Xe trượt tuyết gắn máy, hay còn gọi là snowmobile, là một loại xe cơ giới được thiết kế chuyên dụng để di chuyển trên bề mặt tuyết. Đây là phương tiện không thể thiếu tại các vùng có khí hậu lạnh và tuyết rơi dày, phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau từ công việc, di chuyển cá nhân đến giải trí và thể thao.

Về cơ bản, xe hoạt động dựa trên một động cơ đốt trong, tương tự xe máy, nhưng thay vì bánh xe, nó sử dụng một cặp ván trượt ở phía trước để điều hướng và một hệ thống bánh xích ở phía sau để di chuyển. Cấu trúc này giúp xe phân bổ trọng lượng trên một diện tích lớn, tránh bị lún sâu và có độ bám tốt trên tuyết. Người lái ngồi trên yên xe và điều khiển bằng tay lái, tương tự như lái một chiếc xe máy địa hình hoặc xe trượt nước (jet ski).

Để hiểu rõ cách một chiếc xe trượt tuyết gắn máy vận hành, bạn cần nắm được các bộ phận chính của nó.

Động cơ (Engine)

Động cơ là trái tim của xe, cung cấp năng lượng để xe di chuyển. Hầu hết các xe trượt tuyết gắn máy hiện đại sử dụng động cơ hai thì hoặc bốn thì. Động cơ hai thì nhẹ hơn và mạnh hơn, phù hợp cho các dòng xe thể thao. Động cơ bốn thì êm hơn, tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện với môi trường hơn, thường được trang bị trên các dòng xe du lịch hoặc đa dụng.

Hệ thống truyền động (Drivetrain)

Năng lượng từ động cơ được truyền đến bánh xích thông qua hệ thống ly hợp biến thiên liên tục (CVT). Hệ thống này tự động điều chỉnh tỷ số truyền để tối ưu hóa hiệu suất của động cơ ở mọi tốc độ, giúp xe tăng tốc mượt mà và duy trì lực kéo ổn định.

Ván trượt (Skis)

Phía trước xe có hai ván trượt được kết nối với tay lái. Khi người lái xoay tay lái, các ván trượt sẽ thay đổi hướng, giúp xe rẽ trái hoặc phải. Thiết kế của ván trượt ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng điều khiển xe trên các loại tuyết khác nhau, từ tuyết cứng đến tuyết bột mềm.

Bánh xích (Track)

Bánh xích là một dải cao su rộng có các gờ nổi, được đặt ở phía sau và bên dưới gầm xe. Khi động cơ hoạt động, nó làm quay bánh xích, các gờ này sẽ bám vào tuyết và đẩy xe về phía trước. Chiều dài và độ sâu của các gờ trên bánh xích quyết định khả năng bám và hiệu suất của xe trên địa hình dốc hoặc tuyết sâu.

Thị trường có nhiều loại xe trượt tuyết gắn máy, mỗi loại được tối ưu cho một mục đích sử dụng cụ thể.

• Xe đi tour (Touring): Được thiết kế cho các chuyến đi dài và thoải mái, thường có yên xe dài cho hai người, kính chắn gió cao, hệ thống giảm xóc êm ái và các tiện nghi như sưởi tay lái.

• Xe hiệu suất cao (Performance): Dành cho những người đam mê tốc độ. Các mẫu xe này có động cơ mạnh mẽ, trọng lượng nhẹ và hệ thống treo cứng hơn để xử lý tốt ở tốc độ cao trên các đường mòn được chuẩn bị sẵn.

• Xe leo núi (Mountain): Chuyên dùng để chinh phục các địa hình núi cao và tuyết sâu. Chúng có đặc điểm là bánh xích rất dài và các gờ cao để tối đa hóa lực bám, cùng với động cơ mạnh mẽ để vượt qua các con dốc lớn.

• Xe đa dụng (Utility): Được chế tạo để làm việc. Những chiếc xe này có kết cấu chắc chắn, khả năng kéo tải nặng và thường được dùng bởi các nhân viên kiểm lâm, đội cứu hộ hoặc những người sống ở vùng sâu vùng xa.

Do điều kiện khí hậu nhiệt đới, xe trượt tuyết gắn máy không phải là phương tiện phổ biến tại Việt Nam. Tuyết chỉ xuất hiện rất hiếm hoi và với lớp mỏng ở một vài đỉnh núi cao như Fansipan (Lào Cai) hay Mẫu Sơn (Lạng Sơn), không đủ điều kiện để vận hành loại xe này.

Tuy nhiên, kiến thức về xe trượt tuyết gắn máy lại rất hữu ích cho cộng đồng outdoor Việt Nam khi du lịch đến các quốc gia có mùa đông lạnh. Nhiều người Việt khi đi du lịch Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, hoặc các nước châu Âu thường tham gia các tour trải nghiệm lái xe trượt tuyết. Hiểu về cách hoạt động và các loại xe giúp bạn lựa chọn được tour phù hợp và có sự chuẩn bị tốt nhất cho chuyến đi, đảm bảo an toàn và có những trải nghiệm đáng nhớ.

Lái xe trượt tuyết gắn máy là một hoạt động tiềm ẩn rủi ro nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. An toàn luôn là ưu tiên hàng đầu. Trước khi bắt đầu, bạn cần trang bị đầy đủ các vật dụng bảo hộ và nắm vững các quy tắc cơ bản.

Trang bị cá nhân cần thiết bao gồm:

• Mũ bảo hiểm: Bắt buộc phải có để bảo vệ đầu khỏi các va đập.

• Kính bảo hộ: Giúp chống lại gió, tuyết và mảnh băng, đồng thời cải thiện tầm nhìn.

• Quần áo chuyên dụng: Bao gồm áo khoác và quần chống thấm nước, chống gió và có lớp cách nhiệt để giữ ấm cho cơ thể.

• Găng tay và giày: Phải là loại chuyên dụng cho mùa đông, có khả năng giữ nhiệt và chống thấm nước tốt để bảo vệ tay và chân khỏi bị cóng.

Ngoài ra, bạn nên tham gia một khóa hướng dẫn ngắn trước khi tự mình lái xe. Luôn tuân thủ các quy định của khu vực, đi đúng đường mòn được chỉ định và không bao giờ đi một mình, đặc biệt là ở những khu vực hẻo lánh.

Mặc dù bạn không thể sử dụng xe trượt tuyết gắn máy tại Việt Nam, việc chuẩn bị cho một chuyến đi mùa đông ở nước ngoài đòi hỏi sự đầu tư đúng đắn vào trang phục. Một bộ quần áo giữ nhiệt tốt, áo khoác chống thấm và các phụ kiện giữ ấm sẽ quyết định sự thoải mái và an toàn cho trải nghiệm của bạn.

Xem quần áo giữ nhiệt và phụ kiện mùa đông tại WeTrek.vn.