Bikepacking – hay còn gọi là đi xe đạp dã ngoại hoặc đạp xe dã ngoại – là một hoạt động outdoor, một lựa chọn thú vị cho các nhóm, cặp đôi hay các gia đình yêu thích đạp xe dành thời gian bên nhau. Xe đạp dã ngoại giúp bạn đi được quãng đường dài hơn so với hiking (đi bộ leo núi), có thể đến được những con đường đất và đường mòn, nơi mà các phương tiện cơ giới khác không thể tiếp cận.

Bài viết này sẽ chia sẻ với bạn những điều cần thiết để có một chuyến đi xe đạp dã ngoại thành công.  

Đi xe đạp dã ngoại gần đây đã dễ dàng tiếp cận và phổ biến hơn nhờ vào các dòng xe đạp và phụ kiện gọn nhẹ hơn. Khác với dã ngoại (backpacking) và phượt xe đạp (bike touring), xe đạp dã ngoại có thể là những chuyển đi qua đêm trong vùng cho tới những chuyến chạy xe dọc đường mòn tới vùng hẻo lánh. Dưới đây là một số chỉ dẫn về xe đạp dã ngoại:

• Bạn phải có một chiếc xe đạp có thể đi trên những địa hình mà bạn dự định đi.
• Sử dụng dòng xe đạp có bánh răng nhẹ để đạp dễ dàng hơn và dễ chịu hơn.
• Đặt hành lý nặng ở dưới thấp, gần với trọng tâm hơn để dễ dàng hơn trong việc điều khiển xe
• Không đạp xe quá mức – hãy dành thời gian để tận hưởng không gian outdoor, thế giới tự nhiên.

XE ĐẠP

Xe đạp địa hình sẽ là một lựa chọn lý tưởng giúp bạn có thể đến được nhiều địa điểm khác nhau qua các con đường mòn hay đường rừng. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể sử dụng hầu như tất cả các dòng xe đạp, chỉ cần có thể gắn giá treo đồ và/hoặc túi đựng đồ. Ngoài ra, bạn cũng có thể thay tay nắm (handlebar grips) hoặc gù tay lái (bar end) mới để tăng thêm sự thoải mái khi đạp xe trong nhiều ngày.

Những người đam mê xe đạp dã ngoại có thể điều chỉnh xe đạp của mình theo địa hình và phong cách đạp xe, chủ yếu là để tối đa hóa sự thoải mái và giảm thiểu được vấn đề bảo dưỡng.

Loại xe lý tưởng phù hợp với đa số là xe đạp địa hình không giảm xóc (không có giảm xóc hoặc phuộc giảm xóc có khóa) có hệ thống phanh đĩa và tay lái nhiều vị trí cầm. Ngoài ra, bộ số trong (hay đùm số) (internal gear hub) cũng rất phổ biến vì nó có thể giảm thiểu được vấn đề bảo dưỡng (Nhược điểm: Khó lái hơn khi lốp xe bị xì hơi).

LỰA CHỌN TRANG BỊ

Trang thiết bị mang theo khi đi xe đạp dã ngoại cũng giống như khi đi dã ngoại nhưng cần thêm bộ dụng cụ sửa chữa và săm xe đạp. Thật may là bạn có thể treo hành lý ở nhiều vị trí trên xe đạp. Khác với dã ngoại, bạn sẽ không cần đeo nhiều hành lý trên lưng. Thay vào đó, hầu hết hành lý nên được đặt trên xe đạp ở vị trí thấp nhất có thể. Điều này sẽ giúp bạn lái xe dễ dàng và hiệu quả hơn.

Trang bị cho những người mới (beginners):

• Ba lô du lịch (Daypack): Để đựng những đồ nhẹ, cồng kềnh hay những đồ dễ bị hỏng khi rung lắc.
• Túi khô (Dry bag) đặt trên gác-ba-ga (baga sau): Chứa những trang bị nặng hơn.
• Túi ghi đông xe đạp (Handlebar bag) (hoặc túi khô buộc vào khung xe): Đựng đồ có trọng lượng nhẹ và trung bình (chẳng hạn như lều hay quần áo).
• Gọng bình nước (Water bottle cages): Giữ bình nước  cố định.
• Túi treo baga (Panniers): Tùy chọn cho đồ dùng có trọng lượng nặng (chẳng hạn như nước uống, thực phẩm hay bếp dã ngoại).
• Xe kéo gắn sau xe đạp (Bike trailers): Tùy chọn. Mang hành lý cho nhóm hoặc gia đình hay những trang bị rất nặng

Những người đam mê xe đạp dã ngoại, đi trên những con đường mòn đơn (singletrack trails) luôn tìm kiếm cách đi dễ dàng và nhẹ nhàng hơn. Họ không dùng túi treo baga vì túi dễ bị hỏng khi đi trên những con đường mòn nhỏ hẹp. Gác-ba-ga bị bỏ ra để ‘tiết kiệm’ trọng lượng và giảm nguy cơ hỏng hóc.

