Xuất phát thấp (Low Start) là một kiểu bắt đầu bài leo núi đá tảng (bouldering) từ tư thế ngồi, thay vì đứng, nhằm tăng độ khó và số lượng động tác.

Xuất phát thấp (Low Start) là một thuật ngữ trong môn leo núi đá tảng, hay còn gọi là bouldering. Nó chỉ định cách bạn bắt đầu một bài leo từ tư thế ngồi trên mặt đất hoặc trên tấm nệm bảo hộ (crash pad). Cả hai tay và hai chân của bạn phải đặt trên các mấu bám (hold) khởi đầu đã được quy định. Bạn phải nhấc hoàn toàn cơ thể khỏi mặt đất trước khi thực hiện động tác tiếp theo.

Kiểu xuất phát này khác với kiểu xuất phát đứng (Stand Start) thông thường. Với xuất phát đứng, bạn bắt đầu trong tư thế đứng và tay đã bám sẵn vào các mấu bám khởi đầu. Xuất phát thấp (Low Start) được tạo ra để thêm thử thách cho các bài leo trên những tảng đá hoặc bức tường không quá cao. Nó buộc người leo phải giải quyết một chuỗi động tác dài hơn và phức tạp hơn ngay từ đầu.

Việc áp dụng Xuất phát thấp (Low Start) mang lại nhiều giá trị cho một bài leo. Nó không chỉ đơn thuần là một cách bắt đầu khác biệt.

Lý do chính của Xuất phát thấp (Low Start) là để kéo dài một bài leo. Thay vì bắt đầu từ giữa chừng, bạn phải thực hiện thêm hai, ba hoặc nhiều động tác khó ở tầm thấp. Điều này biến một bài leo ngắn thành một thử thách hoàn chỉnh hơn. Ví dụ, một bài leo có độ khó V4 khi xuất phát đứng có thể tăng lên V5 hoặc V6 khi áp dụng Xuất phát thấp (Low Start).

Bắt đầu từ tư thế ngồi nén đòi hỏi sức mạnh cơ lõi (core strength) và sức căng cơ thể (body tension) rất lớn. Bạn phải dùng lực từ cơ bụng, lưng và chân để nhấc cơ thể khỏi mặt đất một cách ổn định. Những động tác đầu tiên thường yêu cầu kỹ thuật móc gót (heel hook) hoặc móc mũi chân (toe hook) phức tạp để giữ thăng bằng.

Xuất phát thấp (Low Start) buộc bạn phải tư duy sáng tạo ngay từ vị trí xuất phát. Bạn cần tìm ra cách sắp xếp cơ thể tối ưu nhất trong một không gian hẹp. Việc chọn vị trí đặt tay, chân và cách di chuyển trọng tâm cơ thể là chìa khóa để vượt qua những động tác đầu tiên.

Để thực hiện đúng một cú Xuất phát thấp (Low Start), bạn cần tuân thủ các bước sau:

1. Xác định các mấu bám khởi đầu: Mọi bài leo đều có các mấu bám tay và chân khởi đầu được quy định. Tại các phòng tập, chúng thường được đánh dấu bằng băng dính. Khi leo ngoài trời, bạn cần xem topo (bản đồ) của bài leo hoặc theo hướng dẫn của người đi trước.

2. Vào vị trí ngồi: Ngồi xuống đất hoặc trên crash pad, đối diện với vách đá. Đặt mông của bạn càng gần tường càng tốt để dễ dàng với tới các mấu bám.

3. Đặt tay và chân: Đặt cả hai tay lên các mấu bám tay khởi đầu. Đồng thời, đặt hai chân lên các mấu bám chân đã định. Bạn có thể cần co người lại rất nhiều ở bước này.

4. Nhấc người khỏi mặt đất: Đây là bước quan trọng nhất. Gồng chặt cơ lõi, dồn lực vào tay và chân để nhấc mông hoàn toàn khỏi mặt đất. Giữ cơ thể ổn định trong một khoảnh khắc để chứng minh bạn đã kiểm soát được vị trí.

5. Thực hiện động tác đầu tiên: Từ vị trí đã được kiểm soát, bạn bắt đầu di chuyển đến mấu bám tiếp theo để tiếp tục bài leo.

Tại Việt Nam, bạn có thể dễ dàng bắt gặp Xuất phát thấp (Low Start) ở cả phòng tập và các địa điểm leo núi ngoài trời.

Tại các phòng tập bouldering ở Hà Nội hay TP. Hồ Chí Minh, các nhân viên lắp đặt đường leo (route setter) thường xuyên tạo ra các bài leo có Xuất phát thấp (Low Start). Bạn sẽ thấy một thẻ ghi chú nhỏ ghi "Low Start" hoặc "Sit Start" ngay tại mấu bám đầu tiên. Đây là cách họ tận dụng tối đa chiều cao tường có hạn và tạo ra những thử thách đa dạng cho người leo.

Tại khu vực leo núi đá tảng Hữu Lũng (Lạng Sơn), nhiều tảng đá không quá cao nhưng lại có những đường leo kinh điển. Nhiều bài leo ở đây được thiết lập với Xuất phát thấp (Low Start) để tạo thành một tuyến leo hoàn chỉnh và thử thách hơn. Người leo phải ngồi bệt trên những tảng đá nhỏ hoặc crash pad để bắt đầu, giải quyết các vấn đề về hình thể ngay từ dưới mặt đất.

1. Xuất phát thấp (Low Start) có luôn làm bài leo khó hơn không?

Có, nó luôn thêm vào các động tác và yêu cầu sức mạnh từ vị trí xuất phát, làm tăng độ khó tổng thể của bài leo.

2. Làm sao để nhận biết một bài leo có Xuất phát thấp (Low Start)?

Bạn hãy kiểm tra các ký hiệu trên tường tại phòng tập hoặc xem mô tả tuyến đường trong sách hướng dẫn khi leo ngoài trời.

3. Tôi cần chuẩn bị gì để luyện tập Xuất phát thấp (Low Start)?

Bạn cần các trang bị bouldering cơ bản như giày leo núi chuyên dụng, túi bột phấn và nệm bảo hộ khi leo ngoài trời.

Xem các mẫu giày leo núi phù hợp cho bouldering tại WeTrek.vn.