Nếu bạn là một người chưa có kinh nghiệm đi trekking, đi leo núi và bạn đang chuẩn bị cho chuyến đi đầu tiên của mình thì sau đây là một số vấn đề bạn cần biết, trước khi khởi hành. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra 5 lỗi cơ bản thường gặp (hay có thể gọi là những bài học mà bạn thường chỉ học được khi sự việc đã quá muộn), cho bạn thêm sức mạnh để chắc chắn rằng chuyến đi sẽ trở nên đáng nhớ, một chuyến đi phiêu lưu thay đổi cuộc đời thay vì một kỳ nghỉ thảm họa.
 

Trong kinh nghiệm của chúng tôi, là những người đi leo núi (trekker và climber), mất nước hoặc thiếu nước mới là nguyên nhân chính dẫn đến chóng mặt khi ở độ cao lớn chứ không phải thiếu hụt oxy. Mọi người nhận thức được rằng độ cao có thể giết chết bạn, độ cao có thể cản bước bạn tới thành công, những ít người thực sự chú ý đến lượng nước mà họ cần và cơ thể họ bị ảnh hướng thế nào khi thiết hụt nước.

Độ cao càng lớn, áp suất không khí càng giảm, khiến tỉ lệ bay hơi qua da tăng, tỉ lệ bay hơi từ phổi cũng lớn hơn, đồng nghĩa với việc bạn mất nước nhanh hơn. Trong một số trường hợp, nhanh gấp 2 đến 4 lần so khi đứng ngang mực nước biển.

Hầu hết mọi người không cảm thấy khát khi ở độ cao lớn dù họ thực sự thiếu nước, bởi vậy, việc tạo một thói quen uống nhiều nước là rất quan trọng, ngoài nước có thể là các đồ uống khác như trà nóng hay đồ uống chống mất nước.

Mất nước đồng nghĩa với việc bạn bị mệt mỏi và căng thẳng, làm ảnh hướng đến trí nhớ, khả năng tư duy và tốc độ phản hồi của não bộ. Đừng phạm phải sai lầm này, hãy uống đủ nước. Tối thiểu 3 đến 4 lít khi ở độ cao lớn, có thể uống nhiều hơn tùy theo thể trạng và kích thước cơ thể bạn.

Việc hiểu được sự ảnh hưởng của độ cao (từ trên 3000m) đến cơ thể bạn không phải là trách nhiệm của một người nào khác ngoài chính bản thân bạn. Không có một loại thuốc “ma thuật” nào có thể ngăn chặn việc này, không có một chế độ luyện tập đặc biệt hay một thiết bị nào có thể loại bỏ rủi ro, điều duy nhất bạn có thể làm là trở nên hiểu biết hơn về những rủi ro có thể gặp phải, những thay đổi có thể xảy đến với cơ thể bạn và điều gì bạn có thể làm với chúng khi chúng xuất hiện. Hãy đọc thêm bài viết Những điều cần biết về chứng say độ cao.

Cần lưu ý thêm rằng, độ cao ảnh hướng đến mức độ oxy trong cơ thể, bởi vậy bạn cần học cách ý thức về hít thở và hít thở chủ động, có mục đích cả khi hoạt động và khi nghỉ ngơi ở nơi có độ cao lớn.

“Cái tôi” là thứ chịu trách nhiệm cho hầu hết các ca Say độ cao nghiêm trọng. Một phương pháp cứu chữa đơn giản cho việc say độ cao đó là “đi xuống”. Nhưng cái tôi lại chính là thứ ngăn cản mọi người khỏi quyết định đi xuống.

Có thể quan sát thấy rằng, những người đi trekking (trekker) mà muốn nhanh chóng đến điểm đích đầu tiên, để được coi là khỏe và có thể lực tốt, thường sẽ có nguy cơ chịu ảnh hưởng và tác động của chứng say độ cao. Chúng tôi luôn khuyên những người lần đầu leo núi rằng: “Hãy là những người cuối cùng tới điểm trại” trong giai đoạn họ làm quen với leo núi. Điều này đồng nghĩa với việc bạn không quá gắng sức và đi lên cao nhanh hơn mức cần thiết.

Hãy bỏ đi cái tôi. Tận hưởng chuyến đi một cách chậm rãi và có mục đích. Hãy lắng nghe cơ thể bạn.

Những người mới đi trekking thường gặp phải 2 vấn đề liên quan đến bàn chân.
 
1. Không thử nghiệm và kiểm tra trước trang bị: Giày và tất leo núi

Giải pháp: Hãy ra đường mòn bất cứ khi bạn có thể trước chuyến đi của bạn để thử nghiệm trang bị, thử xem giày và tất có tác động thế nào đến chân của bạn trên những quãng đường và địa hình khác nhau. Chúng có quá chật? Quá nhỏ? Giày leo núi có cọ xát khi bạn đi lên hoặc đi xuống? Mũi chân của bạn có chọc lên tận mũi giày? Hãy chắn chắn rằng bạn thử nghiệm những việc này sớm để có thời gian thay đổi và điều chỉnh lại trang bị.

2. Không có kinh nghiệm bảo vệ chân để xử lý khi chân bị phồng rộp, cọ xát, kích ứng, ẩm, tím móng chân.

Giải pháp: Thử nghiệm trang bị của bạn để biết được giày leo núi và tất leo núi tác động thế nào đến chân bạn. Nếu bạn thấy bị phồng rộp, hãy thử lại tất leo núi khác và thử cỡ giày khác sao cho giảm tác động gây phồng rộp. Ngoài ra bạn có thể sử dụng các biện pháp y tế để chống phồng rộp. Nếu độ ẩm và kích ứng khiến bạn phải vệ sinh và làm khô chân mỗi tối thì hãy sử dụng biện pháp như bột Talc (thành phần có trong phấn rôm) để tạo môi trường sạch và khô cho chân.

Rất nhiều những điểm trekking thú vị nằm ở các nước đang phát triển, và hầu hết tại đây, bạn không có được điều kiện vệ sinh lý tưởng. Nếu bạn không quen với môi trường hoang dã, đây có thể sẽ là một thử thách dành cho bạn. Ăn uống thế nào, vệ sinh cá nhân thế nào, ngủ thế nào, mọi hoạt động liên quan đến sinh hoạt trong một ngày bình thường của bạn sẽ đều rất mới lạ khi ở trong tự nhiên.

Bởi vậy, tốt hơn hết là hãy tạo lập một số thói quen tốt từ ngay ngày đầu tiên, và trang bị cho bản thân những “công cụ” sau để tránh bị bệnh (như viêm dạ dày ruột chẳng hạn)
 
Làm thể nào để tránh bị bệnh khi đi trekking:

Ethan Nguyen