Trang bị cho những người đam mê (enthusiasts):

• Túi treo yên xe (Seat bag) loại lớn: Đựng đồ nhẹ và cồng kềnh
• Túi ghi đông (Handlebar bag): Đựng đồ có trọng lượng nhẹ và trung bình (chẳng hạn như lều hay quần áo) hoặc Phụ kiện cần dùng thường xuyên (chẳng hạn như bản đồ, camera hay Phụ kiện GPS)
• Gọng bình nước: Một số người thường gắn gọng bình nước cỡ lớn bên dưới gióng dưới (Downtube) hoặc vào phuộc.
• Túi treo khung (Frame bag): Đựng đồ nặng như đồ ăn hay một số loại dụng cụ nặng
• Túi treo gióng ngang/túi bento: Đựng đồ ăn nhẹ hay camera
• Ba lô du lịch (Day pack): Đựng đồ nhẹ và cồng kềnh hoặc đồ dễ bị hỏng khi rung lắc

Rất nhiều người đã dần trở thành “chuyên gia” chằng buộc đồ lên xe đạp chỉ với dây buộc đồ, và tùy biến vị trí vật dụng cho phù hợp với nhu cầu của bản thân. Chẳng hạn như, lều có thể được đặt lên tay lái, túi bento có thể đặt dưới gióng ngang. Hầu như tất cả mọi người sẽ thử nghiệm ở một mức độ nào đó để xem cách sắp đặt nào là phù hợp nhất.  

PHỤ KIỆN MANG THEO

Ngoài trang bị khi đi dã ngoại, các bikepacker cũng nên mang theo một số dụng cụ xe đạp cơ bản như mũ bảo hiểm, bộ dụng cụ sửa xe, dụng cụ đa năng và đồ sửa xích xe đạp. Nếu đi xa, bạn nên mang theo dầu bôi trơn nhông xích, chốt xích, dây phanh xe đạp và thậm chí là khóa xe, sử dụng khi dừng trong thành phố để mua thêm đồ cần thiết (đối với những chuyến đi dài ngày).

Một số chú ý khác: Tăng cường bảo vệ lốp khỏi xịt bằng cách sử dụng miếng lót trong lốp và keo lốp. Nếu đạp xe trong đêm tối, hãy dùng đèn xe đạp cường độ sáng cao (gắn trên mũ bảo hiểm hoặc ghi đông).

Quần đạp xe có đệm lót, găng tay sẽ giúp bạn thoải mái hơn khi đạp xe. Giầy đạp xe địa hình (nếu sử dụng loại bàn đạp không đế đặt chân - clipless pedals) để tối đa hóa hiệu quả đạp bàn đạp mà vẫn cho phép bạn có thể đi bộ như bình thường. 

Lưu ý: Trọng lượng bổ sung này có thể khiến bạn phải đi bộ nhiều hơn mức bình thường trong chuyến đi, vì thế, bạn không nên dùng loại giầy đạp xe có đế quá cứng hay có độ bám hạn chế.

Hãy cân nhắc đến việc mang thêm một đôi giầy casual để đi khi cắm trại và trong ngày nghỉ ngơi. Dùng vải bạt để che xe đạp khi thời tiết xấu cũng là một ý hay.

Phụ kiện dã ngoại bạn nên mang theo là túi ngủ, lều, bếp và 10 vận dụng thiết yếu (Ten Essentials)

Lưu ý: Nhắm đến việc giảm trọng lượng hành lý nếu có thể, nhưng không làm ảnh hưởng đến sự an toàn và thoải mái của bạn.

NHƯNG LƯU Ý KHI LÊN KẾ HOẠCH CHO CHUYẾN ĐI

Có thể đi đạp xe dã ngoại ở đâu? Sau đây là một số gợi ý chọn địa điểm cho những người lần đầu đi đạp xe dã ngoại

• Công viên lớn trong khu vực
• Vườn quốc gia
• Những đường mòn chạy dọc theo đường ray xe lửa

Theo kinh nghiệm, các bikepacker có thể đi được quãng đường nhiều hơn gấp 3 lần so với thực tế nếu đi bộ trên cùng một tuyến đường. Tất nhiên, quãng đường thực tế có thể sẽ thay đổi tùy thuộc vào từng tuyến đường và từng bikepacker.

Những chuyến đạp xe dã ngoại “S24O” (Sub-24-Hour Overnight - Đi qua đêm dưới 24 tiếng) cũng khá phổ biến trên thế giới. Với hình thức này, bạn sẽ xuất phát vào Thứ Sáu sau khi kết thúc công việc hoặc trưa Thứ Bảy, chọn một tuyến đường mòn và đi đến điểm cắm trại mà bạn đã chọn tách biệt khỏi thành phố, rồi trở về nhà vào sáng ngày hôm sau. Không có gì khó hay phức tạp cả; chỉ là một cách đơn giản để tìm kiếm không gian nghỉ ngơi thư giãn, khác biệt với cuộc sống hằng ngày.

THẬN TRỌNG KHI ĐẠP XE TRÊN ĐƯỜNG MÒN

Đi xe đạp dã ngoại nghĩa là bạn sẽ phải ‘tải’ cả trọng lượng bản thân và trọng lượng của đồ đạc, phụ kiện, do đó, hãy chắc chắn rằng:

• Giảm tốc độ, đặc biệt là khi xuống dốc
• Giữ khoảng cách phanh dài hơn
• Giữ khoảng trống để vào cua rộng hơn
• Đạp xe với xe đạp có xích nhẹ hơn để giảm mệt mỏi.

Để đỡ được toàn bộ trọng lượng của bạn, hãy nhớ bơm căng bánh xe và hệ thống giảm xóc khí nén (nếu có). Những chuyến đi dài có thể khiến tay bạn mỏi nhừ nhưng với ghi động nhiều vị trí cầm (multiple grip) có thể giúp bạn giải quyết vấn đề này.  

Ethan Nguyen