng sau, đặt tay lên vai hoặc hông của người phía trước.
• Cả nhóm cùng nhau di chuyển ngang qua sông, bước từng bước chậm và chắc chắn.

Ví dụ, khi vượt các con suối lớn ở Pù Luông vào mùa mưa, các nhóm trekking thường áp dụng phương pháp này để đảm bảo an toàn cho tất cả thành viên.

Đánh giá rủi ro trước khi vượt sông

Đừng bao giờ vội vàng xuống nước. Hãy dành vài phút để quan sát và đánh giá các yếu tố sau. Việc này quyết định sự an toàn của bạn.

• Tốc độ dòng chảy: Ném một cành cây xuống nước và xem nó trôi nhanh như thế nào. Nếu cành cây trôi nhanh hơn tốc độ đi bộ của bạn, dòng chảy đó rất nguy hiểm.
• Độ sâu: Dùng gậy trekking để đo độ sâu. Nguyên tắc an toàn là không vượt qua vùng nước sâu quá đầu gối của bạn.
• Lòng sông: Quan sát xem lòng sông có nhiều đá tảng trơn trượt, hố sâu hay bùn lún không. Chọn con đường có ít chướng ngại vật nhất.
• Lối ra: Xác định điểm bạn sẽ lên bờ bên kia. Điểm đó phải dễ tiếp cận, không có vách đá dựng đứng hay bụi rậm.
• Thời tiết: Nhìn lên thượng nguồn xem trời có dấu hiệu mưa không. Một cơn mưa lớn ở thượng nguồn có thể gây ra lũ quét đột ngột, ngay cả khi tại vị trí của bạn trời đang nắng. Điều này đặc biệt quan trọng tại các vùng núi như Hà Giang hay Lào Cai.

Trang bị cần thiết để vượt sông an toàn

Chuẩn bị đúng trang bị giúp quá trình vượt sông của bạn dễ dàng và an toàn hơn rất nhiều. Đây là danh sách những vật dụng bạn nên có.

• Giày đi nước hoặc sandal: Loại giày này có đế bám tốt, thoát nước nhanh và bảo vệ chân bạn khỏi đá sắc. Không nên đi chân trần vì dễ trượt ngã và bị thương.
• Gậy trekking: Là công cụ hỗ trợ quan trọng nhất, giúp bạn giữ thăng bằng và dò đường.
• Quần áo mau khô: Quần áo ướt sũng sẽ làm bạn mất nhiệt nhanh chóng.
• Túi khô: Dùng để bảo vệ các thiết bị điện tử, quần áo khô và những vật dụng quan trọng khác khỏi bị ướt.
• Dây thừng: Trong trường hợp dòng chảy mạnh, một sợi dây thừng căng qua sông sẽ là một tuyến an toàn hiệu quả cho cả đoàn.

Những sai lầm cần tránh

Kiến thức về những điều không nên làm cũng quan trọng như việc biết phải làm gì. Tránh những sai lầm phổ biến sau đây.

• Vượt sông một mình: Luôn đi cùng đồng đội để có người hỗ trợ khi cần thiết.
• Mang nguyên giày hiking để lội nước: Nước sẽ làm hỏng giày của bạn, làm giày nặng hơn và lâu khô, tăng nguy cơ phồng rộp chân.
• Để nguyên dây đeo balo: Hãy nới lỏng dây đeo vai và tháo dây đeo hông, bụng. Nếu bạn bị ngã, bạn có thể dễ dàng cởi bỏ balo để không bị nó kéo chìm.
• Nhìn chằm chằm vào dòng nước chảy: Việc này có thể gây chóng mặt và mất thăng bằng. Hãy tập trung nhìn vào bờ bên kia.
• Cố đi thẳng qua sông: Luôn đi theo một đường chéo xuôi theo dòng chảy để giảm áp lực nước lên cơ thể.

Câu hỏi thường gặp

Nên làm gì nếu bị ngã khi đang vượt sông?

Bạn hãy nằm ngửa, co chân về phía trước và để dòng nước đưa bạn xuôi dòng đến chỗ nông hơn hoặc an toàn hơn để đứng dậy.

Thời điểm nào trong ngày tốt nhất để vượt sông?

Buổi sáng sớm thường là thời điểm tốt nhất vì mực nước thường ở mức thấp nhất và bạn có cả ngày để quần áo khô ráo.

Có nên cởi balo khi vượt sông không?

Bạn không cần cởi hẳn balo nhưng phải nới lỏng quai vai và tháo khóa hông, ngực để có thể thoát ra nhanh chóng nếu bị ngã.

Để chuẩn bị tốt nhất cho các chuyến đi có lịch trình vượt sông, bạn cần trang bị các loại giày đi nước, gậy trekking và túi khô chuyên dụng. Xem các sản phẩm hỗ trợ vượt sông tại WeTrek.vn.